Η συνεχιζόμενη σεισμική δραστηριότητα στη Σαντορίνη δεν επέβαλε μόνο παύση στις συνήθεις δραστηριότητες των κατοίκων του νησιού, αλλά φαίνεται πως σίγησε, έστω προσωρινά, τα κρουστικά εργαλεία και τις μπετονιέρες που παρά τις ρητές απαγορεύσεις δουλεύουν εντείνοντας την οικοδομική πίεση στην Καλντέρα.
Στην περιοχή, η οποία εντάσσεται στη Ζώνη Α’ του πολεοδομικού σχεδιασμού, απαγορεύονται ρητά οποιεσδήποτε εργασίες.
Πηγές αναφέρουν στην «Κ» πως στην περιοχή της Αγίας Ειρήνης, στον περιφερειακό δρόμο Φηρών – Πύργου, οι εργασίες είχαν πάρει φωτιά για την επέκταση υφιστάμενης ξενοδοχειακής μονάδας, χωρίς άδεια. Στην περιοχή, η οποία εντάσσεται στη Ζώνη Α’ του πολεοδομικού σχεδιασμού, απαγορεύονται ρητά οποιεσδήποτε εργασίες.

Πολεοδομία: Δεν μπορούμε να κάνουμε αυτοψίες λόγω σεισμών
Μπορεί οι οικοδομικές δραστηριότητες να σταμάτησαν προσωρινά σε εκείνο το επίφοβο τμήμα του νησιού, μετά από απόφαση των αρμόδιων Αρχών και για όσο το σεισμικό φαινόμενο βρίσκεται σε εξέλιξη, ωστόσο φωτογραφίες που εξασφάλισε η «Κ» δείχνουν την έκταση των υπόσκαφων εργασιών, καθώς και την παρουσία των οικοδομικών εργαλείων που αφέθηκαν στο σημείο μέχρι νεωτέρας.
Η τοποθεσία της ξενοδοχειακής μονάδας στην Καλντέρα παρέχει φυσική κάλυψη στην παράτυπη οικοδομική δραστηριότητα, ενώ η υπηρεσία δόμησης του Δήμου Θήρας έχει αναστείλει τη διενέργεια αυτοψιών για τη διαπίστωση αυθαίρετων κατασκευών λόγω των συνεχιζόμενων σεισμών, όπως προκύπτει και από την εσωτερική της αλληλογραφία.

Η περίπτωση του ξενοδοχείου δεν είναι η μοναδική, αλλά ενδεικτική της παράνομης δόμησης στο νησί, συχνά κάτω από τη μύτη των Αρχών. Η ιδιαίτερη μορφολογία της περιοχής επιτρέπει διακριτικότητα στις παραβάσεις, αφετέρου επικρατεί μια «ομερτά» στους εργολάβους που αναλαμβάνουν τη διεκπεραίωση αυθαίρετων επεκτάσεων έχοντας επιπλέον οικονομικό όφελος. «Τα μεροκάματα σε αυτές τις περιπτώσεις είναι διπλάσια και τα μπετά πάνε συχνά 600-700 ευρώ το κυβικό, ενώ σε μια ισόπεδη κατασκευή θα ήταν μέχρι 400», αναφέρει στην «Κ» καλά πληροφορημένη πηγή.

