Τον εθνικό διάλογο, με στόχο τη διαμόρφωση διακομματικής συναίνεσης, για το Εθνικό Απολυτήριο και το νέο σύστημα εισαγωγικών εξετάσεων άνοιξε σήμερα στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής, η υπουργός Παιδείας, Σοφία Ζαχαράκη.
«Δεν θέλουμε να αιφνιδιάσουμε, δεν θέλουμε να αλλάξουμε εν κινήσει το σύστημα των πανελλαδικών εξετάσεων, αλλά να του δώσουμε προοπτική. Καμία αιφνιδιαστική αλλαγή και κανένας κίνδυνος για τις σημερινές τάξεις δεν θα υπάρξει.
Είναι ώρα, αλλά και ανάγκη, να αρχίσουμε να συζητάμε υπερκομματικά, ώστε να οδηγηθούμε προς το τέλος πλέον του 2026, σε μία άποψη και σε μία πρόταση, ειδικά για την εφαρμογή του Εθνικού Απολυτηρίου, που θα μπορεί να είναι εφαρμόσιμη από το 2029 -2030 και μετά», διαβεβαίωσε η υπουργός Παιδείας, τα μέλη της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής.
«Είναι σημαντικό να πούμε ότι οτιδήποτε γίνεται στην εκπαίδευση θέλει χρόνο. Αρα τα παιδιά που είναι στο λύκειο αυτή τη στιγμή δεν πρόκειται να δώσουν εξετάσεις με κάποιο άλλο σύστημα, γιατί είναι παιδιά που έχουν ήδη αρχίσει να προετοιμάζονται. Θα ήταν τουλάχιστον ανεύθυνο από πλευράς μας να κάνουμε αλλαγές εν κινήσει όταν κάποιος είναι ήδη μέσα σε συγκεκριμένη βαθμίδα», επισήμανε η κ. Ζαχαράκη.
Παράλληλα, συμφώνησε με τον τομεάρχη παιδείας του ΠΑΣΟΚ, Στέφανο Παραστατίδη, -το κόμμα του οποίου αιτήθηκε τη σύγκληση της Επιτροπής- ότι «η σημερινή συνεδρίαση πρέπει να αποτελέσει ένα εναρκτήριο λάκτισμα για το ξεκίνημα ενός θεσμικού, ουσιαστικού, ανοιχτού και αξιόπιστου διαλόγου με οδικό χάρτη και σαφές χρονοδιάγραμμα για την αναμόρφωση του Λυκείου, το Εθνικό Απολυτήριο και το Σύστημα πρόσβασης στα ΑΕΙ».
«Ο θεσμός των εισαγωγικών εξετάσεων είναι ένα διαχρονικό σημείο αναφοράς για τη χώρα μας, έχει ισχυρό μορφωτικό κοινωνικό και συναισθηματικό αποτύπωμα, με δεκαετίες εφαρμογής διαφορετικών μοντέλων και με δοκιμασίες στον αριθμό μαθημάτων.
Η πρόταση λοιπόν για το Εθνικό Απολυτήριο δεν είναι απλά μια κουβέντα για μια εκπαιδευτική μεταρρύθμιση που θα ήθελε κάποιος υπουργός να φέρει σε πέρας, γιατί ξέρουμε ότι αυτά θέλουν χρόνο και συνήθως δεν συνδέονται με υπουργικές θητείες.
Εχουμε επίγνωση ότι είναι μια κουβέντα που θα τραβήξει καιρό και θέλει πολύ περισσότερο χρόνο για να αποδώσει καρπούς, αλλά έχουμε το εθνικό χρέος και καθήκον να ξεκινήσουμε και να γίνει αυτή η συζήτηση συγκεκριμένη και με χρονοπρογραμματισμό», υπογράμμισε η κ. Ζαχαράκη και συμπλήρωσε:
«Μαζί με το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, αλλά κυρίως με μπροστάρηδες τους εκπαιδευτικούς μας, γιατί χωρίς αυτούς δεν μπορεί να γίνει τίποτα, θέλουμε να μετατοπίσουμε το βάρος από την “εξεταστικοκεντρική” λογική προς μία λογική που δίνει βάση και έμφαση στη συνολική διαδρομή και στην πρόοδο του μαθητή. Θέλουμε ο ρόλος του σχολείου να ενισχυθεί.
Γνωρίζουμε μέσα από πολλές διεθνείς μελέτες, ότι οι πανελλαδικές εξετάσεις είναι μια στρεσογόνος διαδικασία η οποία, ειδικά για τα παιδιά σε ευαίσθητη ηλικία, τα αγχώνει πάρα πολύ όχι μόνο την ώρα της εξέτασης, αλλά και την περίοδο της προετοιμασίας. Δείχνουν ότι το 20% με 25% των εφήβων εμφανίζουν τα συμπτώματα αυτά, με τα κορίτσια και τους μαθητές από τις πιο κοινωνικά ευάλωτες ομάδες, να επηρεάζονται περισσότερο».
Οπως τόνισε η υπουργός Παιδείας, «είναι σωστός ο χρονισμός, πριν την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς, για να έχουμε πολύ χρόνο μπροστά μας να αφιερώσουμε, και να συζητήσουμε ποιο είναι αυτό το λύκειο που θέλουμε και επιθυμούμε, και τι κάνουμε».
Στη συνέχεια, μίλησε για «την ανάγκη επαναπροσδιορισμού των πανελλαδικών εξετάσεων, με ένα νέο μοντέλο που θα έχει επίκεντρο τον μαθητή», σημειώνοντας ότι «η συζήτηση δεν πρέπει να συνδέεται με κυβερνητικές θητείες».
