Ανοιξε η «αυλαία» της δίκης του πρώην προέδρου του ΟΠΕΚΕΠΕ Δημήτρη Μελά και της πρώην επικεφαλής της Διεύθυνσης Αμεσων Ενισχύσεων και Αγοράς και της Διεύθυνσης Τεχνικών Εργων Αθανασίας Ρέππα, οι οποίοι βρέθηκαν στο εδώλιο του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου της Αθήνας ως κατηγορούμενοι για υπεξαγωγή εγγράφου από κοινού, υπόθαλψη εγκληματία από κοινού κατά συρροή και παράβαση καθήκοντος από κοινού κατ’ εξακολούθηση σε βαθμό πλημμελήματος.
Και οι δύο κατηγορούμενοι ήταν παρόντες στη διαδικασία, που ξεκίνησε με την κατάθεση της υπαλλήλου του ΟΠΕΚΕΠΕ Παρασκευής Τυχεροπούλου. «Ημουν ο άνθρωπος που έκανε τους έλεγχους και παρέδωσα τους φακέλους. Εκείνο το διάστημα ήμουν προϊσταμένη στο τμήμα αχρεωστήτως καταβληθέντων. Τους ελέγχους μού τους είχε αναθέσει ο προηγούμενος πρόεδρος, ο κ. Βάρρας. Οι έλεγχοι αφορούσαν σε ΑΦΜ που παρουσίαζαν πρόβλημα», ανέφερε η μάρτυρας περιγράφοντας τον τρόπο ελέγχου των αιτήσεων.
Πρόεδρος: Πόσες αιτήσεις υποβάλλονται ετησίως;
Μάρτυρας: Γύρω στις 650.000 αιτήσεις. Οι περισσότεροι έλεγχοι γινόντουσαν ηλεκτρονικά. Οι υπάλληλοι του οργανισμού που ασχολούνται με ελέγχους έπρεπε να ελέγξουν είτε επιτόπια είτε ηλεκτρονικά.
Πρόεδρος: Πώς επιλέγονται οι αιτήσεις που θα γίνει έλεγχος;
Μάρτυρας: Οι αιτήσεις αφού περάσουν το στάδιο της έγκρισης και έρθουν στον οργανισμό. Μέχρι το 2021 υπήρχε φορέας που τις συγκέντρωνε και ήλεγχε τα πρώτα λάθη. Είχαμε διάφορα εργαλεία για ελέγχους. Υπήρχε η τηλεπισκόπηση, υπήρχαν διάφοροι τρόποι.
Πρόεδρος: Κατά μέσο όρο πόσες εγκρίνονταν από τις 650.000;
Μάρτυρας: Περίπου 550.000 αιτήσεις. Μοιράζονταν περίπου 3 δισ. τον χρόνο.
«Εκείνο το διάστημα ο κ. Βάρρας είχε ζητήσει μια σειρά πρόσθετων ελέγχων στα βοσκοτόπια και στην κατανομή του Εθνικού Αποθέματος 2019-2020. Είχε ζητήσει να ελεγχθεί αν πραγματικά είχαν στη διάθεσή τους τα αγροτεμάχια που δήλωναν. Μέχρι εκείνη τη στιγμή οι έλεγχοι γινόταν με τα παραστατικά της αίτησης. Οποιος είχε ένα ενοικιαστήριο, φαινόταν πως έχει κατοχή, οπότε πληρωνόταν. Αυτό που δεν ελεγχόταν ήταν εάν όσοι δήλωναν ιδιότητα κατείχαν πράγματι την έκταση», εξήγησε μάρτυρας και συμπλήρωσε: «Ετσι, ο κ. Βάρρας ζήτησε να ελεγχθούν. Είχα οριστεί νωρίτερα σε μια επιτροπή ελέγχου για να ελέγξουμε ΑΦΜ. Εγώ προχώρησα όπως νόμιζα. Ηλεγχα και την προηγούμενη χρονιά να δω αν ο φερόμενος ιδιοκτήτης που μίσθωνε την έκταση σε άλλον είχε δηλώσει την έκταση. Διαπίστωσα ότι ανά χρόνια άλλαζαν οι ιδιοκτήτες των εκτάσεων κι έπαιρνε άλλος χρήματα από το εθνικό απόθεμα».
Οπως εξήγησε η μάρτυρας, άρχισε τους ελέγχους σε ΑΦΜ στις 4 Σεπτεμβρίου του 2020 και διαπίστωσε πως η πάγια τακτική ήταν να δηλώνεται για μία μόνο χρονιά η εκάστοτε έκταση στο Ε9 κάποιου, προκειμένου να «περάσει» τη διασταύρωση της ΑΑΔΕ και την επόμενη χρονιά δήλωνε την έκταση κάποιος άλλος.
