«Είχαμε να δούμε τόσο έντονο φαινόμενο από το 2021» λέει στην «Κ» ο κύριος Δημήτρης Σαρίκας, πρόεδρος του Αλιευτικού Συλλόγου Αλεξανδρούπολης. «Αυτή η βλέννα είναι ένα κολλώδες πράγμα, το οποίο δημιουργεί μια στρώση επάνω στο δίχτυ με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα “τείχος” και να μην μπορούν να πιαστούν τα ψάρια με τον συγκεκριμένο τρόπο, αλλά ούτε και με τα συρόμενα εργαλεία».
Τις τελευταίες ημέρες άμορφες μάζες της λεγόμενης θαλάσσιας βλέννας επανεμφανίστηκαν στη θαλάσσια περιοχή του Βορείου Αιγαίου, στο Θρακικό Πέλαγος και στις ακτές της Ξάνθης, στην περιοχή της παραλίας Αβδήρων. Σύμφωνα με τον κ. Σαρίκα, οι περισσότεροι παράκτιοι ψαράδες σταμάτησαν να ρίχνουν δίχτυα ενώ το ίδιο αναμένεται και στις μηχανότρατες, καθώς το φαινόμενο προκαλεί βλάβες στα αλιευτικά εργαλεία.
«Xωρίς ψαριά» φοβούνται πως θα μείνουν οι αλιείς του Θρακικού Πελάγους, καθώς δέχονται «επίθεση» από τη λεγόμενη βλέννα, ένα συχνό πλέον φαινόμενο που συνδέεται άμεσα και με την αύξηση της θερμοκρασίας pic.twitter.com/UfbwKBpGn5
— Kathimerini_Web (@KathimeriniWeb) March 19, 2025
«Η βλέννα μάς επιτίθεται ξανά»
Η «βλέννα» όπως την έχουν βαφτίσει, δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο για τους ψαράδες της περιοχής. «Εμφανίζεται κάθε χρόνο με τη διαφορά ότι κάποιες χρονιές είναι πολύ έντονη, όπως είναι και φέτος. Την είχαμε και το 2021 και δεν είχαμε δουλέψει καθόλου» θυμάται. «Και ξέρουμε πως ο βασικός λόγος είναι η αύξηση της θερμοκρασίας που προκαλεί η κλιματική αλλαγή» λέει ανήσυχος.
Το φαινόμενο παρατηρείται και στη θάλασσα του Μαρμαρά, όπου έχει συνδεθεί με οξεία περιστατικά ρύπανσης και άνοδο της θερμοκρασίας εξαιτίας της κλιματικής κρίσης.
«Επηρεάζεται πολύς κόσμος. Εδώ στον σύλλογό μας οι παράκτιοι μαζί με αυτούς της μέσης αλιείας είναι κοντά στις 200 οικογένειες. Εχουμε μάθει πως αυτό το φαινόμενο φτάνει μέχρι και τη Λήμνο, ενώ και η Σαμοθράκη έχει γεμίσει. Αλλά έχει εντοπιστεί και δυτικότερα από εμάς, δηλαδή στο Πόρτο Λάγος και στην Καβάλα. Την τελευταία φορά που είχαμε αυτό το φαινόμενο κράτησε μεγάλο διάστημα, από τα μέσα Φλεβάρη μέχρι και τον Ιούνιο και η κατάσταση ήταν δραματική. Ψάχνουμε να βρούμε περιοχές να πάμε όπου δεν είναι τόσο έντονο για να βγάλουμε ένα μεροκάματο».
Οπως εξηγεί στην «Κ» ο δρ Σωτήρης Ορφανίδης, διευθυντής του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού (ΕΛΓΟ) «Δήμητρα», «πρόκειται για το φαινόμενο της δημιουργίας αιωρούμενων οργανικών συσσωματωμάτων (κολλώδη μακρο-συσσωματώματα), που τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα την άνοιξη του 2021, δημιουργεί σημαντικά προβλήματα στους αλιείς του Βορείου Αιγαίου, ιδιαίτερα του Θρακικού Πελάγους. Προσκολλάται στα αλιευτικά τους εργαλεία, δυσκολεύοντας τη χρήση τους».
