Το φθινόπωρο του 2023, ενάμιση χρόνο πριν από την έρευνα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας στο Γ΄ Τελωνείο Πειραιά με τις συνολικά δέκα συλλήψεις τελωνειακών και εκτελωνιστών για φορολογική απάτη-μαμούθ με κινεζικά προϊόντα, ήταν οι αμερικανικές αρχές που είχαν πρώτες θέσει στο μικροσκόπιο τα δύο κεντρικά πρόσωπα του λαθρεμπορικού δικτύου: έναν 67χρονο επιχειρηματία με το προσωνύμιο «θείος» και παρελθόν στη διακίνηση λαθραίων τσιγάρων και μια 61χρονη εκτελωνίστρια, στο σπίτι της οποίας αστυνομικοί τον περασμένο Ιούνιο βρήκαν 2,5 εκατ. ευρώ σε μετρητά.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», στελέχη των αμερικανικών υπηρεσιών ασφαλείας είχαν αποτυπώσει σε διαβαθμισμένο έγγραφο σημαντικές πληροφορίες για τη δράση του «θείου» στο λιμάνι του Πειραιά, κατονομάζοντας την εκτελωνίστρια ως βασική συνεργό του. Ο πρώτος φερόταν να διακινεί μεγάλα φορτία λαθραίων τσιγάρων από την Ασία προς το Γ΄ Τελωνείο στο Νέο Ικόνιο με τη συνδρομή της 61χρονης. Τις πληροφορίες είχε συγκεντρώσει η αμερικανική υπηρεσία δίωξης ναρκωτικών –η γνωστή DEA–, τα στελέχη της οποίας είχαν στρέψει την προσοχή τους στο υπό κινεζικό έλεγχο λιμάνι του Πειραιά για λόγους που δεν είχαν σχέση με φορολογικές απάτες ή το λαθρεμπόριο καπνικών, αλλά τη διακίνηση ναρκωτικών.
Εκουαδόρ και Ασία
Ο λόγος; Από το 2019, οπότε άνοιξε απευθείας γραμμή μεταφοράς κοντέινερ από το Εκουαδόρ στον Πειραιά, οι ελληνικές αρχές –σχεδόν πάντα με πληροφορίες της DEA– προχωρούσαν τακτικά σε κατασχέσεις φορτίων κοκαΐνης μέσα σε φορτία με μπανάνες. Το ίδιο διάστημα, ωστόσο, δεν είχε καταγραφεί καμιά κατάσχεση ναρκωτικών προερχομένων από την Ασία, την Κίνα ή και άλλες χώρες της Απω Ανατολής, παρότι σ’ αυτές παρασκευάζονται μεγάλες ποσότητες ηρωίνης και συνθετικών ναρκωτικών. «Υπάρχει κάποιο κύκλωμα με έδρα το λιμάνι και παρέχει κάλυψη σε τέτοιου είδους φορτία;» ήταν το ερώτημα που απασχολούσε τα στελέχη των αμερικανικών υπηρεσιών δίωξης ναρκωτικών.
Η έρευνά τους αυτή δεν φαίνεται, από τις πληροφορίες που έχουν γίνει μέχρι στιγμής γνωστές, να οδήγησε στην εξάρθρωση κάποιου δικτύου ναρκεμπόρων με διασυνδέσεις στην Κίνα. Εριξε όμως για πρώτη φορά φως στη δράση του λαθρεμπορικού κυκλώματος που, με συμμετοχή τελωνειακών υπαλλήλων και εκτελωνιστών, έκλεβε δασμούς και φόρους εκατομμυρίων, ζημιώνοντας τα ελληνικά και ευρωπαϊκά ταμεία.
Διαβαθμισμένο έγγραφο – Στελέχη των αμερικανικών υπηρεσιών ασφαλείας είχαν αποτυπώσει σε διαβαθμισμένο έγγραφο σημαντικές πληροφορίες για τη δράση του «θείου» στο λιμάνι του Πειραιά, κατονομάζοντας την εκτελωνίστρια ως βασική συνεργό του.
