Μια γάτα τυλιγμένη ολόκληρη με μονωτική ταινία. Η κάμερα την δείχνει ακίνητη, ανήμπορη να ελευθερωθεί από τα δεσμά της. Επειτα ο άνδρας που κρατάει την κάμερα –και του οποίου τη φωνή ακούμε– τη στρέφει προς μια νέα γυναίκα, την Ολίβια. Εκείνη κλαίει με αναφιλητά και τρέχει στο μπάνιο να πλύνει το πρόσωπό της. Το ζώο είναι δικό της. Ο σύντροφός της την ακολουθεί καταγράφοντας κάθε της κίνηση· ακόμη και τις μπουνιές που της δίνει με το άλλο του χέρι, το ελεύθερο, καταγράφει με το κινητό του…
Με αυτό το συγκλονιστικό βίντεο, από μια υπόθεση που η ίδια έχει χειριστεί (και αφού μας διαβεβαίωσε πως και η γάτα και η κηδεμόνας της σήμερα είναι καλά), η Τζέσικα Ροκ, εισαγγελέας Εγκλημάτων κατά Ζώων στην πολιτεία της Τζόρτζια των ΗΠΑ, θέλησε να τονίσει ότι η βία κατά των ζώων σπάνια είναι μεμονωμένο φαινόμενο, συνήθως συνδέεται και με άλλες εγκληματικές πράξεις. Γυναίκες και παιδιά που έχουν υποστεί κακοποίηση, σε ποσοστό 85% και 63% αντιστοίχως, έχουν αναφέρει παράλληλη κακοποίηση από τον σύντροφο/πατέρα τους απέναντι στα κατοικίδιά τους. Ενώ έως και 65% των γυναικών που έχουν υποστεί ενδοοικογενειακή βία δηλώνουν ότι η ανησυχία τους για την ασφάλεια και την ευημερία των κατοικίδιων τους τις εμπόδισε να φύγουν από το σπίτι νωρίτερα – δεν άντεχαν να τα αφήσουν πίσω…
Αυτά τα στοιχεία, μαζί με άλλα εξίσου συγκλονιστικά, ακούστηκαν στο διήμερο εργαστήριο με τίτλο «Προστατεύω τα ζώα, προστατεύω τους ανθρώπους» που συνδιοργάνωσαν το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και το Zero Stray Pawject στη Σχολή Αξιωματικών της Ελληνικής Αστυνομίας, με στόχο αστυνομικοί και συναρμόδιοι φορείς να εκπαιδευθούν στον τρόπο με τον οποίο μπορούν να αντιμετωπίζουν ζητήματα κακοποίησης αλλά και εγκατάλειψης ζώων. Γιατί δεν είναι μόνον όσα συμβαίνουν πίσω από τις κλειστές πόρτες των σπιτιών. Από το 2016, οπότε το FBI ξεκίνησε την ιχνηλάτηση των περιστατικών βίας κατά των ζώων (παραμέληση απλή και βαριά, κακοποίηση και βασανιστήρια), έχει αποδειχθεί ότι αυτά συνδέονται σε μεγάλο ποσοστό με ενδοοικογενειακή βία, σεξουαλική κακοποίηση, οργανωμένη κακοποίηση ζώων (κυνομαχίες, κοκορομαχίες), διακίνηση ναρκωτικών, παράνομο εμπόριο όπλων, σωματεμπορία ανθρώπων, δολοφονίες – και ότι, σε αρκετές περιπτώσεις, αποτελούν προγνωστικό παράγοντα ακόμη και τρομοκρατικών επιθέσεων.
