Την πρότασή της για την ενοχή ή μη των κατηγορουμένων στην υπόθεση της Χρυσής Αυγής ξεκίνησε να διατυπώνει η εισαγγελέας της Εδρας του Πενταμελούς Εφετείου Κακουργημάτων, Κυριακή Στεφανάτου, που από τα πρώτα λεπτά της τοποθέτησής της υπογράμμισε: «Η Χρυσή Αυγή ήταν εγκληματική οργάνωση. Δεν ήταν κόμμα. Η κάθοδός της στις εκλογές ήταν η βιτρίνα».
«Η Χρυσή Αυγή δημιουργήθηκε τη δεκαετία του 1980 από τον Νίκο Μιχαλολιάκο και μετεξελίχθηκε σε κόμμα κατά τα πρότυπα του εθνικοσοσιαλιστικού γερμανικού κόμματος. Βασική ιδεολογία κόμματος αυτού ήταν ότι η γη δεν μας χωράει όλους.
Η Χρυσή Αυγή υιοθέτησε τη σβάστικα, ήταν νεοναζιστικό κόμμα όχι μόνο όταν ξεκίνησε, αλλά και το 2013. Κίνητρο των κατηγορουμένων ήταν η ιδεολογία τους. Ηταν θιασώτες της Γερμανίας του Χίτλερ. Η κάθοδος στις εκλογές ήταν μόνο μια βιτρίνα της οργάνωσης. Ως προς τον ναζιστικό χαρακτήρα της οργάνωσης, μάρτυρας κατέθεσε ότι “εμπνευστήκαμε το όνομα Χρυσή Αυγή επειδή θέλαμε να φτιάξουμε μια ναζιστική οργάνωση”», είπε η εισαγγελέας.
«Το γεγονός ότι η Χρυσή Αυγή δεν είναι κόμμα το έχει πει ο ίδιος ο Μιχαλολιάκος σε ομιλία του στο Σιδηρόκαστρο, όπως βρέθηκε στον υπολογιστή του. “Η Χρυσή Αυγή δεν είναι κόμμα, μάχεται για την κατάργηση των κομμάτων”. Μόνο κατ’ επίφαση ήταν κόμμα από το 1982 που κατατέθηκε αίτημα στον Αρειο Πάγο. Στα τέλη της δεκαετίας του 1980 – αρχές του 1990 ξεκίνησε η εγκληματική της δράση με το συλλαλητήριο για το Μακεδονικό», ανέφερε και συμπλήρωσε πως το γεγονός ότι η Χρυσή Αυγή δεν είναι κόμμα αποδείχθηκε ακόμα και από κατάθεση μάρτυρα υπεράσπισης του Νίκου Μιχαλολιάκου.
Η κ. Στεφανάτου, κάνοντας μια εκτενή αναδρομή στη Χρυσή Αυγή από τη στιγμή δημιουργίας της και σε όλα τα στάδια που πέρασε η οργάνωση ανά δεκαετία, σημείωσε πως κανείς «δεν τολμούσε στη δημοκρατική μεταπολιτευτική Ελλάδα, που ακόμη επουλώνει τις πληγές της, να απευθύνει κατηγορίες για ένα νόμιμο πολιτικό κόμμα».
Η εισαγγελέας έκανε αρκετές φορές επίκληση του μάρτυρα υπεράσπισης του Νίκου Μιχαλολιάκου. «Ο Περδικάρης κατέθεσε ότι ο Μιχαλολιάκος ήταν και παρέμενε ακτιβιστής. “Ηταν ακτιβιστές”, λέει, “ήταν οι περισσότεροι απόβλητοι επαγγελματικά και οικογενειακά, που βρήκαν ένα καταφύγιο και μια διέξοδο στη Χρυσή Αυγή και νόμιζαν ότι έτσι θα λύσουν το πρόβλημά τους”. “Είχε κάποια εφόδια”, λέει, “να φέρνει κοντά του τέτοιους ανθρώπους, για να μην αδειάζει ο στρατώνας”. Σε άλλο σημείο λέει ο Περδικάρης πως “ο Μιχαλολιάκος είναι ένας άνθρωπος ακτιβιστής, ένας άνθρωπος του δρόμου, που το μόνο που τον ενδιέφερε ήταν να στήνει γιουρούσια”».
Ωστόσο, όπως εξήγησε η εισαγγελέας, ο Ιωάννης Περδικάρης, συνιδρυτής και συνοδοιπόρος του Μιχαλολιάκου, δεν ήρθε στο δικαστήριο για να καταδικάσει τον φίλο του, επιχείρησε να τον βοηθήσει λέγοντας 17 φορές πως η Χρυσή Αυγή «είναι συμμορία και όχι εγκληματική οργάνωση». Κατά την εισαγγελέα, όμως, «μια οργάνωση που εκμεταλλεύτηκε τον κοινοβουλευτισμό ασφαλώς δεν είναι μια συμμορία. Την απάντηση, άλλωστε, τη δίνει ο ίδιος ο Μιχαλολιάκος: “Δεν είμαστε αγέλη ατάκτων, είμαστε στρατός. Από τον στρατό που έχουμε σήμερα, είμαστε καλύτεροι”. Δεν ήταν λοιπόν “μπουλούκι” η Χρυσή Αυγή, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες του κ. Ιωάννη Περδικάρη».
Σχετικά με τη δράση της οργάνωσης, η κ. Στεφανάτου έκανε λόγο για «διαρκή λογοδοσία των κατώτερων οργάνων στην κεντρική διοίκηση», διευκρινίζοντας ότι «η απευθείας επικοινωνία κατώτερων οργάνων με την κεντρική διοίκηση παρακάμπτοντας κάποιο ενδιάμεσο όργανο απαγορεύεται ρητά, γιατί κάτι τέτοιο θα παρέκαμπτε το οργανόγραμμα», καταλήγοντας ότι «όλα ήταν οργανωμένα και σε γνώση της κεντρικής διοίκησης».
