Καθώς ευθυγράμμιζε το αεροπλάνο του για να περάσει από το προκαθορισμένο σημείο, περίπου 2.000 πόδια (περίπου 600 μ.) πάνω από τη Γάζα, ο επισμηναγός Κ. Μ., πιλότος του ελληνικού C-130Η που συμμετείχε στην επιχείρηση ρίψης ανθρωπιστικής βοήθειας στον παλαιστινιακό θύλακο, παρατηρούσε τις ισοπεδωμένες συνοικίες, συνέπεια του πολέμου που μαίνεται για περισσότερο από 680 ημέρες.
Από τα παράθυρα του αεροσκάφους έριχνε γρήγορες ματιές στο έδαφος, αντικρίζοντας την απόλυτη καταστροφή. «Από ψηλά μπορούσαμε να διακρίνουμε αρκετά κατεστραμμένα κτίρια, περιοχές συγκέντρωσης ανθρώπων με αυτοσχέδια καταλύματα, αλλά και ερημωμένες περιοχές. Αυτά φευγαλέα, γιατί εκείνη τη στιγμή η προσοχή είναι απολύτως συγκεντρωμένη στα υποχρεωτικά σημεία όπου πρέπει να κινηθείς, στις επικοινωνίες με το GCI (σταθμός εδάφους) και στις διαδικασίες που πρέπει να γίνουν με απόλυτη τυποποίηση, ώστε να εκτελέσεις τη ρίψη ακριβώς στην προκαθορισμένη ζώνη. Είναι μια διαδικασία που απαιτεί ακρίβεια στο δευτερόλεπτο και απόλυτη συνεργασία των πληρωμάτων», αναφέρει ο επισμηναγός στην «Κ».
«Αν εκείνη την ημέρα, εκείνο το βράδυ, μπόρεσαν κάποιοι άνθρωποι, κάποιες οικογένειες, να έχουν φαγητό στο τραπέζι τους, αυτό μας συγκινεί και μας κάνει να παλεύουμε για να γίνει το καλύτερο δυνατόν, παρά τις δυσκολίες και τις απαιτήσεις της αποστολής», συμπληρώνει.
Το Σάββατο 9 Αυγούστου, η Ελλάδα εντάχθηκε σε μια μικρή ομάδα κρατών που πραγματοποιούν ρίψεις ανθρωπιστικής βοήθειας από αέρος, για την ανακούφιση του παλαιστινιακού πληθυσμού της Γάζας. Στην αποστολή συμμετείχαν η 356 Μοίρα Τακτικών Μεταφορών «Ηρακλής» με αεροσκάφος C-130H και η 354 ΜΤΜ «Πήγασος» με αεροσκάφος C-27J. Τη συσκευασία και τη ρίψη των 8,5 τόνων τροφίμων ανέλαβε το 865 Τάγμα Εναέριου Ανεφοδιασμού, ενώ τμήματα ειδικών επιχειρήσεων του ΓΕΕΘΑ είχαν την ευθύνη για την ασφάλεια της αποστολής.
Η προετοιμασία
Οι πιλότοι και το πλήρωμα των μεταγωγικών αεροσκαφών ενημερώθηκαν για τη σύνθετη αποστολή λίγα 24ωρα πριν από την απογείωση. Παρόλο που οι ελληνικές Eνοπλες Δυνάμεις έχουν σημαντική εμπειρία στην παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, κάθε επιχείρηση έχει τις δικές της προκλήσεις. «Η προετοιμασία για την αποστολή είναι ουσιαστικά καθημερινή, είναι μέρος της συνεχούς εκπαίδευσης της Μοίρας, όμως αυτή δεν ήταν αποστολή εκπαίδευσης», λέει στην «Κ» ο έμπειρος χειριστής του αεροσκάφους.
«Η πίεση είναι αναπόσπαστο μέρος της δουλειάς μας στην Πολεμική Αεροπορία. Η συνεχής εκπαίδευση, η πειθαρχία και η ομαδικότητα μας επιτρέπουν να την αντιμετωπίζουμε αποτελεσματικά. Παράλληλα, το αίσθημα ευθύνης και η σκέψη ότι, θυσιάζοντας δικές μας οικογενειακές στιγμές, μπορούμε να βοηθήσουμε άλλους ανθρώπους είναι κάτι που μας γεμίζει δύναμη και αποφασιστικότητα».
Μία ημέρα πριν, στις 8 Αυγούστου, τα δύο ελληνικά αεροπλάνα απογειώθηκαν από την 112 Πτέρυγα Μάχης με προορισμό το Αμμάν της Ιορδανίας. Εκεί ενημερώθηκαν για τα στοιχεία αποστολής «Solidarity Path» (μονοπάτι αλληλεγγύης) και καθόρισαν τις τελικές λεπτομέρειες, όπως το επιχειρησιακό πλάνο, τις διαδικασίες ασφαλείας και τους κανόνες εμπλοκής. «Κάθε βήμα μέχρι τη ρίψη πρέπει να είναι σχεδιασμένο και, ειδικά όταν πρόκειται για πολυεθνική αποστολή, απολύτως συντονισμένο. Είναι κομμάτι της αποστολής, αλλά είναι και μια εσωτερική δοκιμασία ακρίβειας και ψυχραιμίας», τονίζει ο επισμηναγός Κ. Μ.
Πριν από την άφιξη των ελληνικών μεταγωγικών στην Ιορδανία, το Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας σε συνεργασία με το ΓΕΕΘΑ, το υπουργείο Εθνικής Αμυνας και το υπουργείο Εξωτερικών σχεδίασαν τις παραμέτρους της αποστολής, ενημερώνοντας παράλληλα την αεροπορία της Ιορδανίας, η οποία έχει τον συντονισμό της επιχείρησης, αλλά και τις ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας.
