Ο ΗΧΟΣ ΤΟΥ ΠΙΑΝΟΥ διαπερνά την αυλή του Παίδων «Αγία Σοφία» και οι νότες του ανεβαίνουν ψηλά. Φτάνουν έως τα δωμάτια των παιδιών της Ογκολογικής, που έχουν αφήσει ανοιχτά τα παράθυρά τους για να ακούν τη μουσική. Ο πιανίστας ταξιδεύει τα παιδιά στα βουνά της Ελβετίας, στο καρναβάλι των ζώων, στην ανατολή του ήλιου του Γκριγκ, στο πλοίο των πειρατών της Καραϊβικής. Οι στιγμές μοιάζουν μαγικές, καθόλου συμβατές με τα όσα συμβαίνουν πίσω από τις πόρτες της κλινικής. Κάποια παιδιά που βρίσκονται σε περίοδο ανάρρωσης έχουν κατέβει για να δουν τον πιανίστα, να περιεργαστούν το πιάνο, να ακούσουν από κοντά τη μουσική του. Για μια ολόκληρη ώρα τα πρόσωπά τους χαμογελούν. Μα, αυτό είναι και το ζητούμενο.
Ο πιανίστας ταξιδεύει τα παιδιά στα βουνά της Ελβετίας, στο καρναβάλι των ζώων, στην ανατολή του ήλιου του Γκριγκ, στο πλοίο των πειρατών της Καραϊβικής. Οι στιγμές μοιάζουν μαγικές, καθόλου συμβατές με τα όσα συμβαίνουν πίσω από τις πόρτες της κλινικής.
«Κατέβηκα με την κόρη μου. Είναι 4,5 ετών και νοσηλεύεται στην Ογκολογική για ένα νευροβλάστωμα που εμφανίστηκε στην κοιλιά πριν από ενάμιση χρόνο», αναφέρει στην «Κ» ο πατέρας της Αριάδνης. «Σήμερα είδαμε μια πολύ όμορφη εκδήλωση που μας έβγαλε από τη μονοτονία. Και μόνο που τα παιδιά παρακολούθησαν κάτι διαφορετικό από αυτό που ζουν στο νοσοκομείο, είδαν χαμόγελα και κατάλαβαν ότι κάποιοι απέξω ασχολούνται μαζί τους, τους άρεσε πολύ και τους έδωσε δύναμη», λέει ο ίδιος, περιγράφοντας τις συχνές εναλλαγές μιας δύσκολης καθημερινότητας.
«Μέσα στην κλινική το χαμόγελο είναι πολύ πιο δύσκολο από ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς. Εδώ τα συναισθήματα εναλλάσσονται μέρα με τη μέρα, ανάλογα με τα αποτελέσματα. Είναι πολύς ο πόνος που βλέπεις γύρω σου. Κι εμένα αν κάποιος μου το έλεγε πριν από καιρό, δεν θα μπορούσα να το καταλάβω. Πολλές φορές γυρίζεις το κεφάλι από την άλλη, κάνεις ότι δεν άκουσες γιατί δεν αντέχεις να μπεις σε αυτή την κατάσταση».
Σε μια καρέκλα, στη δεύτερη σειρά, κάθεται η Ιωάννα που από τις 9 Ιανουαρίου νοσηλεύεται στο Παίδων «Αγία Σοφία» με μυελογενή λευχαιμία. Είναι μαθήτρια της Ε’ Δημοτικού και από την πρώτη κιόλας εβδομάδα της νοσηλείας της φοιτά στο σχολείο που λειτουργεί μέσα στο νοσοκομείο. Το βλέμμα της, όση ώρα βρίσκεται στην αυλή, μοιάζει να φωτίζεται πάνω στα πλήκτρα. Οταν ο μουσικός κλείνει την εκδήλωση και όλοι έχουν επιστρέψει στα δωμάτια, εκείνη σηκώνεται και με την ενθάρρυνση της μητέρας της πλησιάζει στο πιάνο. Κάθεται δίπλα του και μαζί παίζουν μια γνωστή χριστουγεννιάτικη μελωδία, αυτή που η μικρή έμαθε μόνη της, περνώντας ατελείωτες ώρες στο πιάνο του νοσοκομείου.
Το βλέμμα της Ιωάννας, όση ώρα βρίσκεται στην αυλή, μοιάζει να φωτίζεται πάνω στα πλήκτρα.