Με ποιον τρόπο; Σε κάποιες περιπτώσεις, προϊόντα από την Κίνα που έφθαναν στον Πειραιά προωθούνταν σε κράτη-μέλη της Ενωσης, δίχως ποτέ να καταβάλλονται οι αναλογούντες φόροι και δασμοί, μια και ο τελικός παραλήπτης και υπόχρεος για την καταβολή των χρημάτων αποδεικνυόταν εταιρεία – κέλυφος. Σε άλλες περιπτώσεις, με τη συνδρομή τελωνειακών και εκτελωνιστών, το κύκλωμα εξέδιδε πλαστά παραστατικά. Ηλεκτρικά ποδήλατα και πατίνια που ανήκουν σε μεγάλη δασμολογική κλίμακα βαπτίζονταν ανταλλακτικά, με το κύκλωμα να μην καταβάλλει τελικά τους αναλογούντες δασμούς και φόρους.
Ηξεραν για τον «θείο»
Ποιες ήταν όμως οι πληροφορίες που το φθινόπωρο του 2023 είχαν αποτυπώσει εγγράφως τα στελέχη των υπηρεσιών ασφαλείας των ΗΠΑ; Ο 63χρονος «θείος», που σημειωτέον είναι κάτοχος αμερικανικού διαβατηρίου, πραγματοποιούσε εισαγωγές κοντέινερ από την Κίνα, το Βιετνάμ και άλλες ασιατικές χώρες στον Πειραιά. Τη χρονιά εκείνη ο 63χρονος φέρεται να είχε εισαγάγει πάνω από 40 κοντέινερ με λαθραία τσιγάρα από την Ασία, ενώ οι πληροφορίες τον ήθελαν να βρίσκεται και πίσω από την εισαγωγή στην Ελλάδα δύο μηχανών παρασκευής τσιγάρων που είχαν κατασχεθεί στον Πειραιά. Οι Aμερικανοί αξιωματούχοι είχαν εντοπίσει και κατονόμαζαν τρεις συνεργούς του «θείου», ανάμεσα στους οποίους την 61χρονη εκτελωνίστρια.
Τέλος, εξέφραζαν υπόνοιες ότι το δίκτυο είχε αποκτήσει ερείσματα σε Τελωνείο, ΣΔΟΕ και ΕΛ.ΑΣ. Σε μία χρονική σύμπτωση που δύσκολα περνάει απαρατήρητη, αρχές Ιανουαρίου του 2024 (εβδομάδες δηλαδή μετά τη σύνταξη των σχετικών πληροφοριακών δελτίων από τις αρχές των ΗΠΑ) είχε ανακοινωθεί ότι ο Πειραιάς εξαιρούνταν από τη «συμμαχία λιμένων» για την καταπολέμηση των ναρκωτικών, μια πρωτοβουλία της Ε.Ε., σε συνεννόηση με τις ΗΠΑ και την αμερικανική DEA. Εκπρόσωπος της υπουργού Εσωτερικών του Βελγίου, που είχε εγκαινιάσει τη σχετική πρωτοβουλία, είχε δηλώσει στην «Κ» ότι ο βασικός λόγος αποκλεισμού του λιμανιού του Πειραιά από τη λίστα με τα συνολικά 26 ευρωπαϊκά λιμάνια ήταν ο έλεγχός του από την κινεζική Cosco.
Σε κάποιες περιπτώσεις, πάντως, αστυνομία και Λιμενικό σε συνεργασία με την DEA εντόπισαν «ποντικούς» στον σταθμό εμπορευματοκιβωτίων στο Νέο Ικόνιο. Υπαλλήλους δηλαδή του λιμανιού, που αναλάμβαναν για λογαριασμό ναρκεμπόρων να αφαιρούν από κοντέινερ με μπανάνες κρυμμένη κοκαΐνη από τη Λατινική Αμερική. Ενώ και το τμήμα Δίωξης Ναρκωτικών του ΣΔΟΕ είχε υποβάλει αναφορά στην Εισαγγελία Πειραιά για κενά ασφαλείας και πλημμελείς ελέγχους εμπορευματοκιβωτίων «εντός της λιμενικής εγκατάστασης».
