Αγώνα παρατεταμένου σπριντ πρέπει να κάνουν τα στελέχη της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) για να ολοκληρώσουν εγκαίρως την αξιολόγηση των 12 αιτήσεων των μη κρατικών ΑΕΙ που επιθυμούν να λειτουργήσουν παράρτημα στη χώρα μας. Στόχος είναι να ξεκινήσει η λειτουργία των παραρτημάτων τον Σεπτέμβριο. Ομως, έως τώρα παρατηρείται καθυστέρηση, η οποία αφορά κυρίως τις πιστοποιήσεις των προγραμμάτων σπουδών των αιτούντων.
Η ΕΘΑΑΕ αποδίδει τους αργούς ρυθμούς στον μεγάλο αριθμό των προγραμμάτων, στην ανάγκη ουσιαστικών ελέγχων και σε ζητήματα έλλειψης προσωπικού αλλά και «γραφειοκρατίας που εμποδίζει την εκταμίευση κονδυλίων», όπως ελέχθη από στέλεχος της ΕΘΑΑΕ. «Δεν “παίζει” αυτό», τού ξεκαθάρισε κυβερνητικός παράγοντας. Το θέμα έχει φτάσει στο Μέγαρο Μαξίμου και, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε δύο πρόσφατες συσκέψεις με την ηγεσία της ΕΘΑΑΕ έχει τονίσει μετ’ επιτάσεως την ανάγκη να τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα, που ορίζει ότι η ανακοίνωση των αιτήσεων που θα πάρουν το πράσινο φως και οι πιστοποιήσεις των προγραμμάτων τους θα πρέπει να δημοσιοποιηθούν έως τα τέλη Ιουλίου.
Το εγχείρημα έχει ύψιστη πολιτική σημασία, καθώς η θεσμοθέτηση των μη κρατικών ΑΕΙ αποτελεί εμβληματική μεταρρύθμιση για την κυβέρνηση. «Θα καταλήξει σε φιάσκο εάν η έναρξη της λειτουργίας των μη κρατικών ΑΕΙ “κολλήσει”, μετά τη νομοθέτηση της μεταρρύθμισης και την απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ υπέρ της συνταγματικότητας του νόμου», ανέφερε στην «Κ» στέλεχος ξένου ΑΕΙ που έχει καταθέσει αίτηση.
Ειδικότερα, αίτηση έχουν καταθέσει 13 ευρωπαϊκά ΑΕΙ. Τα 12 με στόχο να ξεκινήσουν τη λειτουργία του παραρτήματος τον προσεχή Οκτώβριο και ένα τον Οκτώβριο του 2026. Τα 12 ΑΕΙ στοχεύουν να λειτουργήσουν συνολικά 39 σχολές με 162 προπτυχιακά προγράμματα σπουδών. Μεταξύ των προγραμμάτων, τα περισσότερα (52) είναι στη διοίκηση επιχειρήσεων και στο δίκαιο, και ακολουθούν οι επιστήμες υγείας (20).
Τα σημεία τριβής – Η ΕΘΑΑΕ αποδίδει τους αργούς ρυθμούς στον μεγάλο αριθμό των προγραμμάτων και σε ζητήματα έλλειψης προσωπικού, αλλά και «γραφειοκρατίας που εμποδίζει την εκταμίευση κονδυλίων» – επιχείρημα που αντικρούουν κυβερνητικές πηγές.
Η ΕΘΑΑΕ είναι αρμόδια για την αξιολόγηση των προϋποθέσεων λειτουργίας των ξένων παραρτημάτων (ενδεικτικά, για το καταστατικό, το προσωπικό, την ακαδημαϊκή οργάνωση, τον τρόπο επιλογής φοιτητών) και για την πιστοποίηση των προγραμμάτων τους. Συγχρόνως, ο Εθνικός Οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού εξετάζει εάν τα παραρτήματα πληρούν τους κτιριολογικούς όρους του νόμου.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», η αξιολόγηση των αιτήσεων ως προς την ιδρυματική λειτουργία ολοκληρώθηκαν στα τέλη Ιουνίου. Το επόμενο βήμα είναι η αρχική πιστοποίηση των προγραμμάτων σπουδών που θέλει να λειτουργήσει κάθε ΑΕΙ από τον Σεπτέμβριο. Σε αυτό το στάδιο η διαδικασία πηγαίνει πολύ αργά, έχοντας προκαλέσει την ανησυχία των αιτούντων αλλά και της ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας. Η ΕΘΑΑΕ δηλώνει ότι το στάδιο είναι χρονοβόρο διότι έχουν κατατεθεί προς πιστοποίηση πολλά προγράμματα σπουδών.