«Η κακοποίηση ζώων ειδικά κατά την παιδική ηλικία μπορεί να υποδεικνύει έκθεση του παιδιού σε ενδοοικογενειακή βία αλλά, παράλληλα, είναι ένα πρώτο ηχηρό καμπανάκι για πιθανή εγκληματική συμπεριφορά στην ενήλικη ζωή του», τόνισε η Μισέλ Νιούμπερι, καθηγήτρια Εγκληματολογίας και Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον στη Μεγάλη Βρετανία. Τα παραδείγματα που παρέθεσε είναι ενδεικτικά: ο Αμερικανός σίριαλ κίλερ Ντέιβιντ Μπέρκοβιτς ως παιδί έβαζε φωτιά σε σκύλους και δηλητηρίαζε πτηνά· ο επίσης κατά συρροήν δολοφόνος Εντ Κέμπερ όταν ήταν δέκα ετών είχε αποκεφαλίσει τη γάτα του και στη συνέχεια είχε θανατώσει και άλλες γάτες. Γιατί, όμως, οι άνθρωποι είναι σκληροί με τα ζώα; Τι τους κάνει να έχουν συγκεκριμένη συμπεριφορά; Τα κίνητρα διαφέρουν και τα ποσοστά που μοιράστηκε μαζί μας η Βρετανίδα εγκληματολόγος είναι ενδεικτικά: προκατάληψη για συγκεκριμένο είδος ζώου 63%, διασκέδαση 54%, έλεγχος 46%, μετατόπιση της επιθετικότητας μέσω ενός ζώου 15%, αντίποινα κατά προσώπου 11%, σαδισμός 6%. Σε πολλά περιστατικά, φυσικά, εμπλέκονται περισσότερα από ένα κίνητρα. Το ίδιο ισχύει και για τις συνηθέστερες μεθόδους κακοποίησης ζώων: κλωτσιά 97%, σύνθλιψη 78%, ρίψη αντικειμένου εναντίον τους 40%, πυροβολισμός 38%, πνιγμός 29%, καύση 28%, παγίδευση 6%, σκόπιμη λιμοκτονία 3%, μαχαίρωμα 3% και στραγγαλισμός 1%.
Το ζοφερό υπόβαθρο που μπορεί να μας αποκαλύψουν τα εγκλήματα κατά των ζώων ανέδειξαν και οι υπόλοιποι ομιλητές, Ελληνες και ξένοι. Κοινός παρονομαστής σε όσα ακούσαμε ήταν η ανάγκη να δίνεται από τους αστυνομικούς προσοχή σε κάθε περιστατικό, γιατί μπορεί να αποτελεί την κορυφή του παγόβουνου. «Οταν ένα ζώο γίνεται στόχος, αυξάνεται δραματικά η πιθανότητα να γίνουν και άνθρωποι μέσα στο ίδιο σπίτι θύματα. Είναι σημαντικό όλοι οι εμπλεκόμενοι να γνωρίζουμε ότι προστατεύοντας τα ζώα, προστατεύουμε τους πολίτες», επισήμανε ο ταξίαρχος ε.α. Νίκος Χρυσάκης, επικεφαλής της Ειδικής Γραμματείας για την Προστασία των Ζώων Συντροφιάς του υπουργείου Εσωτερικών. «Και όπως κάθε μορφή βίας πηγάζει από έλλειμμα παιδείας και ευθύνης, έτσι και η εγκατάλειψη ή η αδιαφορία απέναντι σε ένα ζώο ξεκινά από τον άνθρωπο που δεν αναλαμβάνει τον ρόλο του κηδεμόνα με συνέπεια», συμπλήρωσε. «Το γεγονός ότι στην Ελλάδα υπάρχει μεγάλος αριθμός αδέσποτων ζώων διευκολύνει άτομα με προδιάθεση σε βίαιες συμπεριφορές να ξεσπούν πρώτα σε αυτά πριν στραφούν σε ανθρώπους. Η κακοποίηση και τα αδέσποτα, επομένως, είναι στενά συνδεδεμένα», επιβεβαιώνουν η Σίλια Σίλερ-Μουμτζίδη και ο Θοδωρής Μουμτζίδης, συνιδρυτές του Zero Stray Pawject και της Zero Stray Academy. Ο στόχος, λοιπόν, είναι ένας και τον διατύπωσε με τον καλύτερο τρόπο η Αμερικανίδα εισαγγελέας Τζέσικα Ροκ: «Μιλήστε γι’ αυτούς που δεν μπορούν να μιλήσουν για τον εαυτό τους, γίνετε η φωνή τους»!