Ο καθηγητής εξηγεί πως τα αίτια για τη δημιουργία της βλέννας, που είναι ένα απρόβλεπτο και μη περιοδικό φαινόμενο μέχρι τώρα, δεν είναι πλήρως κατανοητά. Ωστόσο τονίζει πως «στην περιοχή μας θα πρέπει να αναζητηθούν η συνέργεια βιολογικών παραμέτρων, όπως η αύξηση του φυτοπλαγκτού και η έκκριση εξωπολυμερών, με τις ιδιαίτερες υδρογραφικές συνθήκες της περιοχής, όπως είναι η ύπαρξη των ποταμών Εβρου και Νέστου και των ρευμάτων της Μαύρης Θάλασσας, που εμπλουτίζουν ασυνεχώς με θρεπτικά άλατα το Θρακικό Πέλαγος».
Σημαντικές συνέπειες στην αλιεία και τον τουρισμό
Αν και το φαινόμενο δεν είναι νέο, καθώς εντοπίζεται στη Μεσόγειο Θάλασσα από το 1729, ο κύριος Ορφανίδης εξηγεί πως η κλιματική αλλαγή το έχει κάνει πιο έντονο και πιο συχνό. «Τα τελευταία 50 χρόνια έχουν αναφερθεί στην περιοχή της Αδριατικής, αλλά και σε άλλες περιοχές της Μεσογείου, μεγάλης έκτασης και έντασης επεισόδια, κατά τη διάρκεια των οποίων κολλώδη μακρο-συσσωματώματα κάλυψαν μεγάλες θαλάσσιες εκτάσεις, με σημαντικές συνέπειες στην αλιεία και στον τουρισμό. Το φαινόμενο παρατηρείται και στη θάλασσα του Μαρμαρά, όπου και έχει συνδεθεί με οξεία περιστατικά ρύπανσης και άνοδο της θερμοκρασίας εξαιτίας της κλιματικής κρίσης. Ποσότητες βλέννας περνάνε μέσω των Στενών των Δαρδανελίων και στο Θρακικό Πέλαγος, όπως είχε καταγραφεί μέσω δορυφορικών εικόνων τον Ιούνιο του 2021» εξηγεί.
«Αυτό που συμβαίνει βασικά είναι πως η αύξηση της θερμοκρασίας οδηγεί σε θέρμανση των επιφανειακών υδάτων, με αποτέλεσμα τη μείωση της ανάμειξης και την ενίσχυση της στρωματοποίησης, η οποία περιορίζει την ανταλλαγή θρεπτικών ουσιών μεταξύ των στρωμάτων δημιουργώντας τροφική πενία και καταπόνηση του φυτοπλαγκτού.
Από αυτά τα εξωπολυμερή δημιουργείται μια εξωκυτταρική μήτρα που προάγει τη συσσώρευση σωματιδίων σχηματίζοντας ένα ζελατινώδες, κολλώδες υλικό στο οποίο συγκολλούνται βακτήρια, τα οποία εκκρίνουν εξω-πολυσακχαρίτες, ανόργανα σωματίδια, θρύμματα και αερομεταφερόμενους γυρεόκοκκους και μύκητες και δημιουργούν τη γνωστή βλέννα. Δεν υπάρχει τρόπος για να σταματήσει κανείς αυτό το φαινόμενο, και σήμερα έχει αποκτήσει πλέον μια περιοδικότητα, όπως βλέπουμε».
Δεν υπάρχει τρόπος για να σταματήσει κανείς αυτό το φαινόμενο, και σήμερα έχει αποκτήσει πλέον μια περιοδικότητα, όπως βλέπουμε.
«Δυστυχώς δεν υπάρχει τρόπος να λυθεί αυτό για να συνεχίσουμε την εργασία μας, ούτε μπορεί να γίνει κάτι προληπτικά» λέει στην «Κ» ο Δημήτρης Σαρίκας. «Για αποζημιώσεις έχουμε κάνει επανειλημμένα αιτήματα, έχουμε στείλει τα διαπιστευτήρια από τα Ινστιτούτα και επιστημονικές εκθέσεις που πιστοποιούν όλα αυτά που υποφέρουμε αλλά μέχρι σήμερα δεν έχουμε δει καμία ανταπόκριση. Να τονίσω πως και το 2021, που ήταν επίσης πολύ σοβαρή η κατάσταση, και ενημερώσαμε, μας είχαν πει πως θα το δούνε, αλλά δεν έγινε τίποτε. Αν δεν έχουμε βοήθεια, δεν θα υπάρχει ψάρι φέτος το καλοκαίρι και κανένα καλοκαίρι από εδώ και πέρα».
