Με στρατηγικό συντονισμό από την HETiA και τη στήριξη του υπουργείου Ανάπτυξης, η Ελλάδα απέκτησε επισήμως το πρώτο της Κέντρο Ικανοτήτων για Μικροκυκλώματα, συμμετέχοντας πλέον ενεργά στο πανευρωπαϊκό δίκτυο που συγκροτείται υπό την αιγίδα του EU Chips Act. Το Κέντρο, που ξεκίνησε τη λειτουργία του την 1η Ιουνίου, εδρεύει στον «Δημόκριτο» και συγκεντρώνει 16 πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα, εκπροσωπώντας το σύνολο του εγχώριου οικοσυστήματος ημιαγωγών.
«Είναι ένα πολύ σημαντικό ορόσημο», λέει στην «Κ» ο πρόεδρος της HETiA, Μανώλης Ζερβάκης. «Αποτελεί την κατάληξη μιας τριετούς προσπάθειας να συντονιστεί το ελληνικό οικοσύστημα γύρω από τους ημιαγωγούς – από νεοφυείς επιχειρήσεις και πολυεθνικές με R&D στην Ελλάδα, μέχρι ακαδημαϊκούς και ερευνητές».
Ο κ. Ζερβάκης χαρακτήρισε την ίδρυση του Κέντρου «σημαντικό βήμα για την Ελλάδα», τονίζοντας ότι όλοι οι φορείς που κινούνται στον χώρο των ημιαγωγών συμμετέχουν στη νέα προσπάθεια. «Ο στόχος είναι να αυξηθεί η αυτονομία της Ευρώπης στον χώρο των chips. Οι ημιαγωγοί χρησιμοποιούνται παντού – σε κινητά, αυτοκίνητα, data centers. Σήμερα το 80% της παραγωγής γίνεται στην Απω Ανατολή. Αυτή η πραγματικότητα κινητοποίησε την Ευρώπη και τις ΗΠΑ να αναπτύξουν τις δικές τους δυνατότητες». Η ελληνική συμμετοχή στο ευρωπαϊκό δίκτυο Κέντρων Ικανοτήτων συνοδεύεται από εξασφαλισμένη χρηματοδότηση ύψους 7 εκατ. ευρώ, ενώ η υποστήριξη της Ε.Ε. για την επόμενη τετραετία θεωρείται δεδομένη.
Πρόσβαση σε εργαλεία
Η Ελλάδα, όπως εξηγεί ο κ. Ζερβάκης, διαθέτει ήδη μικρή αλλά δυναμική παράδοση στον σχεδιασμό μικροκυκλωμάτων, με περίπου 30 ενεργές εταιρείες σήμερα. «Το Κέντρο Ικανοτήτων θα βοηθήσει αυτό το οικοσύστημα να μεγαλώσει και να ωριμάσει. Να περάσουμε από τον σχεδιασμό και στη μέτρηση, τη συσκευασία, ίσως και μελλοντικά στην παραγωγή. Αν και δεν θα κατασκευάζουμε ακόμα στην Ελλάδα, το Κέντρο δίνει στις εταιρείες πρόσβαση σε πειραματικές γραμμές παραγωγής στην υπόλοιπη Ευρώπη. Αυτό είναι το κρίσιμο βήμα». Το Hellenic Chips Competence Centre (HCCC) αποτελεί έναν από τους 30 ευρωπαϊκούς κόμβους του νέου ευρωπαϊκού σχεδίου για τη στρατηγική αυτάρκεια στους ημιαγωγούς. Μέσω της ενιαίας αυτής υποδομής, ελληνικές εταιρείες θα έχουν πρόσβαση σε εργαλεία σχεδιασμού, υπηρεσίες και πλατφόρμες, χωρίς κόστος, για την ανάπτυξη και την πρωτοτυποποίηση προϊόντων.
«Ο δικαιούχος μιας υπηρεσίας μπορεί να είναι μια startup ή μια μεγάλη εταιρεία που θέλει να αναπτύξει ένα πρωτότυπο chip. Το κόστος καλύπτεται από το Κέντρο και τη χρηματοδότησή του. Αυτό είναι και το βασικό κίνητρο συμμετοχής για τις επιχειρήσεις», σημειώνει στην «Κ» ο κ. Ζερβάκης.
Πέρα από την τεχνολογική διασύνδεση, κεντρικό ρόλο θα παίξει και η καλλιέργεια ταλέντου: «Σήμερα υπάρχει παγκόσμια έλλειψη μηχανικών στον χώρο των ημιαγωγών. Το Κέντρο θα δώσει προγράμματα επανεκπαίδευσης και εξειδίκευσης, για να στηρίξει τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη του τομέα στην Ελλάδα», λέει.
Εθνική στρατηγική
Σε στρατηγικό επίπεδο, έχει ήδη ξεκινήσει η προετοιμασία της πρώτης Εθνικής Στρατηγικής για τα Μικροκυκλώματα. «Μαζί με το υπουργείο Ανάπτυξης ετοιμάζουμε μια πολιτική που θα δίνει πλέον άμεσα κίνητρα στις εταιρείες, με χρηματοδοτικά εργαλεία και προγράμματα. Αυτή η στρατηγική θα είναι το επόμενο μεγάλο μας βήμα».
Ο τελικός στόχος, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι σαφής: να δημιουργηθεί σταδιακά μια εγχώρια βάση που θα επιτρέψει τη διεκδίκηση ακόμη και μονάδας παραγωγής στην Ελλάδα. Οχι όμως για chips μαζικής παραγωγής, αλλά για ειδικές χρήσεις – «ένα niche μοντέλο», όπως το χαρακτηρίζει. Η εθνική ασφάλεια, ιδίως στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού επανεξοπλισμού, είναι μια πιθανή κατεύθυνση: «Οι αμυντικές εφαρμογές χρειάζονται μικροκυκλώματα. Μπορούμε να δούμε και συνδυαστικά έργα στους τομείς αυτούς».
Στις 29 Σεπτεμβρίου, η Ελλάδα θα συνυπογράψει στις Βρυξέλλες κοινή δέσμευση για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής ανθεκτικότητας στον κρίσιμο αυτό τομέα, στο πλαίσιο της συμμαχίας 24 χωρών. «Η ένταξή μας αποτελεί απόδειξη ότι η Ελλάδα συντονίζεται με τις υπόλοιπες χώρες που δρουν στο πεδίο», δήλωσε ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος, κάνοντας ειδική μνεία στην παραγωγή γαλλίου, πρώτης ύλης για την κατασκευή ημιαγωγών, ως νέο πεδίο βιομηχανικής αξιοποίησης. Η σχετική ιστοσελίδα του HCCC τέθηκε ήδη σε λειτουργία, παρέχοντας πληροφορίες για τα διαθέσιμα προγράμματα και τις υπηρεσίες προς επιχειρήσεις και επιστήμονες. Οι πρώτες αξιολογήσεις αναμένονται σε πέντε μήνες.

