Η ίδρυση επαγγελματικών ακαδημιών με συνεργασία επιχειρήσεων βρίσκεται στον αέρα. Πρόκειται για ένα σχέδιο που είχε παρουσιαστεί στο υπουργικό συμβούλιο επί υπουργίας Κυριάκου Πιερρακάκη, ωστόσο η νομοθέτησή του δεν προχωράει και οι επιχειρήσεις δυσπιστούν για το εγχείρημα. Πόσο μάλλον που χθες η Γενική Γραμματεία Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Διά Βίου Μάθησης έθεσε σε διαβούλευση έως τις 10 Ιουλίου 2025 το «Στρατηγικό Σχέδιο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Διά Βίου Μάθησης 2025-2027».
Ειδικότερα, νομοσχέδιο που έχει παρουσιαστεί στο υπουργικό συμβούλιο (31/1/2025), θεσμοθετεί τη συνέργεια του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα στο πεδίο της επαγγελματικής κατάρτισης μέσω συμφωνίας του υπουργείου Παιδείας με οικονομικούς φορείς και επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Το πρώτο βήμα της συνεργασίας θα είναι η σύσταση επαγγελματικών ακαδημιών σε νέες Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΑΕΚ) ή σε παραρτήματα υφιστάμενων. Οι ΣΑΕΚ αποτελούν τη μετεξέλιξη των δημόσιων ΙΕΚ και παρέχουν αρχική επαγγελματική κατάρτιση επιπέδου τρία και πέντε του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων.
Οι ειδικότητες
Οι ακαδημίες θα έχουν συγκεκριμένο θεματικό αντικείμενο και ειδικότητες, οι οποίες θα εστιάζουν στις ανάγκες της τοπικής επιχειρηματικότητας. Το υπουργείο Παιδείας θα μπορεί να ιδρύει ακαδημίες σε όλη την επικράτεια, συμπράττοντας εκτός από επιχειρήσεις και με φορείς, όπως εμπορικά και βιομηχανικά επιμελητήρια.
Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες της «Κ», έχουν υπάρξει επαφές του υπουργείου Παιδείας με επιχειρήσεις και έχουν συγκεκριμενοποιηθεί τα αντικείμενα των ακαδημιών:
• Στη Νάουσα προωθείται η ίδρυση ακαδημίας με θεματική την παραγωγή του κρασιού και έγιναν επαφές του υπουργείου Παιδείας με οινοπαραγωγούς και εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης. Υπενθυμίζεται ότι η περιοχή έχει συνδεθεί με την οινοπαραγωγή και τον αείμνηστο Γιάννη Μπουτάρη και ότι το κτήμα Κυρ-Γιάννη στο Γιαννακοχώρι της Νάουσας αποτελεί πόλο έλξης για τους λάτρεις του κρασιού από όλο τον κόσμο.
• Στην Τρίπολη σχεδιάζεται η δημιουργία ακαδημίας με αντικείμενο τον κλάδο του φαρμάκου. Οι φαρμακοβιομηχανίες εστιάζουν στην ειδικότητα του παρασκευαστή φαρμάκου. Η αρκαδική πρωτεύουσα έχει αρχίσει να μετατρέπεται σε κέντρο παραγωγής φαρμάκων, καθώς φαρμακευτικές εταιρείες έχουν ήδη εξαγγείλει επενδύσεις για τη δημιουργία παραγωγικών hub εκεί.
• Στο Κιλκίς έχουν γίνει συνεννοήσεις για ακαδημία στην ειδικότητα της μηχανοτρονικής, με τη σύμπραξη του τοπικού επιμελητηρίου και εταιρειών ανελκυστήρων.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», επιχειρήσεις που είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον αμφισβητούν πλέον την υλοποίηση από την επόμενη σχολική χρονιά και εκδηλώνουν τάσεις φυγής.
• Στον Ασπρόπυργο η ακαδημία θα έχει ειδικότητες σχετικές με την εφοδιαστική αλυσίδα.
• Στον Πειραιά η ακαδημία θα εκπαιδεύει σπουδαστές για την υποστήριξη λειτουργίας και διαχείρισης του Σταθμού Εμπορευματοκιβωτίων του λιμανιού.
Επίσης, έχουν γίνει επαφές με επιχειρηματίες για ακαδημίες σε Ξάνθη και Κόρινθο. Το νομοθετικό πλαίσιο είναι έτοιμο και βρίσκεται σε αναμονή νομοθέτησης. Ωστόσο η καθυστέρηση στις διαδικασίες προκαλεί απορίες στις επιχειρήσεις που, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», αμφισβητούν πλέον την υλοποίησή του από την επόμενη σχολική χρονιά και εκδηλώνουν τάσεις… φυγής.
Να σημειωθεί ότι επί υπουργίας Πιερρακάκη, και με αρμόδια υφυπουργό την Ιωάννα Λυτρίβη, δηλαδή πριν από τον τελευταίο ανασχηματισμό, στις 15 Μαρτίου, σύμφωνα με τον απολογισμό της θητείας τους για την υλοποίηση του συγκεκριμένου πολιτικού σχεδίου, αναπτύχθηκαν νέοι οδηγοί κατάρτισης και εκπαιδευτικό υλικό για 130 ειδικότητες, με τη συμβολή των κοινωνικών εταίρων. Επίσης, καταρτίστηκαν νέοι κανονισμοί λειτουργίας για τις Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΑΕΚ), τις ΣΑΕΚ Ειδικής Αγωγής και την Τάξη Μαθητείας.
Για πρώτη φορά, παράλληλα, πραγματοποιήθηκε αξιολόγηση διευθυντών και εκπαιδευτών στις ΣΑΕΚ, ενώ οι δομές στελεχώθηκαν με μόνιμο διοικητικό προσωπικό (μέσω κινητικότητας).
Τέλος, χαρτογραφήθηκαν με ακρίβεια οι ανάγκες νέων ειδικοτήτων σε όλη την επικράτεια, προκειμένου να εξορθολογιστεί η προσφορά και να εξυγιανθεί το δίκτυο των σχετικών δομών.
Το Επιχειρησιακό Σχέδιο, που ετέθη σε διαβούλευση, επισημαίνει ότι «όσον αφορά την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, οι χαμηλές επιδόσεις της χώρας σε όρους ανεργίας των νέων, μακροχρόνια ανέργων, ανταγωνιστικότητας και κοινωνικής ενσωμάτωσης ευάλωτων και ευαίσθητων ομάδων δεν προσφέρουν ενθαρρυντικές ενδείξεις. Επιπλέον, καταγράφεται σημαντικό έλλειμμα δεξιοτήτων στο ανθρώπινο δυναμικό της χώρας στους σχετικούς δείκτες».
Ενδεικτικά, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα δε-δομένα για τον ευρωπαϊκό δείκτη δεξιοτήτων (European Skills Index – ESI) του Cedefop, η Ελλάδα κατατάσσεται στην προτελευταία θέση (29 από 31 χώρες), μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με βαθμολογία 28,1 στα 100. Ως προς την αντιστοίχιση δεξιοτήτων, η οποία αξιολογεί τον βαθμό στον οποίο οι δεξιότητες του εργατικού δυναμικού ανταποκρίνονται στις ανάγκες της αγοράς εργασίας, η Ελλάδα βρίσκεται στην προτελευταία θέση με βαθμολογία 20/100.