«Οι πρώτες μέρες εδώ μέσα ήταν πολύ δύσκολες, θέλαμε να βγαίνουμε από το δωμάτιο. Πηγαίναμε στον παιδότοπο που βρίσκεται στην ογκολογική μονάδα κι εκεί μπροστά στο πιάνο που υπάρχει, η Ιωάννα καθόταν και άρχιζε να πατάει τα πλήκτρα, χωρίς να ξέρει τίποτα από πιάνο. Μπαίναμε στο YouTube και ό,τι έβλεπε το πατούσε αμέσως», περιγράφει η μητέρα της στην «Κ». «Μια μέρα μάς ενημέρωσαν ότι θα έρχονταν κάποιες εθελόντριες από το Κέντρο Ημέρας του “Ελπίδα”, από τις οποίες η μία ήταν πιανίστρια. Η Ιωάννα ζήτησε να της δείξει το “Carol of the Bells” και εκείνη τη στιγμή το αντέγραψε στο μυαλό της. Δεν ήξερε να διαβάζει παρτιτούρες, άρχισε όμως να το παίζει στο πιάνο σαν να το γνώριζε».
Οσο οι μήνες περνούσαν, η μαμά της Ιωάννας έμαθε μέσα στο νοσοκομείο πως η κόρη της έχει «μουσικό αυτί» και ταλέντο στο πιάνο. Η δασκάλα μουσικής στα δύο δημοτικά σχολεία που λειτουργούν μέσα στο Νοσοκομείο Παίδων, βλέποντας το πάθος της μικρής, ανέλαβε ήδη από τις αρχές Φεβρουαρίου να εκπαιδεύσει την Ιωάννα -ακόμη και πέραν του σχολικού ωραρίου- μαθαίνοντάς της να διαβάζει παρτιτούρες και να παίζει τις σωστές νότες. Οσο περισσότερες ώρες περνάει στο πιάνο, τόσο μεγαλύτερη δύναμη παίρνει για να επιστρέψει στο σπίτι, στο σχολείο και στους φίλους της.
Μαμά ξεκουράζομαι, χαλαρώνω, ταξιδεύω. Δεν περίμενα να βρω εδώ μέσα κάτι που θα αγαπούσα τόσο πολύ.
«Οταν τη ρώτησα “Ιωάννα πώς αισθάνεσαι;”, εκείνη μου απάντησε: “Μαμά ξεκουράζομαι, χαλαρώνω, ταξιδεύω. Δεν περίμενα να βρω εδώ μέσα κάτι που θα αγαπούσα τόσο πολύ”. Κάποια στιγμή μάς ζήτησαν να κάνει μια ευχή για το “Make a Wish” και σκεφτόταν να ζητήσει ένα πιάνο. Τελικά μάς πρόλαβε η νονά της, που της έκανε αυτό το δώρο», λέει η μητέρα της.
Σε λίγες μέρες το πιάνο θα βρίσκεται στο σπίτι της 11χρονης στην Ερμιόνη και εκείνη θα μπορεί από τον Σεπτέμβριο πια να παίζει στον δικό της χώρο. «Η Ιωάννα έχει μια πολύ καλή πορεία, είναι ένα δυνατό παιδί και με κάνει πολύ περήφανη όταν λέει πως το όνειρό της είναι να γίνει μεγάλη πιανίστρια. Και όταν το καταφέρει, μου είπε πως θέλει να έρχεται σε αυτό το νοσοκομείο για να παίζει στα παιδιά που νοσηλεύονται εδώ», λέει η μαμά της, συγκινημένη, καθώς κλείνουμε την κουβέντα μας.
«Η μουσική μάς αγκάλιασε»
Η πρωτότυπη αυτή διοργάνωση στην αυλή του Ογκολογικού του Παίδων αποτέλεσε μέρος του ανοιχτού φεστιβάλ Piano City Athens και η συγκεκριμένη δράση –σε συνεργασία με τον Σύλλογο «Ελπίδα»– εντάχθηκε στο Φεστιβάλ του Δήμου Αθηναίων που πραγματοποιείται όλο τον Μάιο στην Αθήνα.
«Δεν είναι η πρώτη φορά που ερχόμαστε σε νοσοκομείο, αλλά είναι η πρώτη φορά που επισκεπτόμαστε νοσοκομείο για παιδιά, τα οποία για διαφορετικούς λόγους αυτή την περίοδο νοσηλεύονται εδώ μέσα», λέει ο Κωνσταντίνος Βαρελίδης, βοηθός παραγωγής στη Robin4Arts για το Piano City Athens. «Σκεφτήκαμε ότι είναι μια καλή ιδέα, διότι, όταν βρίσκεσαι σε έναν τέτοιο χώρο, οι πιθανότητες που έχεις για να απολαύσεις οτιδήποτε πολιτιστικό είναι ελάχιστες. Επομένως ερχόμαστε εμείς σε αυτά τα παιδιά, και όσα δεν μπορούν να κατέβουν απλώς ανοίγουν τα παράθυρά τους και μάς ακούν», προσθέτει.
