Καλή προετοιμασία, εμπειρία, σωστή αντίληψη της κατάστασης και φυσικά τύχη. Σε αυτούς τους τέσσερις παράγοντες οφείλεται η θετική έκβαση της εξαφάνισης του 23χρονου στο Σέλι Ημαθίας σύμφωνα με έμπειρους και επαγγελματίες σκιέρ και ορειβάτες, που στο άκουσμα ότι βρέθηκε σώος και καλά στην υγεία του ένιωσαν μία απέραντη ανακούφιση.
Σύμφωνα με όσα έκανε γνωστά ο πρόεδρος της κοινότητας του Κάτω Βερμίου, Γιώργος Φαρσαρώτος, ο 23χρονος νεαρός έχασε τον προσανατολισμό του, περπάτησε σε κατηφόρα 13 – 15 χιλιoμέτρων και βρήκε καταφύγιο το βράδυ σε καλύβα κοντά στο φυλάκιο του Δασικού Συνεταιρισμού στα Πριόνια.
Σημειώνεται πως ο νεαρός είχε μαζί του σακίδιο με νερό και σνακ, ενώ σημαντικό ρόλο έπαιξε και ότι ήταν πρώην καταδρομέας με καλή φυσική κατάσταση.
Σωστή η απόφαση του 23χρονου να κατηφορίσει
Οπως αναφέρει στην «Κ» ο Γιώργος Καισαρίδης, μέλος της επιτροπής ανάπτυξης του Ορειβατικού Σκι της Ελληνικής Ομοσπονδίας Ορειβασίας και Αναρρίχησης και αθλητής του ορειβατικού σκι, το γεγονός πως ο νεαρός επέλεξε από τη στιγμή που έχασε τον προσανατολισμό του να κατηφορίσει ήταν μία σωστή απόφαση για δύο λόγους. Αφενός η επιλογή αυτή του εξοικονόμησε δυνάμεις καθώς με τον συγκεκριμένο εξοπλισμό που είχε η ανάβαση θα ήταν δύσκολη, αφετέρου βρέθηκε σε σημείο με υψηλότερη θερμοκρασία, καθώς η θερμοκρασία σε ένα βουνό αυξάνεται κατά περίπου έναν βαθμό Κελσίου κάθε 100 μέτρα που κατεβαίνει κάποιος.
Η καλή φυσική του κατάσταση και το ήπιο κλίμα έπαιξαν επίσης πολύ σημαντικό ρόλο στην επιβίωση του 23χρονου, ο οποίος βρέθηκε σε καταφύγιο στη θέση «Πριόνια» εντός του δασικού συνεταιρισμού του Σελίου (πρώην κυνηγετικά καταφύγια), περίπου 8 χιλιόμετρα μακριά από το χιονοδρομικό κέντρο.
Η σωστή προετοιμασία και εκπαίδευση σώζουν ζωές
H επιχείρηση διάσωσης του 23χρονου είναι ακόμη ένα τρανό παράδειγμα πως η σωστή προετοιμασία και εκπαίδευση όχι μόνο σώζουν ζωές αλλά είναι και οι βασικότεροι κανόνες για εξορμήσεις σε βουνά για χειμερινά σπορ ή ορειβασία.
Εχοντας κάνει σκι δεκάδες ώρες σε όλα τα χιονοδρομικά κέντρα της χώρας, ο έμπειρος ορειβάτης σημειώνει πως εκτός από την εκπαίδευση που είναι το σημαντικότερο όλων, η χρήση του σωστού εξοπλισμού, η καλή παρατηρητικότητα πάνω στην πίστα και το σωστό ντύσιμο είναι βασικοί κανόνες που πρέπει να ακολουθούν όλοι.
Η επιλογή της εξερεύνησης του «απάτητου χιονιού» αν γίνει χωρίς οργάνωση, μπορεί να καταστεί επικίνδυνη, καθώς εκεί αλλάζουν πολλές παράμετροι (από το ίδιο το χιόνι μέχρι τη γεωμορφολογία).
Πότε ξεκινούν οι κίνδυνοι
Οι περισσότεροι κίνδυνοι ξεκινούν από τη στιγμή που ο χιονοδρόμος επιλέξει να βγει εκτός πίστας (off-piste snowboard, off-piste ski). Η επιλογή της εξερεύνησης του «απάτητου χιονιού» αν γίνει χωρίς οργάνωση, μπορεί να καταστεί επικίνδυνη, καθώς εκεί αλλάζουν πολλές παράμετροι (από το ίδιο το χιόνι μέχρι τη γεωμορφολογία).
