Αλλαγές στο μικροβίωμα λόγω χαμηλής κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών συνδέονται με την εμφάνιση καρκίνου του παχέος εντέρου σε νεότερες ηλικίες, ο οποίος τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει αυξητική τάση. Η καθηγήτρια Θεραπευτικής, Επιδημιολογίας, Προληπτικής Ιατρικής στη Θεραπευτική Κλινική ΕΚΠΑ στο Νοσοκομείο Αλεξάνδρα, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, η βιολόγος Αλεξάνδρα Σταυροπούλου, η παθολόγος – ογκολόγος δρ Μαρία Καπαρέλου, ο επίκουρος καθηγητής Ογκολογίας Μιχάλης Λιόντος και ο καθηγητής Θεραπευτικής, Ογκολογίας, Αιματολογίας, διευθυντής της Θεραπευτικής Κλινικής, Θάνος Δημόπουλος αναφερόμενοι σε πρόσφατο άρθρο στο ASCO Daily News (έκδοση της Αμερικανικής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας) σημειώνουν ότι «παραδοσιακά, γνωρίζουμε ότι η διατροφή πλούσια σε επεξεργασμένα τρόφιμα και κόκκινο κρέας, η κατανάλωση αλκοόλ και ο καθιστικός τρόπος ζωής αποτελούν σημαντικούς παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση του καρκίνου του παχέος εντέρου. Ομως, στην περίπτωση των νεότερων ατόμων η εικόνα φαίνεται πιο περίπλοκη. Οι περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου πρώιμης εμφάνισης δεν μπορούν να εξηγηθούν μόνο από αυτούς τους γνωστούς παράγοντες. Πρόσφατες μελέτες στρέφουν την προσοχή τους πλέον στο μικροβίωμα του εντέρου».
To μικροβίωμα είναι το σύνολο των μικροοργανισμών που ζουν στο σώμα μας, κυρίως στο έντερο. Αυτά τα τρισεκατομμύρια βακτήρια δεν είναι απλώς «επισκέπτες», αλλά παίζουν σημαντικό ρόλο στην πέψη, στην άμυνα του οργανισμού και στη ρύθμιση της φλεγμονής. Οταν η ισορροπία του μικροβιώματος διαταραχθεί, μπορεί να προκληθούν διάφορα προβλήματα υγείας, μεταξύ των οποίων και ο καρκίνος. Οι επιστήμονες έχουν παρατηρήσει ότι τα άτομα με καρκίνο του παχέος εντέρου συχνά έχουν ένα μικροβίωμα διαφορετικό από εκείνο των υγιών ατόμων. Κάποια βακτήρια, όπως το Fusobacterium και το Bacteroides fragilis, βρίσκονται σε αυξημένα επίπεδα σε ασθενείς με τη νόσο. Στην περίπτωση του καρκίνου πρώιμης εμφάνισης, δηλαδή καρκίνος που εμφανίζεται σε άτομα κάτω των 50 ετών, το μικροβίωμα φαίνεται να είναι διαφορετικό από εκείνο μεγαλύτερων σε ηλικία ασθενών. Μάλιστα, ένα συγκεκριμένο βακτήριο, το Flavonifractor plautii, εμφανίζεται σε υψηλότερες συγκεντρώσεις στους νεότερους ασθενείς. Ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι η αύξηση του βακτηρίου συνδέεται με χαμηλή κατανάλωση φλαβονοειδών, που είναι ουσίες που βρίσκονται σε φρούτα και λαχανικά. Αυτό ενισχύει την άποψη των επιστημόνων ότι η διατροφή μπορεί να επηρεάσει το μικροβίωμα και, κατά συνέπεια, την ανάπτυξη καρκίνου.
Υπάρχει μάλιστα η υπόθεση ότι οι αλλαγές στο μικροβίωμα μπορούν να κληρονομηθούν, όχι μέσω γονιδίων αλλά μέσω της επίδρασης που έχουν οι συνήθειες των προηγούμενων γενεών. Αυτό σημαίνει ότι οι νεότερες γενιές ξεκινούν ήδη με ένα «διαταραγμένο» μικροβίωμα. Οπως τονίζουν οι ειδικοί, «η αυξανόμενη συχνότητα του καρκίνου πρώιμης εμφάνισης αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση για την ιατρική κοινότητα. Είναι απαραίτητο να εντοπιστούν έγκαιρα οι αιτίες του φαινομένου, ώστε να αναπτυχθούν στρατηγικές πρόληψης και νέες θεραπείες. Μέχρι τότε η καλύτερη άμυνα είναι η πρόληψη μέσω ενός υγιεινού τρόπου ζωής […]. Επίσης, είναι σημαντικό οι νέοι να είναι ενήμεροι για τα συμπτώματα, όπως αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου ή αίμα στα κόπρανα και να αναζητούν ιατρική βοήθεια χωρίς καθυστέρηση».