Ο ίδιος γνωρίζει μέσα από την οικογένειά του τι σημαίνει ο ήχος της μουσικής για ένα παιδί που φιλοξενείται σε δωμάτιο κλινικής. «Η αδελφή μου είχε βρεθεί εδώ ως παιδί και θυμάμαι πόση χαρά τής έδινε η μουσική. Πράγματα που εμείς έξω τα θεωρούμε δεδομένα, εδώ μέσα προκαλούν μεγαλύτερο ενθουσιασμό. Επομένως, εφόσον τα παιδιά δεν μπορούν να βγουν έξω για μια βόλτα, είναι ευκολότερο να έρθει η βόλτα σε εκείνα», μας εξηγεί.
Για μια ολόκληρη ώρα κάτω από το στέγαστρο της αυλής του Ογκολογικού, ο μουσικός Μάρκος Κώτσιας χτυπούσε με πάθος τα πλήκτρα, παρασύροντας στη «ζωγραφική» του πιάνου τα μικρά παιδιά και τις οικογένειές τους. «Η δύναμη της μουσικής ενώνει και σμίγει τους ανθρώπους με έναν τρόπο που υπερβαίνει τα προβλήματα όσο σοβαρά κι αν είναι ή όπως κι αν τα βιώνει ο καθένας», λέει στην «Κ» ο κ. Κότσιας. «Καθώς ξεκίνησα να παίζω, ένιωσα διάχυτη τη συγκίνηση για ό,τι περνούν τα παιδιά, ωστόσο στην πορεία με έναν μαγικό τρόπο αυτό ξεχάστηκε και όλοι μαζί συναντηθήκαμε στους ουρανούς της μουσικής. “Ηπιαμε νερό” από την πηγή της και αφήσαμε στην άκρη τα μικρά και τα μεγάλα μας προβλήματα, τα οποία είναι πάντα σχετικά, γιατί βεβαίως δεν μετριέται ο ανθρώπινος πόνος. Με έναν μαγικό τρόπο όμως, η μουσική μάς αγκάλιασε», προσθέτει ο ίδιος.
Αν και η εκδήλωση ήταν κλειστή και απευθυνόταν στα παιδιά, στις οικογένειες και στο προσωπικό του νοσοκομείου, η Δήμητρα Μανιάτη, εκπαιδευτικός σε νηπιαγωγείο του Ζωγράφου, έχοντας μάθει για αυτή τη δράση θέλησε να την παρακολουθήσει. «Ηρθα πρώτα από όλα γιατί μου φάνηκε πως το να γίνει ένα κονσέρτο στον χώρο ενός ογκολογικού νοσοκομείου δεν είναι απλώς ενδιαφέρον, αλλά αποτελεί κοινωνική προσφορά και αρωγή στα παιδιά που αυτή την περίοδο αναρρώνουν», λέει η ίδια στην «Κ». «Πιστεύω πάρα πολύ στη θεραπεία μέσω τέχνης, γιατί το ένα μέρος είναι βέβαια η ιατρική και το άλλο είναι ο ψυχοκοινωνικός παράγοντας και η αγάπη προς όλες τις μορφές τέχνης. Η επαφή με το σώμα και τη φωνή είναι αγάπη, είναι μοίρασμα, είναι εμπειρία. Χάρηκα πολύ που βρέθηκα εδώ σήμερα κι εύχομαι να συνεχιστούν πολλές τέτοιες πρωτοβουλίες».
Ο Δημήτρης Νάνης, υπεύθυνος της ψυχοκοινωνικής υπηρεσίας για τον Σύλλογο «Ελπίδα», παρακολουθεί κι εκείνος την εκδήλωση. Οπως σημειώνει στην «Κ», ο Σύλλογος αποδέχθηκε την πρόσκληση του Φεστιβάλ, καθώς ένας από τους στόχους του είναι να γεμίζει δημιουργικά τις μέρες και τις ώρες των παιδιών και των οικογενειών τους που νοσηλεύονται στην ογκολογική μονάδα. «Ολες αυτές οι δράσεις κάνουν τα παιδιά να αισθάνονται ότι είναι μέσα στα πράγματα –μάλιστα πολλές φορές ακόμη πιο μπροστά από τα υπόλοιπα– και νομίζω ότι με αυτόν τον τρόπο έχουν τη δύναμη να ελπίζουν, γιατί χωρίς την ελπίδα δεν θα μπορούσαν να προχωρήσουν».