«Οταν άρχισα να βλέπω προβλήματα στο ιδιοκτησιακό καθεστώς των βοσκότοπων… ήταν 99 ΑΦΜ και αφορούσε γύρω στα 150 άτομα. Είχαν καταβληθεί χρήματα σε όλους για το εθνικό απόθεμα. Διαπίστωσα ότι όλες οι εκτάσεις ήταν βοσκοτόπια, δεν υπήρχε ζωικό κεφάλαιο, ήταν μακριά τα κτήματα από την έδρα τους. Για παράδειγμα, δήλωναν έδρα στην Κρήτη και υπέβαλλε αίτηση για το εθνικό απόθεμα στη Φλώρινα και την Καστοριά. Οι δε ιδιοκτήτες των εκτάσεων ανακυκλώνονταν κάθε φορά», είπε η μάρτυρας ξεκαθαρίζοντας πως «τα πρώτα 99 ΑΦΜ που μου δόθηκαν είχαν όλα πρόβλημα. Δεν ήταν στην κατοχή τους οι εκτάσεις. Ηταν ψευδείς οι δηλώσεις».
Αυτά τα αποτελέσματα ενσωμάτωσε η μάρτυρας σε μια έκθεση, αφού –όπως είπε– στο μεταξύ η επιτροπή της οποίας ήταν μέλος είχε γίνει 11μελής και ήταν πρόεδρος η Αθανασία Ρέππα. «Ανατέθηκαν από τα 99 ΑΦΜ από εννιά στον καθένα. Εγώ επειδή υπήρχε καθυστέρηση έλεγξα τα δικά μου, βρήκα ευρήματα και τα έλεγξα όλα.
Παρέδωσα την έκθεσή μου στην κ. Αδαμοπούλου για να την παραδώσει στο κ. Βάρρα. Δεν την έδωσα στην κ. Ρέππα, γιατί ο κ. Βάρρας είχε ζητήσει τον έλεγχο. Είχε προηγηθεί και καταγγελία στο εσωτερικό του οργανισμού από υπάλληλο που είχε απειληθεί η ζωή του επειδή αποκάλυψε παρόμοια πράγματα. Ηταν ο κύριος Κ., που εργαζόταν στην Κρήτη».
Μάλιστα, η μάρτυρας ανέφερε πως τότε δεν καταλάβαινε τι έβρισκε ο συνάδελφός της, μέχρι τη στιγμή που προχώρησε η ίδια σε ελέγχους. «Στην καταγγελία έλεγε ότι είχε ενημερώσει μέλη της διοίκησης του ΟΠΕΚΕΠΕ για τα ευρήματά του και η διοίκηση ενημέρωσε τους ελεγχόμενους, με αποτέλεσμα ο υπάλληλος να δεχθεί απειλές για τη ζωή του».
Ο τότε πρόεδρος κ. Βάρρας, μετά την πορισματική έκθεση της μάρτυρος, της έδωσε τη δυνατότητα να καταχωρίζει έντυπα ελέγχου. «Ξεκίνησα να καταχωρώ τους ελέγχους. Ο κ. Βάρρας όμως έφυγε τον Νοέμβριο του 2020 και τον αντικατέστησε ο κ. Θεοφάνης Παππάς. Ο κ. Μελάς εξακολουθούσε να είναι αντιπρόεδρος στον οργανισμό, ενώ μετά τον Παππά έγινε πρόεδρος ο Μελάς και ακολούθησε ο Σημανδράκος».
Πρόεδρος: Αλλες απειλές υπήρξαν;
Μάρτυρας: Δεν ήξερα κάτι άλλο τόσο έντονο.
Πρόεδρος: Οταν έφυγε ο Βάρρας ανακοίνωσε κάτι;
Μάρτυρας: Δεν είπε κάτι, έστειλε κάποια έγγραφα μόνο που ζητούσε να πάνε στη Δικαιοσύνη όσα έγγραφα είχαμε που είχαν ευρήματα.
Η παράδοση στον Μελά
«Στις 13 Νοεμβρίου 2020 λαμβάνω ένα email από τον γενικό διευθυντή του οργανισμού κ. Λαμπρόπουλο να παραδώσω του φακέλους μου στον κ. Μελά και την κ. Ρέππα. Συγκέντρωσα όλα τα στοιχεία και τα παρέδωσε στις 17 Νοεμβρίου στο γραφείο του κ. Μελά. Τη στιγμή που παρέδιδα τον φάκελο, είδα και την κ. Ρέππα να έρχεται, οπότε θεώρησα ότι ήρθε γι’ αυτό», περιέγραψε η μάρτυρας και συνέχισε: «Παρέδωσα τα στοιχεία και σταμάτησα τους ελέγχους, γιατί μου κόπηκε το δικαίωμα. Ηταν κάτι που ο κ. Βάρρας είχε δώσει άδεια, μετά έπαψα να έχω δυνατότητα πρόσβασης».