«Οι Ιορδανοί είναι ιδιαίτερα φιλόξενοι και η συνεργασία ήταν άψογη», επισημαίνει στην «Κ» ο πιλότος της Πολεμικής Αεροπορίας. Από τις πλέον κρίσιμες παραμέτρους στον σχεδιασμό της αποστολής είναι ο καθορισμός διαδρόμων εισόδου και εξόδου, η επιλογή δηλαδή της πορείας αλλά και εναλλακτικών διαδρομών που μειώνουν τον κίνδυνο από εχθρικά πυρά ή άλλες απειλές.
Οπουδήποτε – οποτεδήποτε
«Την ημέρα εκείνη πετάξαμε σε σχηματισμό, σαν ένα στοιχείο, σε σύνολο επτά αεροσκαφών. Η αποστολή είναι πολύ δυναμική και μέχρι τελευταία στιγμή μπορεί να αλλάξει ο αριθμός των αεροσκαφών και αντίστοιχα οι χρόνοι, τα χαρακτηριστικά κλήσης και οι κωδικοί iff (ο κωδικός που διαχωρίζει τα φίλια από τα εχθρικά αεροσκάφη)».
Φτάνοντας στη Γάζα, το ελληνικό C-130H πετούσε με ταχύτητα περίπου 140 κόμβων (260 χλμ./ώρα). «Οι διαδικασίες ρίψης φορτίου είναι συγκεκριμένες και η ράμπα ανοίγει στην τελική φάση της πτήσης πριν από την είσοδο στο final course. Εκεί το αεροσκάφος δημιουργεί τέτοια γωνία, ώστε με το που θα κόψει τον ιμάντα συγκράτησης του φορτίου ο Load Master (υπεύθυνος φορτίου), το φορτίο φεύγει διά της βαρύτητας και όταν βρεθεί στο κενό, τα αλεξίπτωτα που έχουν αγκιστρωθεί στο συρματόσχοινο του αεροσκάφους εκτείνονται και ανοίγουν πλήρως».
Το μεσημέρι του Σαββάτου, η ελληνική βοήθεια, αποτελούμενη από βασικά είδη διατροφής, έφτασε με ασφάλεια στο έδαφος. «Αυτή είναι μία ακόμη αποστολή, που αποδεικνύει ότι η Πολεμική Αεροπορία μπορεί να φτάσει παντού, όπου υπάρχει ανάγκη. Οπως λέει και το ρητό της 356 ΜΤΜ, “Οπουδήποτε – οποτεδήποτε”, εκεί φτάνουν πλέον η Πολεμική Αεροπορία και η ελληνική σημαία. Το ουσιαστικό και το απτό είναι η βοήθεια, αλλά και το μήνυμα ότι η Ελλάδα είναι παρούσα παντού σε περιοχές κρίσεων, με επαγγελματισμό αλλά και ανθρωπιά· είναι εξαιρετικά σημαντικό».
Σε Μοζαμβίκη, Σουδάν και Λιβύη
Η αποστολή «Solidarity Path» προστέθηκε στον μακρύ κατάλογο προσφοράς των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων εκτός συνόρων. Τα τελευταία χρόνια, τα «φτερά» της Πολεμικής Αεροπορίας πέταξαν σε περιοχές κρίσεων στη Μέση Ανατολή και στην Αφρική, αναλαμβάνοντας σημαντικές αποστολές με υψηλές επιχειρησιακές απαιτήσεις.
Πριν από ένα χρόνο, C-130H της 356ΜΤΜ μετέβη στη Μοζαμβίκη για τον επαναπατρισμό Ελλήνων κομάντος της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου, οι οποίοι ανέλαβαν την εκπαίδευση των ενόπλων δυνάμεων της αφρικανικής χώρας, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής αποστολής EUTM MOZ. Καλύπτοντας απόσταση 7.000 χιλιομέτρων, με ενδιάμεσο σταθμό το Τζιμπουτί, το C-130H ολοκλήρωσε με επιτυχία το «τιτάνιο» ταξίδι του, επιχειρώντας σε περιβάλλον υψηλού κινδύνου.
Είχε προηγηθεί μία από τις πιο δύσκολες αποστολές που έχει αναλάβει η Πολεμική Αεροπορία, η επιχείρηση απεγκλωβισμού Ελλήνων και ξένων πολιτών από το Σουδάν, τον Απρίλιο του 2023.
Μετά την ενεργοποίηση του απόρρητου σχεδίου «Κόσμος», το C-130 της 356ΜΤΜ επιχείρησε εντός της εμπόλεμης ζώνης και περνώντας διά «πυρός και σιδήρου» προσγειώθηκε στο Χαρτούμ, την ώρα που λίγο έξω από την περίμετρο του αεροδρομίου τα στρατεύματα των δύο αντίπαλων στρατηγών αντάλλασσαν πυρά πολυβόλων και βαρέων όπλων.
Αεροσκάφος της Μοίρας επιχείρησε και στη Λιβύη τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους, μεταφέροντας τρόφιμα και υγειονομικό υλικό, στο πλαίσιο της επιχείρησης η οποία σημαδεύτηκε από την τραγική απώλεια πέντε μελών της ελληνικής αποστολής, ενώ τον Οκτώβριο του 2024, ένα ελληνικό C-130 μετέφερε ανθρωπιστική βοήθεια στη Βηρυτό του Λιβάνου καθώς μαινόταν η σύγκρουση της Χεζμπολάχ με τον ισραηλινό στρατό.
