Πόσες φορές δεν έχετε σταθεί μπροστά σε ένα αρχαίο μνημείο μέσα στην πόλη, ένα τοξωτό γεφύρι ή μια εκκλησία και έχετε αναρωτηθεί ποια είναι η ιστορία του μνημείου; Μερικά έχουν ογκώδεις μαρμάρινες επιγραφές, κάποια μεσαιωνικά κτίσματα διαθέτουν στοιχεία ταυτότητας στο κεφαλάρι της εισόδου, όμως πολλά άλλα στέκουν σιωπηλά ανάμεσα στα γκρίζα τσιμέντα, χωρίς τίποτα να προδίδει τις συγκλονιστικές ιστορίες τους.
Και όμως, είμαστε στην Ελλάδα των 2.500 ετών Ιστορίας!
Κάπως έτσι σκέφτηκε η ομάδα των συντακτών της wikipedia, της παγκόσμιας δωρεάν εγκυκλοπαίδειας μέσω Διαδικτύου, όταν πρότεινε στον Δήμο Θεσσαλονίκης και στην Εταιρεία Λογισμικού Ανοικτού Πηγαίου Κώδικα (ΕΕΛΛΑΚ) να τοποθετήσουν QR codes σε 50 σημεία ιστορικού και τουριστικού ενδιαφέροντος στην πόλη της Θεσσαλονίκης.
Στην είσοδο του Αγίου Δημητρίου, για παράδειγμα, υπάρχει ένα QR code με το λογότυπο της wikipedia. Σαρώνοντάς το με την κάμερα του κινητού τηλεφώνου, ο επισκέπτης βλέπει το σχετικό λήμμα που τον ενημερώνει για το μνημείο. Αν μάλιστα είναι τουρίστας, τότε πιθανότητα θα δει το λήμμα στη γλώσσα του, αφού αυτό υπάρχει ήδη σε 23 διαφορετικές γλώσσες. Αντίστοιχα σήματα τοποθετήθηκαν στην πλατεία Αριστοτέλους, στα Βυζαντινά Τείχη, στη Ροτόντα, στη βίλα Μορντώχ, στο Αλατζά Ιμαρέτ, στα Λαδάδικα κ.α.
«Βρήκαμε πενήντα σημεία. Οσα υπήρχαν στη wikipedia τα αναπτύξαμε και όσα δεν υπήρχαν τα γράψαμε από την αρχή. Το ίδιο καλέσαμε να κάνουν και εθελοντές της wikipedia σε άλλες γλώσσες, αγγλικά, τουρκικά, βουλγαρικά κ.ο.κ.», λέει ο κ. Κωνσταντίνος Σταμπούλης, εκ μέρους της ελληνικής κοινότητας χρηστών της Wikipedia. Η δράση ονομάστηκε «Wikipedia editathon» και προετοιμάστηκε επί τέσσερις μήνες, αφού οι διοργανωτές έπρεπε να πάρουν άδειες από τον Δήμο και το υπουργείο Πολιτισμού, να μιλήσουν με μουσεία και βιβλιοθήκες, αλλά να πείσουν και το Wikimedia Foundation στην Καλιφόρνια να παραχωρήσει το λογότυπο της εγκυκλοπαίδειας για χρήση στην πόλη.
«Θεωρήσαμε ότι θα διαφημίσει την πόλη, θα επιτρέψει την καλύτερη επικοινωνία μεταξύ των κατοίκων και θα ωθήσει την ανάπτυξη, γι’ αυτό και παρεμβήκαμε στους φορείς της πόλης να υιοθετήσουν τη δράση», λέει η κ. Ελένη Χρυσηίδου, αντιδήμαρχος Πολιτισμού της πόλης. Ο δήμος ενέταξε τη δράση στο φεστιβάλ Δημήτρια και τη χρηματοδότησε με 10.000 ευρώ προκειμένου να γίνουν δράσεις, όπως σεμινάρια, εργαστήρια κ.ά. «Ονομάσαμε τη δράση “Η Θεσσαλονίκη μέσα από τα μάτια των Θεσσαλονικέων όλου του κόσμου”, ώστε να συμπεριλάβουμε και τους επισκέπτες της πόλης, αλλά και όσους μπορεί να έχουν καταγωγή από εδώ, όπως Εβραίους ή Τούρκους και επιθυμούν να βρουν πληροφορίες ή να γράψουν λήμματα για την πόλη στη γλώσσα τους», λέει ο κ. Κώστας Κωνσταντινίδης, εκ μέρους μιας εταιρείας πολιτιστικών δράσεων που συμμετείχε στη διοργάνωση.
Το αποτέλεσμα, η Θεσσαλονίκη ήδη καταγράφεται ως η μεγαλύτερη σε μέγεθος wikipedia city αυτή τη στιγμή, ενώ αυξάνει σημαντικά και το ψηφιακό της αποτύπωμα.
«Μας ενδιαφέρει να δείξουμε ότι οι δήμοι έχουν όφελος να γράφουν λήμματα στην παγκόσμια εγκυκλοπαίδεια, αντί να χρηματοδοτούν ακριβά websites, τα οποία απαξιώνονται γρήγορα και η πληροφορία τους χάνεται», εξηγεί ο κ. Πρόδρομος Τσιαβός, νομικός εξειδικευμένος σε θέματα ανοικτού λογισμικού και πνευματικών δικαιωμάτων και μέλος του Δ.Σ. της ΕΕΛΛΑΚ.
«Με παρόμοιες δράσεις μπορεί να δοθεί ώθηση την παραγωγή ελληνικού πολυγλωσσικού περιεχομένου, κάτι που έμμεσα ή άμεσα έχει θετική επίπτωση στην ανάπτυξη», συνεχίζει ο ίδιος.
Η ΕΕΛΛΑΚ τώρα, σε συνεργασία με τη wikipedia και τη βιβλιοθήκη του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, ετοιμάζει μαραθώνιο συγγραφής λημμάτων για τους πεζογράφους και τους ποιητές της πόλης, ανοίγοντας έτσι και ένα μέρος του περιεχομένου της βιβλιοθήκης στο Διαδίκτυο. Ο Δήμος Θεσσαλονίκης ενθαρρύνει τους φορείς να προχωρήσουν σε παρόμοιες δράσεις. «Στόχος είναι η Θεσσαλονίκη να γίνει ψηφιακή πόλη. Δεν μπορούμε φυσικά να χρηματοδοτήσουμε κάτι τόσο μεγάλο, όμως προτρέπουμε τους φορείς να το δουν σαν αναπτυξιακό εργαλείο και να προχωρήσουν σε αυτήν την κατεύθυνση», λέει η κ. Χρυσηίδου.
