Πόσα αιγοπρόβατα έχει η Ελλάδα; Και αν έχει τόσα πολλά όσα καταγράφονται στις δηλώσεις ΟΣΔΕ (Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου), δηλαδή περίπου 15,9 εκατ. κεφάλια το 2024, πού πηγαίνει η τεράστια ποσότητα γάλακτος που λογικά παράγουν;
Στοιχεία που έχει το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης με βάση μελέτη η οποία είχε ανατεθεί στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο, δείχνουν ότι το 48% του αριθμού των αιγοπροβάτων της χώρας βρίσκεται στην Κρήτη. Ομως, από τα 730.533.996 λίτρα πρόβειου γάλακτος που παραδόθηκαν το 2024, μόνο τα 69.259.803 προέρχονται από την Κρήτη (στοιχεία ΕΛΓΟ-Δήμητρα) και από τα 156.208.166 λίτρα γίδινο γάλα, μόνο τα 8.158.102 παράγονται στην Κρήτη.
Το 2024, το 48% των ζώων της χώρας βρίσκεται στην Κρήτη, όμως από τα 730.533.996 λίτρα πρόβειου γάλακτος που παραδόθηκαν το 2024, λιγότερο από το 10% προερχόταν από εκεί.
Αντιστοίχως, άλλες περιοχές με πολύ μικρότερο αριθμό ζώων αναλογικά παρήγαγαν πολλαπλάσιες ποσότητες γάλακτος. Η Θεσσαλία, με πολύ μικρότερο αριθμό ζώων το 2024, παρήγαγε 163.544.713 λίτρα γάλακτος, η Δυτική Ελλάδα 145.132.743 λίτρα και η Κεντρική Μακεδονία 92.702.138. Η ασυμφωνία των στοιχείων καταδεικνύει ότι κάτι δεν πηγαίνει καθόλου καλά.
Η «απόδοση»
Με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας για το 2021, ο αριθμός των ζώων υπολείπεται κατά πολύ του αριθμού που δήλωσαν οι παραγωγοί προς επιδότηση. Ετσι, η Στατιστική Υπηρεσία μέτρησε 10.870.807 αιγοπρόβατα σε όλη τη χώρα, από τα οποία τα 2.516.395 στην Κρήτη και τα 1.304.774 στη Θεσσαλία. Ομως, το 2021 η Κρήτη παρήγαγε 71.912.960 λίτρα αιγοπρόβειου γάλακτος και η Θεσσαλία 186.776.825 λίτρα.
Αν εξετάσουμε προσεκτικά τα στοιχεία, τότε τα αιγοπρόβατα του Ρεθύμνου κάνουν μόνο επτά κιλά γάλα τον χρόνο, όταν ο μέσος όρος ενός παραγωγικού ζώου είναι τουλάχιστον 200 κιλά. Το συμπέρασμα ανήκει στον Νίκο Καλλίνη, υπεύθυνο για τη διαχείριση του στρατηγικού σχεδίου της ΚΑΠ στη Γενική Διεύθυνση Γεωργίας (DG‑AGRI) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Μιλώντας σε ειδικό για την κτηνοτροφία πάνελ στο Agribussines Forum, τόνιζε ότι τα στοιχεία της Ελλάδας σε σχέση με την κτηνοτροφία είναι εξόχως προβληματικά. «Δεν μπορεί να ασκηθεί αγροτική πολιτική χωρίς αληθινά δεδομένα».
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πρόγραμμα του σχεδίου για την εκρίζωση της βρουκέλλωσης έχουν δηλωθεί 16 εκατ. πρόβατα το 2023. «Με βάση αυτά τα στοιχεία, στην Ελλάδα τα πρόβατα δίνουν 70 λίτρα γάλα τον χρόνο. Και αυτό, όταν ο μέσος όρος είναι στα 250, αλλά υπάρχουν και ζώα που παράγουν 550 λίτρα τον χρόνο», τονίζει ο κ. Καλλίνης.
Λογιστικό πρόβλημα δεν υπάρχει όμως μόνο με τα αιγοπρόβατα, αλλά και με τα βοοειδή, τα οποία γεννάνε πολύ, αλλά μετά τα νέα ζώα εξαφανίζονται. «Το 2023 είχατε 260.000 γέννες και πήρατε 114 ευρώ για κάθε αγελάδα που γέννησε. Είχατε όμως μόνο 70.000 σφαγές. Στην Ελλάδα μόνο γεννάνε τα ζώα, αλλά δεν τα σφάζετε;», αναρωτιέται ο κ. Καλλίνης.
Οι αποσύρσεις
Συμβαίνει και κάτι άλλο περίεργο τις τελευταίες ημέρες. Πολλοί αιτούντες ενίσχυση μέσω των προγραμμάτων βιολογικής μελισσοκομίας και κτηνοτροφίας, σπεύδουν να αποσύρουν την αίτησή τους. Μετά την ανακοίνωση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης ότι τα χρήματα δεν θα καταβληθούν πριν από την πραγματοποίηση των ελέγχων, φαίνεται ότι αρκετοί είτε ακυρώνουν τη σύμβασή τους με τον πιστοποιητικό οργανισμό –προαπαιτούμενο για την ένταξη στο πρόγραμμα– είτε δηλώνουν την πρόθεσή τους να αποσύρουν την αίτηση.
Υπενθυμίζεται ότι οι συγκεκριμένες ενισχύσεις επρόκειτο να καταβληθούν τον Ιούνιο, ωστόσο μετά τις εξελίξεις με τον ΟΠΕΚΕΠΕ ο υπουργός Κώστας Τσιάρας ανακοίνωσε την αναβολή της καταβολής των ενισχύσεων έως ότου ολοκληρωθούν οι έλεγχοι.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι και σ’ αυτή την περίπτωση αρκετοί από αυτούς που κατέθεσαν αίτηση δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις. Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα της βιολογικής μελισσοκομίας το 2022-2023 είχε προϋπολογισμό 8 εκατ. ευρώ. Το 2024-25 ο προϋπολογισμός αυξήθηκε στα 18 εκατ. ευρώ, αλλά οι αιτήσεις που υποβλήθηκαν έφτασαν τα 166 εκατ. ευρώ. Η τόσο μεγάλη συμμετοχή ξαφνικά στη βιολογική μελισσοκομία είναι αν μη τι άλλο ύποπτη, ανέφεραν πολλοί μελισσοκόμοι στην «Κ».
Αντίστοιχοι έλεγχοι σχεδιάζεται να πραγματοποιηθούν και για το πρόγραμμα βιολογικής κτηνοτροφίας, όπου υπήρξαν επίσης πάρα πολλές αιτήσεις ένταξης.