«Το πρόβλημα είναι ότι σκάβουν τη θηραϊκή γη εκεί που δεν επιτρέπεται και συνεχίζουν να φτιάχνουν καταλύματα πάνω σε σαθρά χώματα», αναφέρει η ίδια πηγή περιγράφοντας τη διαδικασία παράνομης δόμησης στην Καλντέρα. «Πάνε ακριβώς κάτω από το ξενοδοχείο, που είναι τα χώματα, φτιάχνουν μία σπηλιά, πετάνε τα χώματα στη θάλασσα, δημιουργούν επίπεδο χώρο και μετά ρίχνουνε μπετόν και σηκώνουν κολόνες από εκεί».
Πάνε ακριβώς κάτω από το ξενοδοχείο, που είναι τα χώματα, φτιάχνουν μία σπηλιά, πετάνε τα χώματα στη θάλασσα, δημιουργούν επίπεδο χώρο και μετά ρίχνουνε μπετόν και σηκώνουν κολόνες από εκεί.
Το έδαφος στο σημείο, που ονομάζεται άσπα και έχει δημιουργηθεί από την ανάμειξη γεωλογικών υλικών και ηφαιστειακής στάχτης, είναι σκληρό σαν μπετόν και απαιτείται η χρήση κρουστικών εργαλείων προκειμένου να σπάσει. Σύμφωνα με πληροφορίες, στο συγκεκριμένο ξενοδοχείο η σπηλιά που δημιουργήθηκε κάτω από το υφιστάμενο κτίριο επενδύθηκε ήδη με εκτοξευμένο σκυρόδεμα, ώστε να δημιουργηθεί μια πλατφόρμα ικανή να σηκώσει νέες κολόνες για την επέκταση του χώρου.
Στα ερωτήματα της «Κ» σχετικά με τους πολεοδομικούς ελέγχους στο νησί, η απάντηση που δόθηκε από τους γνωρίζοντες είναι η υποστελέχωση των αρμόδιων υπηρεσιών, των οποίων το προσωπικό δεν επαρκεί για να παρακολουθήσει το σύνολο της παράνομης οικοδομικής έξαρσης στους ρυθμούς που αυτή εξελίσσεται. Οχι μονάχα στη Σαντορίνη, αλλά ευρύτερα στις Κυκλάδες.
Αναστολή δόμησης σε ολόκληρη τη ζώνη της Kαλντέρα
Η αναστολή δεν αφορά μόνο νέα κτίσματα αλλά και την επέκταση υφιστάμενων κτιρίων καθώς και πισινών. Παράλληλα, είχε δοθεί διετής προθεσμία σε όλες τις τουριστικές επιχειρήσεις που λειτουργούν στην Καλντέρα (από ξενοδοχεία έως καταστήματα εστίασης) να εκπονήσουν μελέτη στατικής επάρκειας.
Αιτία για την αναστολή είναι η δραματική επιβάρυνση της Καλντέρας μέσω της –νόμιμης ή αυθαίρετης– δόμησης και ιδίως από τις πισίνες.
Η σχετική ρύθμιση περιλαμβάνεται σε σχέδιο νόμου που έθεσε χθες το υπουργείο Περιβάλλοντος σε δημόσια διαβούλευση.
Και αφορά την ευρύτερη ζώνη της Καλντέρας, όπως ορίζεται από το διάταγμα προστασίας του νησιού (1990, τροποποιήθηκε το 2012) στην οποία:
• Αναστέλλεται έως το τέλος του 2025 (ή έως την έγκριση του νέου πολεοδομικού σχεδίου του νησιού, αν αυτό συμβεί νωρίτερα) η έκδοση οικοδομικών αδειών για νέα κτίρια ή επεκτάσεις υφιστάμενων κτιρίων και πισινών ή υδάτινων στοιχείων (σ.σ. κάτω από τον χαρακτηρισμό «υδάτινο στοιχείο» τόσο στη Σαντορίνη όσο και σε άλλα νησιά δημιουργούνται παρανόμως πισίνες και τζακούζι).
Η ρύθμιση ισχύει για ολόκληρη τη ζώνη της Kαλντέρας και τη Θηρασιά – Η αναστολή δεν αφορά μόνο νέα κτίσματα, αλλά και την επέκταση υφιστάμενων κτιρίων, καθώς και πισίνες.
• Σε όλα τα κτίσματα με χρήση τουρισμού-αναψυχής (λ.χ. ξενοδοχεία) ή καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος (εστιατόρια, μπαρ) θα πρέπει εντός διετίας να εκπονηθούν μελέτες στατικής επάρκειας από τους ιδιοκτήτες τους. Μάλιστα, σε περίπτωση που αυτό δεν συμβεί, τότε θα αφαιρείται η άδεια λειτουργίας.
• Εως το τέλος της χρονιάς (31.12.2024) η Υπηρεσία Δόμησης Θήρας θα πρέπει να ελέγξει το σύνολο των οικοδομικών αδειών που έχουν εκδοθεί την τελευταία πενταετία.