Πρόεδρος: Οταν έγινε αυτό, τι σκεφτήκατε; Ανησυχήσατε;
Μάρτυρας: Οχι, σκέφτηκα ότι έχω καταχωρίσει τα ευρήματά μου και θα πάρουν τον δρόμο τους. Δεν ασχολήθηκα ξανά με αυτόν τον φάκελο και αυτούς τους παραγωγούς. Μάθαινα όμως, γιατί μπορούσα να βλέπω, αλλά όχι να καταχωρίζω, ότι το σύστημα γεννούσε έντυπα…
Πρόεδρος: Τι εννοείτε;
Μάρτυρας: Είχα περάσει εγώ ένα έντυπο κι έβλεπα ξαφνικά 8 έντυπα, και μάλιστα κάποια είχαν το όνομά μου, με άλλο αποτέλεσμα από αυτό είχα καταλήξει. Εβλεπα και πολλά άκυρα έντυπα κι ένα οριστικό στο τέλος και δεν μπορούσα να διακρίνω το δικό μου. Τα αρνητικά έντυπα είχαν «-1» μπροστά, κωδικό που εκ των υστέρων έμαθα ότι δεν έπρεπε να ληφθούν υπόψη.
Πρόεδρος: Ηταν θεατά;
Μάρτυρας: Ναι, αλλά έμαθα ότι όλοι οι έλεγχοί μου… είχαν δοθεί για επανέλεγχο.
Κάποιο ελεγκτές επιβεβαίωσαν και κάποιοι όχι. Λίγα ήταν αυτά που επιβεβαιώθηκε το πόρισμά μου. Περίπου σε 10 από τα 50.
Πρόεδρος: Απειληθήκατε έμμεσα ή άμεσα;
Μάρτυρας: Εκείνο το διάστημα όχι. Αργότερα με πλησίασε ένας ελεγχόμενος, ο κ. Ξυλούρης. Είχε θυμώσει πολύ που τους κόπηκαν οι επιδοτήσεις και μου είπε πως, αν θέλει να κλείσει το σπίτι του, θα το κάνει ο ίδιος.
Σχετικά με την Αθανασία Ρέππα, η μάρτυρας εξήγησε πως δεν υπήρχε λόγος να έρθει σε επαφή. «Η διεύθυνση ελέγχων είναι υπεύθυνη για να προχωρήσει η διαδικασία. Υπήρξαν ελεγκτές που έλεγαν στην κ. Αδαμοπούλου ότι έβρισκαν δικά μου έντυπα που απορρίπτω αίτηση δικαιούχου και τι να κάνουν από εκεί και πέρα… Αυτά απευθύνονταν στην Αδαμοπούλου, η οποία έλεγε ότι υπεύθυνη ήταν η κ. Ρέππα για να ξεκλειδωθεί το έντυπο».
Η μάρτυρας σημείωσε ότι μέχρι σήμερα οι έλεγχοί της έχουν δικαιωθεί από τα δικαστήρια. «Τον Δεκέμβριο του 2023 με έβγαλαν από τους ελέγχους… η καθαίρεσή μου λέει για υπηρεσιακή ανεπάρκεια», ανέφερε χαρακτηριστικά και συμπλήρωσε πως «τα ΑΦΜ αυτά έπρεπε να πάνε στη Δικαιοσύνη. Ευτυχώς το έκανε η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία».
«Δεν δέχτηκα πιέσεις, υπήρχε απαξίωση»
Η ίδια ξεκαθάρισε απαντώντας σε ερώτηση της προέδρου ότι δεν δέχτηκε κάποια πίεση από τον κ. Μελά ή την κ. Ρέππα. «Δεν μου είχε μιλήσει κάποιος άσχημα. Υπήρχε ένας αποκλεισμός. Υπήρχε μια απαξίωσή μου, ότι είμαι… τρελή και δεν ξέρω τι κάνω. Είχα ακούσει τέτοιου είδους συζητήσεις. Οτι δημιουργώ προβλήματα στον οργανισμό. Μου μετέφεραν ότι ο κ. Μελάς είχε κάνει τέτοια αναφορά, αλλά δεν θέλω να πω ποιος. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι στον Οργανισμό που φοβούνται να μιλήσουν. Φοβούνται τους διευθύνοντες».
Η δίκη συνεχίζεται.