Συναντήσεις στην πρεσβεία – Για το θέμα υπήρξαν και συναντήσεις Ελλήνων αξιωματούχων με στελέχη από το γραφείο της υπηρεσίας εσωτερικής ασφάλειας (Homeland Security) και της δίωξης ναρκωτικών (DEA) στην πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα.
«Η διαπίστωση άφιξης στο λιμάνι του Πειραιά ασφράγιστου εμπορευματοκιβωτίου και κυρίως το γεγονός ότι αυτό δεν έγινε αντιληπτό πριν από τον έλεγχό του για ύπαρξη ναρκωτικών, εγείρει ερωτήματα ως προς την ασφάλεια των μεταφερομένων διαμέσου των εμπορευματοκιβωτίων, αλλά κυριότερα ως προς την ασφάλεια των λιμενικών εγκαταστάσεων», αναφερόταν στο σχετικό έγγραφο του ΣΔΟΕ.
Πίσω στο θέμα της φορολογικής απάτης-μαμούθ, τα στοιχεία που βρίσκονταν αποτυπωμένα στα διαβαθμισμένα πληροφοριακά δελτία των υπηρεσιών των ΗΠΑ για την ύπαρξη λαθρεμπορικού δικτύου στον Πειραιά διαβιβάστηκαν στις ελληνικές αρχές, ενώ για το θέμα υπήρξαν και συναντήσεις Ελλήνων αξιωματούχων με στελέχη από το γραφείο της υπηρεσίας εσωτερικής ασφάλειας (Homeland Security) και της δίωξης ναρκωτικών (DEA) στην πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα.
Η έρευνα για την υπόθεση, ωστόσο, απέκτησε δυναμική το καλοκαίρι του 2024. Οπως αποκάλυψε η «Κ» στο φύλλο της περασμένης Κυριακής, στις αρχές Αυγούστου πληροφοριοδότης περιέγραψε με μεγάλη λεπτομέρεια τη δομή και τα μέλη του κυκλώματος λαθρεμπορίας. Κατονόμασε και αυτός την 61χρονη εκτελωνίστρια ως αρχηγό του δικτύου και υπέδειξε δέκα εταιρείες με έδρα την Ελλάδα που, όπως κατήγγειλε, εισάγουν προϊόντα από την Κίνα και με πλαστές διασαφήσεις κλέβουν δασμούς και φόρους εκατομμυρίων. Η άτυπη κατάθεσή του διαβιβάστηκε αρχικά στην ΕΥΠ και εν συνεχεία στη Διεύθυνση Αντιμετώπισης Οργανωμένου Εγκλήματος («ελληνικό FBI»), με τα στελέχη της υπηρεσίας να ξεκινούν έρευνα για την υπόθεση.
Μέχρι τη στιγμή που η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) συσχετίζοντας τα παραπάνω με εν εξελίξει επιχείρηση των διωκτικών αρχών στο Μπάρι της Ιταλίας ζήτησε τον φάκελο, αναλαμβάνοντας εκείνη την έρευνα για την υπόθεση. Τον Ιούνιο η Εισαγγελία με τη συνδρομή της Υπηρεσίας Εσωτερικών Υποθέσεων πραγματοποίησε επιχείρηση στο λιμάνι με επτά συλλήψεις, ενώ ακόμη δύο έρευνες έγιναν τα τελευταία εικοσιτετράωρα, με αποτέλεσμα τη σύλληψη τριών ατόμων για διασύνδεση με το κύκλωμα. Ταυτόχρονα, παραμένουν δεσμευμένα στον χώρο του τελωνείου 2.430 κοντέινερ με εντολή για καθολικό έλεγχό τους.
