Ξερά δέντρα, κυρίως πεύκα, που εγείρουν ανησυχίες για την εξάπλωση πυρκαγιάς καθώς ο υδράργυρος ανεβαίνει, βρίσκονται διάσπαρτα στον λόφο του Φιλοπάππου. Εικόνες εγκατάλειψης δημιουργούν την αίσθηση ότι ο μεγαλύτερος πράσινος πνεύμονας της Αθήνας θα μπορούσε ανά πάσα στιγμή να εξελιχθεί σε εστία κινδύνου, όμως ο Δήμος διαβεβαιώνει ότι έχει πάρει όλα τα μέτρα για να ανατρέψει την επί δεκαετίες αποδρομή των λόφων γύρω από την Ακρόπολη.
Αυτοψία της «Κ» επιβεβαιώνει την παρουσία νεκρών δέντρων δυνάμει καύσιμης ύλης κατά μήκος του Φιλοπάππου, παρά τις ενέργειες που οι ιθύνοντες έχουν ήδη λάβει, όπως εξηγούν στην «Κ», για την αντιπυρική κάλυψη της περιοχής. «Κλιματική αλλαγή και λειψυδρία: τα πρώτα που την πάτησαν ήταν τα πεύκα», λέει στην «Κ» ο Νικόλας Φουρναράκης, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας «Εθνικός Κήπος Μητροπολιτικό Πράσινο Α.Ε.» που έχει υπό την αρμοδιότητά της τη διαχείριση του λόφου του Φιλοπάππου. Εξηγεί ότι αφενός τα δέντρα που τώρα εμφανίζονται ως ξερά δεν θα έπρεπε να είχαν φυτευτεί ποτέ, αλλά ανοργάνωτες αναδασώσεις εθελοντικών ομάδων και συλλογικοτήτων διαχρονικά, χωρίς προηγούμενη μελέτη, διάνθισαν τους δυτικούς λόφους με δέντρα επιρρεπή στο ξερό και θερμό κλίμα της Αθήνας.
Ενέργειες
Ο ίδιος επισημαίνει ότι στα 600 στρέμματα του πάρκου έχει ήδη γίνει η απαραίτητη αποχλόαση, δηλαδή η απομάκρυνση της χαμηλής βλάστησης, ώστε να μην υπάρχει καύσιμη ύλη σε περίπτωση φωτιάς. «Πέρυσι είχαμε εφτά εμπρησμούς στου Φιλοπάππου, αλλά κανένας δεν εξελίχθηκε σε φωτιά ακριβώς λόγω της έγκαιρης αποχλόασης. Επιπλέον, τον Δεκέμβριο του 2024 κόψαμε και απομακρύναμε 400 ξερά δέντρα και μέσα στους επόμενους δύο μήνες, με μια καινούρια εργολαβία, θα κόψουμε και τα υπόλοιπα ξερά δέντρα από τον λόφο. Είναι ελεγχόμενο το ζήτημα και το αντιμετωπίζουμε», λέει.
Από τη μεριά του ο αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος και Πρασίνου της Αθήνας, Γεώργιος Αποστολόπουλος επικαλείται ρεπορτάζ της «Κ» προ 15ετίας που ανεδείκνυε τα προβλήματα που αντιμετωπίζει μέχρι σήμερα ο λόφος. «Λόγω θερμοκρασιακής ανόδου, έλλειψης υγρασίας, μεγάλης επισκεψιμότητας και αποσάρθρωσης των εδαφών, ανάμεσα σε άλλα, υπάρχει πρόβλημα σε όλους του λόφους. Προσπαθούμε να αντικατασταθούν τα ξερά», αναφέρει στην «Κ».
Αφημένος στην τύχη του
Εντύπωση προκαλεί, πάντως, το γεγονός της εγκατάλειψης του λόφου, που είναι εκτός από σπάνια πράσινη διέξοδος για τους Αθηναίους και δημοφιλής προορισμός ξένων επισκεπτών.
Στον λόφο του Φιλοπάππου είναι εμφανής η μείωση του χώματος που αποκαλύπτει το ριζικό σύστημα των δέντρων και τα καθιστά πιο ευάλωτα στο υψηλό θερμικό φορτίο, αλλά και η υποβάθμιση του υπάρχοντος αστικού εξοπλισμού όπως είναι τα συστήματα άρδευσης, πυρόσβεσης και τα παγκάκια, τα οποία βρίσκονται συχνά στο στόχαστρο βανδαλισμών.
Σύμφωνα με τον κ. Φουρναράκη υπήρχε από το 2022 προγραμματική σύμβαση πολιτιστικής ανάπτυξης για τους δυτικούς λόφους της Ακρόπολης, προϋπολογισμού εφτά εκατομμυρίων ευρώ, που παρέμενε αναξιοποίητη.
«Προχωράμε τώρα στην υλοποίησή της, στην οποία προβλέπεται και φυτοτεχνική μελέτη, μιας πλήρης δηλαδή μελέτη για την επιλογή των δέντρων που είναι κατάλληλα για την περιοχή, σε μαζικές νέες φυτεύσεις που θα αντικαταστήσουν τα ξερά αλλά και σε καινούριο αρδευτικό σύστημα. Υπάρχει εγκατάλειψη τα τελευταία 40 χρόνια», σημειώνει.
Κοινή πεποίθηση των ιθυνόντων είναι πάντως πως πεύκα ποτέ δεν θα έπρεπε να είχαν φυτευτεί πλησίον της Ακρόπολης και ως εκ τούτου οι νέες φυτεύσεις θα περιλαμβάνουν κυρίως κουμαριές, χαρουπιές και κουτσουπιές, που συνάδουν με το τοπίο και το κλίμα της Αττικής.
Η αρμοδιότητα του Δήμου στο πλαίσιο της σύμβασης αφορά έργα 3.6 εκατομμυρίων, ενώ έχει εγκριθεί χρηματοδότηση 2 εκατομμυρίων ευρώ από το Πράσινο Ταμείο που αφορά παρεμβάσεις στον λόφο.
Ο κ. Φουρναράκης παραδέχεται ότι οι μελέτες για τα νέα έργα θα πάρουν χρόνο αλλά υπογραμμίζει πως στην περιοχή έχουν ήδη πραγματοποιηθεί ενέργειες αναβάθμισης όπως το ξεμπάζωμα του κλειστού επί 20ετίας ρέματος που διασχίζει τον περιφερειακό του Φιλοπάππου και πλημμύριζε κάθε χρόνο.
