Πάνω από 1.000 καταγγελίες/αιτήματα τον μήνα δέχτηκε το 2024 η Ενωση Καταναλωτών Ποιότητα Ζωής από καταναλωτές για απάτες, υψηλές τιμές και γενικά αθέμιτες πρακτικές επιχειρήσεων ή οργανισμών.
Η ΕΚΠΟΙΖΩ διαχειρίστηκε συνολικά 13.420 καταγγελίες, με τον αριθμό να κινείται στα ίδια περίπου επίπεδα με το 2023. Οι 7 κατηγορίες που συγκέντρωσαν τις περισσότερες καταγγελίες αφορούσαν τις τράπεζες/funds, την ακρίβεια στα προϊόντα, τις υπέρογκες αυξήσεις ασφαλίστρων υγείας, τις διαδικτυακές αγορές και τα ελαττωματικά προϊόντα, την ενέργεια, τις τηλεπικοινωνίες, αλλά και τον τουρισμό.
Αναλυτικά οι τομείς με τις περισσότερες καταγγελίες
1. Τράπεζες/Funds: Υψηλά επιτόκια, καταχρηστικές χρεώσεις, τραπεζικές απάτες, οχλήσεις από εισπρακτικές εταιρείες, άρνηση ρεαλιστικών και βιώσιμων ρυθμίσεων, παντελής έλλειψη ενημέρωσης και καταχρηστικοί όροι συμβάσεων.
2. Ακρίβεια στα προϊόντα: Υπέρογκες αυξήσεις, παραπλανητικές και αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, συνεχείς ανατιμήσεις στα τρόφιμα, μείωση ποσότητας και αύξηση τιμής, ακόμα και στα βασικά αγαθά.
3. Ιδιωτική ασφάλιση: Υπέρογκες αυξήσεις ασφαλίστρων υγείας (12%-18%), ακυρώσεις μακροχρόνιων συμβολαίων και αντικατάστασή τους στα ετησίως ανανεούμενα, τα οποία δεν αναλαμβάνουν καμία δέσμευση για το ύψος του ασφαλίστρου και την έκταση των παροχών και καταχρηστικοί όροι συμβάσεων.
4. Διαδικτυακές αγορές και ελαττωματικά προϊόντα: Ιστοσελίδες-«μαϊμού», απάτες, ελλαττωματικά και μη ασφαλή προϊόντα, μη τήρηση της εγγύησης, ελλιπής ενημέρωση των καταναλωτών για τα δικαιώματά τους (π.χ. δικαίωμα υπαναχώρησης) στις πωλήσεις εξ αποστάσεως.
5. Ενέργεια: Αυξημένες τιμές και «φουσκωμένοι» λογαριασμοί που δυσκολεύονται να πληρώσουν πολλά νοικοκυριά και ιδίως τα ευάλωτα, μη βιώσιμες ρυθμίσεις οφειλών, αδιαφανείς και άσχετες χρεώσεις, αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και πλημμελείς υπηρεσίες.
6. Τηλεπικοινωνίες: Αυξημένες τιμές, χαμηλές ταχύτητες ίντερνετ, αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, πλημμελείς υπηρεσίες και καταχρηστικοί όροι συμβάσεων.
7. Τουρισμός: Υψηλές τιμές, αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και υπηρεσίες κατώτερες των προσδοκιών σε όλους τους τομείς (τρόφιμα, εστίαση, καταλύματα, μετακινήσεις, υπηρεσίες).
