Αύξηση των θανάτων από καρκίνο που σχετίζεται με την κατανάλωση αλκοόλ παρατηρούν τις τελευταίες δεκαετίες οι ειδικοί επιστήμονες. Νέα ανάλυση που παρουσιάστηκε στο φετινό συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας (ASCO), κατέδειξε ότι στις ΗΠΑ το διάστημα μεταξύ 1990 και 2021 οι ετήσιοι θάνατοι που σχετίζονται με το αλκοόλ σχεδόν διπλασιάστηκαν, από περίπου 12.000 σε περισσότερους από 23.000. Η αύξηση αυτή συμβαίνει σε μια περίοδο που οι συνολικοί θάνατοι από καρκίνο μειώνονται.
Σύμφωνα με την καθηγήτρια Θεραπευτικής, Επιδημιολογίας, Προληπτικής Ιατρικής, παθολόγο Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, τη βιολόγο Αλεξάνδρα Σταυροπούλου και τον τέως πρύτανη ΕΚΠΑ, καθηγητή Θεραπευτικής, Ογκολογίας, Αιματολογίας Θάνο Δημόπουλο, οι καρκίνοι που εμφανίζουν τη μεγαλύτερη συσχέτιση με την κατανάλωση αλκοόλ είναι αυτοί του ήπατος, του παχέος εντέρου και του οισοφάγου. Στις ΗΠΑ το 2021 σχεδόν 7.500 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από καρκίνο του ήπατος που σχετιζόταν με το αλκοόλ, περίπου 4.700 από καρκίνο του παχέος εντέρου και περίπου 3.900 από καρκίνο του οισοφάγου.
Οι μεγαλύτερες αυξήσεις θανάτων από καρκίνο την περίοδο 1990-2021 παρατηρούνται στους καρκίνους του παχέος εντέρου και του οισοφάγου, με ποσοστά που ξεπερνούν το 20%-30%. Η συντριπτική πλειονότητα των θανάτων από καρκίνο σχετιζόμενο με την κατανάλωση αλκοόλ αφορά άνδρες. Oι άνδρες άνω των 55 ετών εμφανίζουν θνητότητα επτά φορές υψηλότερη σε σχέση με τους νεότερους. Στις γυναίκες, ο αριθμός των θανάτων παραμένει χαμηλότερος, αλλά και πάλι αυξημένος.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η βασική αιτία είναι ο μεταβολισμός του αλκοόλ στο σώμα. Οταν καταναλώνεται, το αλκοόλ μετατρέπεται σε ακεταλδεΰδη, μια τοξική ουσία που βλάπτει το DNA και εμποδίζει την κυτταρική επιδιόρθωση. Επιπλέον, ενισχύει τη φλεγμονή και προκαλεί μεταβολές στις ορμόνες, παράγοντες που συνδέονται με την ανάπτυξη καρκινικών όγκων. Mεγάλος αριθμός πολιτών αγνοεί τη συσχέτιση αλκοόλ και καρκίνου. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόλις το 40% των ενηλίκων Αμερικανών δηλώνει ενήμερο για τον κίνδυνο, σε αντίθεση με το 89% που γνωρίζει τη σχέση καπνίσματος και καρκίνου.
Το πρόβλημα των συνεπειών του αλκοόλ στην υγεία αφορά πρωτίστως την Ευρώπη και την Ε.Ε., όπου θεωρείται ότι γίνεται η μεγαλύτερη κατανάλωση αλκοόλ στον κόσμο. Επτά στις δέκα χώρες με την υψηλότερη κατανάλωση αλκοόλ παγκοσμίως είναι μέλη της Ε.Ε. Επιστήμονες του ΟΟΣΑ εκτιμούν ότι μεταξύ 2020 και 2050 η κατανάλωση αλκοόλ (όταν ξεπερνάει το όριο του ενός ποτού ημερησίως για τις γυναίκες και του 1,5 για τους άνδρες) θα οδηγήσει σε περισσότερους από 125.000 πρόωρους θανάτους στην Ε.Ε. Η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση στην κατανάλωση αλκοόλ σε άτομα ηλικίας 15 ετών. Ωστόσο, σε ό,τι αφορά την κατανάλωση αλκοόλ και τη μέθη στην εφηβική ηλικία, τα Ελληνόπουλα καταγράφουν επιδόσεις υψηλότερες από τον μέσο όρο των χωρών της Ευρώπης, με το 86% των εφήβων στην Ελλάδα να δηλώνει ότι έχει καταναλώσει αλκοόλ.