«Η Ελλάδα δικαιούται και μπορεί να προχωρήσει σε μια δική της τολμηρή, αλλά ισορροπημένη μεταρρύθμιση, όπως αυτή που προτείνουμε με το Εθνικό Απολυτήριο.
Ο Εθνικός Οργανισμός Εξετάσεων, προτείνει τη σύνδεση των πανελλαδικών εξετάσεων με το Εθνικό Απολυτήριο, όπως εφαρμόζεται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, με την ουσιαστική ενίσχυση του μορφωτικού ρόλου του λυκείου, με νέα βιβλία, τα οποία αυτή τη στιγμή συγγράφονται, παραδίδονται, και από τον Σεπτέμβριο του 2025, θα είναι διαθέσιμα στους εκπαιδευτικούς για να τα αξιολογήσουν στην ψηφιακή τους μορφή, να στείλουν τα σχόλια και τις προτάσεις τους. Και βέβαια είναι ανοιχτό και στις επιστημονικές ενώσεις και σε όλους όσοι πραγματικά μπορούν να συνεισφέρουν πραγματικά στο πολύ σημαντικό αυτό κομμάτι», υπογράμμισε.
Eμφαση έδωσε η κ. Ζαχαράκη στην απαραίτητη ενίσχυση της Τράπεζας Θεμάτων, η οποία, όπως είπε, «στο νέο σύστημα με το Εθνικό Απολυτήριο θα είναι ένα βασικό εργαλείο ίσως από τα βασικότερα».
«Σίγουρα μια νοοτροπία που υπάρχει δεν αλλάζει εν μια νυκτί. Ούτε μπορώ να πω ότι ένας υπουργός θα βγάλει ένα μαγικό ραβδί και ξαφνικά θα αλλάξει η προσέγγιση του φροντιστηρίου. Αυτό όμως που θέλω να παραθέσω και να αξιολογήσετε είναι οι σοβαρές προσπάθειες που γίνονται τα τελευταία χρόνια όπως αυτή με το ψηφιακό φροντιστήριο», σημείωσε.
Ακόμα, η κ. Ζαχαράκη έκανε λόγο «για έναν αξιόπιστο τίτλο σπουδών που θα ανοίγει δρόμους, όχι μόνο προς την τριτοβάθμια εκπαίδευση, αλλά και προς τη γνώση, την αυτογνωσία και την προσωπική ανάπτυξη».
«Κομμάτι του Εθνικού Απολυτηρίου θα είναι και το κρατικό πιστοποιητικό για την πληροφορική, για να μπορούν τα παιδιά εντός του σχολείου να έχουν δημόσια δυνατότητα παροχής εξειδίκευσης και τεχνογνωσίας κυρίως για τα ψηφιακά, αλλά και το κρατικό πιστοποιητικό γλωσσομάθειας στην ηλεκτρονική του μορφή. Και τα δύο έχουν ενταχθεί σε συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα από το ΕΣΠΑ, ώστε να μπορούν να λειτουργήσουν πολύ νωρίτερα», τόνισε.
«Είμαι εδώ, και είμαστε εδώ, για να σας ακούσουμε, και δεν θα είναι η τελευταία φορά που θα συζητήσουμε. Θέλουμε και πιστεύουμε στο κομμάτι του Εθνικού διαλόγου. Και ξέρετε ότι οι άνθρωποι της εκπαίδευσης, βρίσκουμε τον τρόπο να συνεννοούμαστε, από όλα τα κόμματα και από όλες τις προσεγγίσεις γιατί βάζουμε το καλό των παιδιών πάνω από όλα», κατέληξε η κ. Ζαχαράκη.
«Εχουμε ένα λύκειο απαξιωμένο, μορφωτικά αχρηστευμένο και ένα απολυτήριο που δεν μετρά σε τίποτα»
Στην παρέμβαση του, ο καθηγητής γλωσσολογίας και πρώην πρύτανης του ΕΚΠΑ, Γιώργος Μπαμπινιώτης, τόνισε την «ανάγκη συνεργασίας, συναίνεσης, διακομματικού διαλόγου», σημειώνοντας ότι χρειάζεται σχεδιασμός και χρόνος για ένα τόσο μείζον κοινωνικό θέμα».
«Πρέπει να βρούμε τρόπους, σχέδια, μεθόδους για να ενισχύσουμε την τεχνική εκπαίδευση να στραφούν τα παιδιά σε σπουδές αναγνωρισμένες, πιστοποιημένες. Διότι έχουμε ένα πρόβλημα να λύσουμε. Ποιο είναι; Οτι έχουμε ένα λύκειο απαξιωμένο, μορφωτικά αχρηστευμένο και ένα απολυτήριο που δεν μετρά σε τίποτα, ένα χαρτί. Εχουμε μία πρωτοφανή φροντιστηριακή αντίληψη και κατάσταση στον εκπαιδευτικό χώρο που πρέπει να αντιμετωπίσουμε για να ελαφρυνθεί και το οικονομικό βάρος της ελληνικής οικογένειας. Πρέπει να αλλάξει το τραυματικό σύστημα των πανελλαδικών εξετάσεων, να πάμε σταδιακά στην πλήρη κατάργησή του, με την εισαγωγή ενός πιο ορθολογικού συστήματος που θα μετράει το εθνικό απολυτήριο. Είμαστε η μόνη χώρα που αποτελεί μοναδικό κριτήριο για να μπει ένα παιδί στο πανεπιστήμιο», ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Μπαμπινιώτης.