Μάλιστα, πληροφορίες αναφέρουν ότι η Αρχή έχει ζητήσει από ξένα ΑΕΙ να ορίσουν τα προγράμματα που θέλουν να αξιολογηθούν κατά προτεραιότητα, ώστε να λειτουργήσουν τον Σεπτέμβριο. Αυτό ενισχύει τον προβληματισμό, καθώς όπως δήλωσαν στην «Κ» ιδιοκτήτες ελληνικών κολεγίων που θα λειτουργήσουν ως παραρτήματα ξένων ΑΕΙ, «τυχόν καθυστέρηση θα δημιουργήσει προβλήματα, καθώς πρέπει να γίνουν οι προκηρύξεις πρόσληψης προσωπικού και να “τρέξουν” οι καμπάνιες προβολής».
Eνα άλλο σημείο τριβής είναι η ανακοίνωση των αιτήσεων που θα εγκριθούν. Καθώς η αξιολόγηση ιδρυμάτων έχει ολοκληρωθεί, οι αιτούντες ζητούν να ανακοινωθούν τα ΑΕΙ που θα λάβουν άδεια λειτουργίας ώστε να προχωρήσει ο προγραμματισμός τους, ακόμη και εάν δεν έχει ολοκληρωθεί ο έλεγχος για την πιστοποίηση των προγραμμάτων σπουδών τους. Μάλιστα, έχει κατατεθεί η άποψη πως από τις διατάξεις του άρθρου 139 του ν. 5094/2024 (για τη θεσμοθέτηση των μη κρατικών ΑΕΙ) προκύπτει ότι η διαδικασία αξιολόγησης της αίτησης για την άδεια εγκατάστασης και λειτουργίας παραρτήματος ξένου ΑΕΙ διεξάγεται αυτοτελώς για κάθε αίτηση ξεχωριστά και όχι συγκεντρωτικά, για όλες τις αιτήσεις. Ουσιαστικά, αναφέρεται ότι κάθε αίτηση εξετάζεται αυτοτελώς και όχι σε σύγκριση με τις άλλες αιτήσεις. Aρα η ΕΘΑΑΕ μπορεί να ανακοινώνει ξεχωριστά κάθε αίτηση που εγκρίνεται, και όχι όλες μαζί στο τέλος.
«Δεξαμενή» υποψηφίων – Στις 25 Ιουλίου θα ανακοινωθούν οι βάσεις εισαγωγής των φετινών υποψηφίων για τα δημόσια ΑΕΙ. Τα παραρτήματα των ξένων ΑΕΙ που θα εγκριθούν, θα «αλιεύσουν» εισακτέους από υποψηφίους που δεν επιθυμούν
να σπουδάσουν στη σχολή που πέρασαν.
Από την πλευρά τους, στελέχη της Εθνικής Αρχής θεωρούν ότι όλα θα είναι έτοιμα έως τα τέλη Ιουλίου – έστω με μικρή παράταση κατά τα ελληνικά ειωθότα.
Τα κριτήρια εισαγωγής
Η περίοδος αυτή, πάντως, είναι κρίσιμη και για έναν άλλο λόγο. Στις 25 Ιουλίου θα ανακοινωθούν οι βάσεις εισαγωγής των φετινών υποψηφίων για τα δημόσια ΑΕΙ. Τα παραρτήματα των ξένων ΑΕΙ που θα εγκριθούν, θα «αλιεύσουν» εισακτέους από υποψηφίους που δεν επιθυμούν να σπουδάσουν στη σχολή που πέρασαν. Τότε θα ανακοινωθούν και τα κριτήρια εισαγωγής που έχουν θέσει στις αιτήσεις τους τα μη κρατικά ΑΕΙ.
Ο νόμος 5094 θέτει ως βασικό όρο για την εισαγωγή σε μη κρατικό ΑΕΙ, ο ενδιαφερόμενος να έχει συμμετάσχει στις Πανελλαδικές Εξετάσεις και να έχει «πιάσει» την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ) του επιστημονικού πεδίου που τον ενδιαφέρει. Θα δούμε εισακτέους σε Ιατρικές, Πολυτεχνικές και Νομικές Σχολές με βαθμό λίγο πάνω από 11,98, 9,79 και 11,22 που είναι οι αντίστοιχες ΕΒΕ; Τα στελέχη των ξένων ΑΕΙ αναφέρουν ότι εκτός από την ΕΒΕ θα υπάρχουν και τα κριτήρια που έχει το μητρικό ΑΕΙ, τα οποία είναι αυστηρά (π.χ. απολυτήριο τουλάχιστον 18). Η απάντηση θα δοθεί όταν η ΕΘΑΑΕ ανακοινώσει τον κατάλογο με τα πρώτα μη κρατικά ΑΕΙ.
