Πριν από μερικές ημέρες, ένας τουρίστας υπεράνω πάσης υποψίας εμφανίστηκε σε γραφείο ενοικίασης αυτοκινήτων της Θεσσαλονίκης και ζήτησε ένα όχημα για λίγες μέρες.
Λίγες ώρες αργότερα οι ιδιοκτήτες του γραφείου δέχτηκαν τηλεφώνημα από την Αστυνομία της Αλεξανδρούπολης και ενημερώθηκαν ότι το αυτοκίνητό τους είχε πέσει σε ένα ποτάμι της ευρύτερης περιοχής έπειτα από καταδίωξη.
Η προφανής αναστάτωση των ιδιοκτητών του γραφείου δεν συνοδεύτηκε από την αντίστοιχη έκπληξη, καθώς οι περισσότεροι επαγγελματίες του κλάδου έχουν να διηγηθούν μια παρόμοια ιστορία που στις περισσότερες περιπτώσεις αφορά παράνομη μεταφορά προσφύγων και μεταναστών από τα σύνορα και δευτερευόντως διακίνηση ναρκωτικών.
Η ενοικίαση αυτοκινήτου παραμένει ο ασφαλέστερος τρόπος για να εξασφαλίσουν οι διακινητές ένα μέσο μεταφοράς που δεν θα μπορεί να συνδεθεί άμεσα μαζί τους
Μολονότι το φαινόμενο έχει πάψει να έχει την έκταση που είχε προ δεκαετίας -άλλωστε οι μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές έχουν πέσει από τα επίπεδα εκείνης της περιόδου-, η ενοικίαση αυτοκινήτου παραμένει ο ασφαλέστερος τρόπος για να εξασφαλίσουν οι διακινητές ένα μέσο μεταφοράς που δεν θα μπορεί να συνδεθεί άμεσα μαζί τους. Και ο πιο εύκολος τρόπος να κρύψουν τα ίχνη είναι να δηλώσουν την κλοπή του στις Αρχές.

«Μια γυναίκα από την Κύπρο νοίκιασε οχήματα από εταιρείες της λεωφόρου Συγγρού. Μέσα σε μία εβδομάδα είχε πάει σε πέντε εταιρείες και είχε μισθώσει περίπου δέκα οχήματα. Στη συνέχεια και ανά δύο ημέρες πήγαινε σε αστυνομικά τμήματα και δήλωνε ότι εκλάπησαν. Κάποια από αυτά τα αυτοκίνητα εντοπίστηκαν στα σύνορα να μεταφέρουν, παράνομα, πρόσφυγες και μετανάστες», λέει στην «Κ» η Μάρβα Βιδάλη, η οποία είναι διευθύντρια του Συνδέσμου Τουριστικών Επιχειρήσεων Ενοικιάσεως Αυτοκινήτων Ελλάδας.
Μέσα σε μία εβδομάδα είχε μισθώσει περίπου δέκα οχήματα από πέντε εταιρείες. Στη συνέχεια και ανά δύο ημέρες πήγαινε σε αστυνομικά τμήματα και δήλωνε ότι εκλάπησαν
Ο Κωνσταντίνος Γιαννάκης, ο οποίος είναι ιδιοκτήτης της Limitless Van Rental, έχει συναντήσει πολλές τέτοιες περιπτώσεις την τελευταία δεκαετία.
Οπως λέει στην «Κ» η μεγαλύτερη έξαρση του φαινομένου ήταν το 2015, όταν οι πρόσφυγες και οι μετανάστες έμπαιναν κατά χιλιάδες από τα χερσαία σύνορα στην Ελλάδα. «Εκτοτε αυτές οι περιπτώσεις έχουν περιοριστεί, αλλά συνεχίζουν να συμβαίνουν», σημειώνει.
Η ενοικίαση αυτοκινήτου και η δήλωση της κλοπής του δεν έχουν γεωγραφικούς περιορισμούς. Μπορεί να συμβεί οπουδήποτε στην Ελλάδα. «Το ίδιο πράγμα είχε γίνει στη Σαντορίνη, στη Μύκονο και αλλού. Κάποτε λέγαμε ότι δεν μπορεί να φύγει ένα αυτοκίνητο από το νησί που νοικιάστηκε χωρίς να γίνει αντιληπτό. Τώρα είναι πολύ εύκολο. Η τοποθέτηση πλαστών πινακίδων είναι απλή υπόθεση. Δεν μπορείς να ελέγξεις πολλά πράγματα όταν έρχεται ένας νόμιμος οδηγός με λευκό ποινικό μητρώο», τονίζει η κ. Βιδάλη.