Κυρίαρχο πρόβλημα η ακρίβεια
«Η ακρίβεια είναι το κυρίαρχο πρόβλημα που διαπερνά όλους τους τομείς, με τους περισσότερους καταναλωτές να ζητούν καθοδήγηση και βοήθεια για το πού θα απευθυνθούν», αναφέρει στην «Κ» η πρόεδρος της Ενωσης, Παναγιώτα Καλαποθαράκου. Η ίδια παρατηρεί ειδικότερα μία αύξηση στις καταγγελίες για ακριβά ασφάλιστρα υγείας τόσο στα ισόβια προγράμματα όσο και στα ετησίως ανανεούμενα. «Η αύξηση είναι εμφανής σε σχέση με πέρυσι και σε αυτήν την κατηγορία κάναμε πολλές παρεμβάσεις» επισημαίνει. Σε ό,τι αφορά τις αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων, αυτές σύμφωνα με την κ. Καλαποθαράκου είναι εκατοντάδες, οι περισσότερες ωστόσο παραπέμπονται από την Ενωση στο υπουργείο Ανάπτυξης, καθώς η ΕΚΠΟΙΖΩ δεν έχει εποπτική αρμοδιότητα ούτε το προσωπικό για να προχωρήσει στις απαραίτητες έρευνες.
Μη μείωση προμηθειών από τις τράπεζες
Οι περισσότερες καταγγελίες το 2024 υποβλήθηκαν για τραπεζικά θέματα, όπως ρυθμίσεις οφειλών, κόκκινα δάνεια, διαφορές επιτοκίων, κ.λπ. «Η τελευταία υπόθεση με την οποία ασχολούμαστε αφορά τη μείωση των προμηθειών από τις τράπεζες. Επειτα από καταγγελίες καταναλωτών σε εμάς, φαίνεται πως αυτή η τροπολογία δεν έχει οριζόντια εφαρμογή με αποτέλεσμα να χρειαστεί να ενημερώσουμε το υπουργείο Οικονομίας, το οποίο έχει ήδη ξεκινήσει ελέγχους», σημειώνει η κ. Καλαποθαράκου.
Η ίδια επισημαίνει ότι τα τραπεζικά θέματα είναι και τα πιο χρονοβόρα ως προς την επίλυσή τους, καθώς μπορεί να περάσουν αρκετοί μήνες μέχρι ο καταναλωτής να λάβει απάντηση στο αίτημά του. «Στους άλλους τομείς, ειδικά στα ασφάλιστρα και στις διαδικτυακές αγορές, το πρόβλημα είναι πως οι περισσότερες απαντήσεις από επιχειρήσεις/ οργανισμούς είναι γενικές και αφηρημένες ή ικανοποιούν μόνο ένα τμήμα της ανάγκης του καταναλωτή, με αποτέλεσμα την ανάγκη περαιτέρω πίεσης».
«Ο Ελληνας καταναλωτής αφυπνίζεται και αντιδρά»
Σε κάθε περίπτωση προκειμένου να μη χρειαστεί ένας καταναλωτής να φτάσει στην καταγγελία, αυτό που απαιτείται είναι η διαρκής ενημέρωση για τα δικαιώματά του, αλλά και να μην παραλείπει να διαβάζει τα ψιλά γράμματα σε μία παραγγελία ή έναν λογαριασμό. «Παραδείγματος χάριν αυτό που λίγοι γνωρίζουν είναι πως σε οποιαδήποτε ηλεκτρονική αγορά μπορεί να γίνει επιστροφή του προϊόντος εντός 14 ημερολογιακών ημερών χωρίς να χρειαστεί περαιτέρω εξήγηση» λέει η κ. Καλαποθαράκου.
Η ίδια αναγνωρίζει πάντως ότι η στάση των καταναλωτών έχει αλλάξει σημαντικά τα τελευταία χρόνια είτε από ανάγκη είτε από αλλαγή νοοτροπίας. «Ο Ελληνας καταναλωτής έχει αρχίσει να αφυπνίζεται και να αντιδρά» υπογραμμίζει. «Ωστόσο, τα προβλήματα σε τέτοιες πρακτικές γίνονται όλο και πιο σύνθετα. Συνεπώς τόσο η Πολιτεία όσο και οι επιχειρηματικοί φορείς θα πρέπει να συμβάλουν στην ενημέρωση του κοινού», καταλήγει η πρόεδρος της ΕΚΠΟΙΖΩ.
Κεντρική φωτογραφία: Shutterstock
