Μια δέσμη από έξι νέες δράσεις και μέτρα για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης παρουσίασε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης από το βήμα της Βουλής. Αυτές κινούνται προς την παροχή κινήτρων τόσο σε μεμονωμένους ιδιώτες όσο και σε οικοδομικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην αγορά ακινήτων, προκειμένου να τονωθεί η προσφορά κατοικιών στην αγορά και να αντιμετωπιστεί το σημαντικό υφιστάμενο έλλειμμα. Αλλωστε, αυτή η έλλειψη διαθέσιμων κατοικιών είναι και ο κύριος λόγος που συντηρεί τις τιμές σε επίπεδο που έχει υπερβεί πλέον το προηγούμενο υψηλό, το οποίο είχε σημειωθεί την περίοδο πριν από την οικονομική κρίση.
Από τις σημαντικότερες κινήσεις, κρίνεται η διαμόρφωση ενός νέου πλαισίου κινήτρων για την αύξηση των ιδιωτικών επενδύσεων και στόχευση την παροχή προσιτής στέγης. Συγκεκριμένα, για τους κατασκευαστές που θα ανεγείρουν νέα διαμερίσματα, ή που θα μετατρέπουν παλιά κτίρια σε οικιστικά και στη συνέχεια θα τα κρατούν μισθωμένα για ελάχιστη διάρκεια 10 ετών, θα μπορούν να εκπίπτουν τα έσοδα των μισθωμάτων από τον φόρο εισοδήματός τους.
Με τον τρόπο αυτό, εκτιμάται ότι θα δημιουργηθεί ένα πρόσθετο κίνητρο στην αγορά, προκειμένου να κατασκευαστούν κατοικίες και για ενοικίαση, πέραν της πώλησης, που παραμένει κυρίαρχη τάση. Παράλληλα, προκειμένου και τα έργα αυτά να είναι βιώσιμα, είναι προφανές ότι θα πρέπει να αναπτυχθούν σε περιοχές και με κόστη τέτοια, που να απευθύνονται σε ένα ευρύ κοινό, όχι μόνο σε ανθρώπους υψηλών εισοδημάτων, όπως γίνεται κατά κόρον σήμερα. Πρόκειται για μια τάση, που επισημαίνουν και επαγγελματίες της αγοράς, ότι δηλαδή οι νέες κατασκευές είναι κυρίως υψηλών προδιαγραφών και απευθύνονται είτε σε Ελληνες είτε σε ξένους αγοραστές υψηλών εισοδημάτων. Αντιθέτως, είναι πολύ λιγότερες εκείνες που κινούνται σε πιο χαμηλές εισοδηματικές κατηγορίες, αν και αυτό εξηγείται και από το ότι σήμερα είναι μικρότερος ο αριθμός αυτών των νοικοκυριών που έχουν τα απαιτούμενα κεφάλαια και την απαιτούμενη πιστοληπτική ικανότητα, προκειμένου να αποκτήσουν κατοικία.
Σημαντική είναι και η παρέμβαση που θα δρομολογηθεί από το νέο έτος για την ταχύτερη μετατροπή παλιών επαγγελματικών, ή βιομηχανικών κτιρίων σε κατοικίες. Σήμερα, λόγω της έλλειψης σχετικής πρόβλεψης από το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο, αυτή η αλλαγή χρήσης είναι δύσκολη και απαιτεί σημαντικό χρόνο, παρότι η νέα χρήση είναι λιγότερο επιβαρυντική σε σχέση, π.χ. με μια βιομηχανία. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η διευκόλυνση αυτή θα δώσει μια σημαντική ευκαιρία σε ιδιώτες, ώστε να μετατρέψουν παλιά κτίρια γραφείων, βιομηχανίες, ή αποθήκες, σε κατοικίες. Σημειωτέον ότι ήδη υπάρχει σημαντικό επενδυτικό ενδιαφέρον για κάτι τέτοιο, λόγω της δυνατότητας που δίνει το πρόγραμμα Χρυσή Βίζα για τη μεταπώληση τέτοιων κατοικιών (που να προέρχονται δηλαδή από αλλαγή χρήσης), σε ενδιαφερόμενους ξένους επενδυτές, καθώς με τον τρόπο αυτό το ελάχιστο απαιτούμενο ποσό είναι 250.000 ευρώ, αντί για 800.000 ευρώ. Σε αυτά τα ακίνητα όμως απαγορεύεται η αξιοποίηση μέσω βραχυχρόνιων μισθώσεων.
Απαγόρευση έκδοσης νέου ΑΜΑ στο κέντρο της Θεσσαλονίκης
Ειδικά ως προς τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε και την επέκταση του μέτρου της απαγόρευσης έκδοσης νέου ΑΜΑ (Αριθμός Μητρώου Ακινήτου) στα ακίνητα που βρίσκονται στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, όπως δηλαδή συμβαίνει ήδη από τις αρχές του 2025 (και θα συνεχιστεί και το 2026) και στα τρία πρώτα διαμερίσματα του Δήμου Αθηναίων. Παράλληλα, όπως ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης, για τα ακίνητα που έχουν ΑΜΑ και μεταπωλούνται, θα διαγράφεται αυτομάτως ο σχετικός αριθμός. Επομένως, ο νέος ιδιοκτήτης θα μπορεί μόνο να τα μισθώνει με μακροχρόνια συμβόλαια.
Το 2026 θα τεθεί σε ισχύ και ένα νέο πρόγραμμα ανακαίνισης κατοικιών, ύψους 400 εκατ. ευρώ, το οποίο θα καλύπτει έως το 90% της δαπάνης, ή έως 36.000 ευρώ και θα αφορά κατά προτεραιότητα τα παλιά και τα κλειστά σπίτια. Το πρόγραμμα θα χρηματοδοτεί εργασίες ανακαίνισης και ήπιες ενεργειακές αναβαθμίσεις, ενώ θα έχει υψηλά εισοδηματικά κριτήρια και συγκεκριμένα 35.000 ευρώ για κάθε ζευγάρι, προσαυξανόμενο κατά 5.000 ευρώ για κάθε παιδί.
Επιστροφή δύο ενοικίων
Επίσης, ανακοινώθηκε η επιστροφή δύο ενοικίων (αντί για ένα) ετησίως στους δημόσιους λειτουργούς, όπως εκπαιδευτικούς, γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό, που εργάζεται σε περιφέρεια άλλη από εκείνη της καταγωγής του και ανεξάρτητα από το εισόδημά του. Τέλος, θα χρηματοδοτηθούν τοπικά σχέδια αναβάθμισης δημοτικών κτιρίων σε απομακρυσμένες περιοχές, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν και αυτά για τη στέγαση δημοσίων υπαλλήλων.