Τα ενοικιαζόμενα οχήματα χρησιμοποιούνται συχνά από διακινητές ναρκωτικών –ο κ. Γιαννάκης θυμάται ακόμα όταν ενημερώθηκε ότι η Αστυνομία εντόπισε ένα δικό του βαν και συνέλαβε τον ενοικιαστή, ο οποίος είχε μαζί του ένα χορτοκοπτικό και στο πίσω μέρος πολλά φρεσκοκομμένα δενδρύλλια κάνναβης- αλλά και για πιο εξεζητημένα αδικήματα. Ο Κωνσταντίνος Γιαννάκης διηγείται στην «Κ» πώς πήρε πίσω ένα βαν του σε κομμάτια.
Το δεύτερο όχημα το βρήκαμε σε τεμάχια σε μια εταιρεία ανταλλακτικών. Αναγνώρισα ότι ήταν δικό μας από κάποια αυτοκόλλητα
Είχε νοικιάσει δύο οχήματα σε εταιρεία η οποία του παρουσίασε ενεργό ΑΦΜ και μεταφορικό έργο που έδειχνε ότι ήταν καθ’ όλα νόμιμη. «Λίγο καιρό αργότερα μου τηλεφώνησαν από ένα κέντρο ανακύκλωσης και μου είπαν ότι κάποιος επιχείρησε να τους δώσει το όχημά μας. Είχε κάνει και υπεύθυνη δήλωση ότι ήταν δικό του. Το δεύτερο όχημα το βρήκαμε σε τεμάχια σε μια εταιρεία ανταλλακτικών. Αναγνώρισα ότι ήταν δικό μας από κάποια αυτοκόλλητα», λέει.
Οι λύσεις που προσπαθούν να εφαρμόσουν οι εταιρείες ενοικίασης για να προστατεύσουν τα οχήματά τους δεν είναι πάντα αποδοτικές. Η Μάρβα Βιδάλη λέει ότι η τοποθέτηση και χρήση GPS είναι μια επιλογή αλλά συχνά αποδεικνύεται αναποτελεσματική. «Πολλές επιχειρήσεις βάζουν GPS αλλά πρέπει να υπάρχει και η σύμφωνη γνώμη του πελάτη για να χρησιμοποιηθεί καθώς τίθεται ζήτημα προσωπικών δεδομένων. Ακόμα και έτσι όμως, είναι πολλοί οι επιτήδειοι που ξέρουν να τα απενεργοποιούν», λέει.
Σαν να μην έφταναν όλα τα παραπάνω, ένα ενοικιαζόμενο όχημα που χρησιμοποιείται για εγκληματική δραστηριότητα επιστρέφεται στον ιδιοκτήτη του πολύ δύσκολα και μετά από γραφειοκρατία που το κρατάει δεσμευμένο για χρόνια. «Ενα αυτοκίνητό μας κατασχέθηκε την περίοδο που το μεταναστευτικό ήταν στην κορύφωσή του. Αυτό το αυτοκίνητο δεν το πήραμε ποτέ πίσω. Το χρησιμοποίησε μια δημόσια υπηρεσία. Θα μπορούσαμε να στραφούμε κατά του Δημοσίου αλλά δεν αξίζει τον κόπο και τα έξοδα», λέει ο Κωνσταντίνος Γιαννάκης.
Αυτοκίνητα μπορεί να φτάσουν, για παράδειγμα, στη Γερμανία και να μην προλάβει να το αντιληφθεί κανείς
Η ένταξη της Βουλγαρίας στη Ζώνη Σένγκεν από την 1η Ιανουαρίου 2025 προσθέτει ακόμα μια δυσκολία, καθώς τα ενοικιαζόμενα αυτοκίνητα που χρησιμοποιούνται για εγκληματικές πράξεις είναι ευκολότερο να «εξαφανιστούν» προς τα Βαλκάνια ή ακόμα βορειότερα. «Εχουμε πρόβλημα με αυτό. Φεύγουν αυτοκίνητα που μπορεί να φτάσουν, για παράδειγμα, στη Γερμανία και να μην προλάβει να το αντιληφθεί κανείς. Η λύση μπορεί να δοθεί μέσω της Ευρωπαϊκής Ενωσης με ένα ενιαίο δορυφορικό σύστημα που θα λειτουργεί για όλη την Ευρώπη», σημειώνει η Μάρβα Βιδάλη.