Βασικές συμβουλές σε αυτές τις περιπτώσεις είναι η κοινοποίηση της τοποθεσίας σε οικείους και η προμήθεια εργαλείων (πυξίδα, χάρτης, συσκευή με live tracking) πέρα από τον απαραίτητο εξοπλισμό. «Με πολύ απλά λόγια αν δεν γνωρίζεις πού πηγαίνεις, δεν φεύγεις από την πίστα, ειδικά αν δεν έχεις καθόλου εμπειρία από ορειβατικό σκι», επισημαίνει.
Σε επικοινωνία που είχε η «Κ» με τον Ζαφείρη Τρόμπακα, διευθυντή εκπαίδευσης της Ελληνικής Ομάδας Διάσωσης, ο ίδιος επιβεβαίωσε πως τα βήματα που ακολούθησε ο 23χρονος που εξαφανίστηκε στο Σέλι Ημαθίας ήταν σωστά από τη στιγμή που έχασε τον προσανατολισμό του, αν και όπως επεσήμανε θα έπρεπε να εξαντλήσει τις προσπάθειες επικοινωνίας. Πρόσθεσε επίσης πως σε τέτοιες περιπτώσεις είναι απαραίτητη η χρήση κράνους.
Για όσους επιλέγουν να εξερευνήσουν το χιονισμένο βουνό εκτός πίστας, και ο κ. Τρόμπακας τόνισε ότι είναι υψίστης σημασίας η ενημέρωση εκ των προτέρων ενός οικείου προσώπου για τη διαδρομή που θα ακολουθήσει και την ώρα που θα επιστρέψει ο χιονοδρόμος αλλά και καλή ενημέρωση για τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν. Για την επικοινωνία σε περίπτωση αποπροσανατολισμού η χρήση ασυρμάτου είναι μία καλή επιλογή, ενώ σε περίπτωση χρήσης κινητού τηλεφώνου ο χιονοδρόμος θα πρέπει να προσπαθήσει να καλέσει το 112 ακόμα κι αν δεν υπάρχει σήμα από τον πάροχο, καθώς η υπηρεσία χρησιμοποιεί το δίκτυο οποιουδήποτε διαθέσιμου παρόχου στην περιοχή (ακόμη και αν δεν έχει κάρτα SIM στο κινητό).
Ο Εθνικός Μηχανισμός Εναέριας Διάσωσης και Αεροδιακομιδών «Θεοφάνης Ερμής Θεοχαρόπουλος»
Εκτός όμως από την ατομική ευθύνη που λειτουργεί σε μεγάλο βαθμό προληπτικά, σημαντική είναι και η εγρήγορση του κρατικού μηχανισμού σε περιπτώσεις εξαφάνισης, τραυματισμού η πτώσης.
Ο Εθνικός Μηχανισμός Εναέριας Διάσωσης και Αεροδιακομιδών «Θεοφάνης Ερμής Θεοχαρόπουλος», θεσπίστηκε με σκοπό την ενίσχυση της δυνατότητας διάσωσης και αεροδιακομιδής στην Ελλάδα, ειδικά σε περιοχές με δύσκολη πρόσβαση ή σε έκτακτες καταστάσεις. Ωστόσο δεν είναι ακόμη σε λειτουργία, παρότι έχουν περάσει περισσότερα από δύο χρόνια από τη σύσταση και θεσμοθέτησή του με τον νόμο 4989/2022 και ένα έτος από την τροποποίηση του νόμου (5075/2023).
Ο μηχανισμός τιμά τη μνήμη του Θεοφάνη Ερμή Θεοχαρόπουλου, ο οποίος έχασε σε ηλικία 21 ετών τη ζωή του όταν έπεσε σε γκρεμό στα Τζουμέρκα, ενώ οι υπηρεσίες διάσωσης έφθασαν στο σημείο πέντε ώρες αργότερα. Για την ενεργοποίησή του όμως υπάρχουν καθυστερήσεις λόγω γραφειοκρατικών εμποδίων, όπως η καθυστέρηση στην έκδοση των απαραίτητων Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων, με αποτέλεσμα να μην έχει ενεργοποιηθεί πλήρως έως σήμερα.
Ενοποιημένο Σχέδιο Κυβερνητικής Πολιτικής 2024
