Οι αυτοματισμοί στα αυτοκίνητα που υποβοηθούν την οδήγηση είναι μια εμπεδωμένη πραγματικότητα. Ομως δίνουν μόνο μια πολύ αδρά ιδέα του πώς λειτουργεί ένα πλήρως αυτόνομο όχημα, που βλέπει πίσω από φυσικά εμπόδια, αντιλαμβάνεται κινδύνους, «συνομιλεί» με τα άλλα οχήματα, «διαβάζει» τις ιδιαιτερότητες των δρόμων, κινείται με ασφάλεια σε δύσκολες συνθήκες, με σχεδόν μηδενική παρέμβαση οδηγού. Στην Ευρώπη, τα πλήρως αυτοοδηγούμενα αυτοκίνητα δεν κυκλοφορούν ακόμη, το κάνουν στις ΗΠΑ, και οι κατασκευαστές τους λένε πως σώζουν ζωές. Ωστόσο έχει συμβεί να προκαλούν ατυχήματα και έχουν «συλληφθεί» να κάνουν λάθη που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θα έκαναν. Κυρίως σε ό,τι αφορά πεζούς, άτομα με αναπηρία, ποδηλάτες, μοτοσικλετιστές, οι οποίοι υπό πολύ ιδιαίτερες συνθήκες αιφνίδιας μικρής ορατότητας υπάρχει η πιθανότητα να μη γίνουν ορατοί από τα αυτόματα συστήματα.
Αυτό το σοβαρό τεχνικό πρόβλημα επιχειρεί να εξαλείψει ένα μεγάλο ευρωπαϊκό έργο με ελληνική υπογραφή. Το HIDDEN (Hybrid Intelligence for Advanced Collective Perception and Decision Making in Complex Urban Environments), που ξεκίνησε φέτος τον Ιούλιο υπό τον συντονισμό της ερευνητικής ομάδας I-SENSE του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Συστημάτων Επικοινωνιών και Υπολογιστών (ΕΠΙΣΕΥ) του ΕΜΠ, έρχεται ακριβώς να ενισχύσει την αντίληψη των αυτόνομων οχημάτων με το πάντρεμα ανθρώπινης νοημοσύνης και ΑΙ, δηλαδή με έναν ηθικά καθοδηγούμενο αυτοματισμό. Ο συνδυασμός επιτρέπει στα αυτόνομα οχήματα να μπορούν να παίρνουν αποφάσεις που δεν βασίζονται μόνο σε θαυμαστές καινοτόμες τεχνολογίες, αλλά και σε κανόνες ασφαλείας και ηθικής, προσεγγίζοντας έναν ανθρώπινο τρόπο οδήγησης. Οπως δήλωσε ο δρ Αγγελος Αμδίτης, συντονιστής του έργου, «το HIDDEN προχωράει πέρα από τη συμβατική τεχνητή νοημοσύνη. Φέρνουμε την ανθρώπινη κρίση στον πυρήνα των αυτόνομων αποφάσεων, ώστε τα συστήματα να λειτουργούν όχι μόνο με τεχνική ακρίβεια, αλλά και με υψηλή ασφάλεια και ηθική συνέπεια. Πρόκειται για μια αποστολή που έρχεται να χτίσει πάνω σε δεκαετίες εντατικής ερευνητικής δραστηριότητας που λαμβάνει χώρα στο ΕΠΙΣΕΥ και στο ΕΜΠ».
Για να αντιμετωπιστούν τα «τυφλά σημεία» στους δρόμους, το HIDDEN αξιοποιεί τη συνεργατική αντίληψη σε συνδυασμό με ειδικές τεχνολογίες για οχήματα και τεχνητή νοημοσύνη, επιτρέποντας στα αυτοκίνητα να ανταλλάσσουν και να ερμηνεύουν δεδομένα από διαφορετικές πηγές –άλλους οδηγούς, υποδομές ή πεζούς– ώστε να «βλέπουν» πέρα από τα φυσικά όρια των αισθητήρων τους. Οι τεχνολογίες του θα δοκιμαστούν τόσο σε πραγματικές συνθήκες όσο και σε εικονικούς προσομοιωτές, και θα αξιολογηθούν με βάση τέσσερα ρεαλιστικά σενάρια υψηλού ρίσκου: ένα παιδί που τρέχει πίσω από παρκαρισμένο αυτοκίνητο, ένας ποδηλάτης που κινείται σε μεικτές κυκλοφοριακές συνθήκες, ένας εργάτης κρυμμένος πίσω από πυκνή βλάστηση και ένα όχημα που προσεγγίζει μια διασταύρωση χωρίς σηματοδότες. Η ομάδα του ΕΠΙΣΕΥ/ΕΜΠ διαθέτει το δικό της αυτόνομο όχημα και είναι υψηλά εξειδικευμένη στους προσομοιωτές. Ο στόχος δεν είναι απλώς να παρασχεθεί μια επιπλέον καινοτομία για τα νέα μοντέλα αυτόνομων οχημάτων, αλλά να δημιουργηθεί ένα εργαλείο που μπορεί να αποτρέψει ατυχήματα και να προστατεύσει ζωές.
