Εθνικό διάλογο για τη θεσμοθέτηση εθνικού απολυτηρίου προτείνει το ΠΑΣΟΚ. Αλλωστε και η κυβέρνηση έχει τη θεσμοθέτηση εθνικού απολυτηρίου στο κυβερνητικό πρόγραμμά της, ενώ στο υπουργείο Παιδείας έχει συσταθεί σχετική επιτροπή και η υπουργός Σοφία Ζαχαράκη χθες ανέφερε ότι εξετάζονται αλλαγές στο σύστημα των Πανελλαδικών Εξετάσεων.
Ειδικότερα, σε επιστολή τους προς τον πρόεδρο της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής Χριστόδουλο Στεφανάδη, επτά βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, με επικεφαλής τον τομεάρχη Παιδείας Στέφανο Παραστατίδη, αναφέρουν ότι «εδώ και αρκετό καιρό στον δημόσιο λόγο έχει ανοίξει η συζήτηση για μια δομική αλλαγή στο λύκειο που θα κατοχυρώνει τη μορφωτική του αυτοτέλεια, αναβαθμίζοντάς το από προγυμναστικό στάδιο για την εισαγωγή στα ΑΕΙ σε αυτόνομη εκπαιδευτική βαθμίδα. Η ανάγκη μιας τέτοιας παρέμβασης συνομολογείται από την εκπαιδευτική κοινότητα, τους πανεπιστημιακούς φορείς, τα πολιτικά κόμματα». Η πρόταση μπορεί, όπως αναφέρει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, να εξασφαλίσει την πολιτική συναίνεση, καθώς «μέχρι και σήμερα τα άλλα κόμματα που είχαν τη διακυβέρνηση της χώρας αναγνώρισαν το πρόβλημα και εξήγγειλαν ανάλογες νομοθετικές παρεμβάσεις· αλλά ποτέ δεν έγινε το αποφασιστικό βήμα για την υλοποίηση της σημαντικής αυτής μεταρρύθμισης».
Οι βουλευτές παραθέτουν προβλήματα που εντοπίζονται στο ισχύον σύστημα των Πανελλαδικών Εξετάσεων:
• Η στιγμιαία αξιολόγηση των παιδιών η οποία, πέρα από άδικη, σκληρή και αναξιόπιστη, έχει χαρακτηριστεί έως και απάνθρωπη.
• Η υποβάθμιση του απολυτηρίου του λυκείου και η αντιμετώπιση του σχολείου ως πάρεργου με απαξίωση του εκπαιδευτικού έργου του.
• Η ενίσχυση της φροντιστηριακής παιδείας.
• Ο εξοβελισμός της δημιουργικότητας και της ανάπτυξης κριτικής σκέψης.
• Το υπέρμετρο άγχος και η πίεση στους μαθητές, με επιπτώσεις στη σχολική αλλά και στην προσωπική τους ζωή.
Η επιστολή επισημαίνει ότι το ΠΑΣΟΚ ήδη από το 2012 –επί υπουργίας Αννας Διαμαντοπούλου– έχει καταθέσει σχέδιο νόμου για αλλαγή της δομής του λυκείου («Νέο Λύκειο», όπως ονομάστηκε), το σύστημα πρόσβασης στα AEI και το εθνικό απολυτήριο. «Πιστεύουμε ότι έχουν ωριμάσει οι συνθήκες να κινηθούμε αποφασιστικά. Με ανοιχτό, αξιόπιστο, δημοκρατικό διάλογο, με την ευρύτερη δυνατή συμμετοχή των πολιτικών κομμάτων, της ακαδημαϊκής κοινότητας, αλλά και ειδικών εμπειρογνωμόνων», αναφέρουν οι βουλευτές, ζητώντας από τον κ. Στεφανάδη τη σύγκληση ειδικής συνεδρίασης της επιτροπής, με αποκλειστικό θέμα τον καθορισμό της διαδικασίας και του πλαισίου διεξαγωγής του εθνικού διαλόγου.
Τα «αγκάθια»
Η πρόταση έρχεται σε μια περίοδο που η κυβέρνηση εμφανίζεται να μη θέτει ως προτεραιότητα τη δρομολόγηση του εθνικού απολυτηρίου. Ενδεικτικά, όπως έχει παρουσιάσει η «Κ» (24/11/2024), πολιτικά και τεχνικά «αγκάθια» αποτελούν τροχοπέδη στο εγχείρημα, παρότι το θέμα έχει συζητηθεί. Αρχές φθινοπώρου του 2023, ο τότε υπουργός Παιδείας και νυν Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης σύστησε δύο επιτροπές – η μία από καθηγητές της μέσης εκπαίδευσης υπό την ηγεσία του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) και η δεύτερη από πανεπιστημιακούς. Οι επιτροπές δούλεψαν χωριστά και εντέλει σε συνεργασία κατέληξαν σε δύο προτάσεις που είχαν ίδια κεντρική ιδέα, αλλά διαφορές σε επιμέρους ζητήματα. Κατόπιν έγιναν δύο πολύωρες συσκέψεις με τη συμμετοχή των μελών των επιτροπών, υπηρεσιακών παραγόντων και εμπειρογνωμόνων από το Μέγαρο Μαξίμου. Η κεντρική ιδέα ήταν ο βαθμός του εθνικού απολυτηρίου να προκύπτει από ενδοσχολικές εξετάσεις στα βασικά μαθήματα κάθε επιστημονικής κατεύθυνσης (όπως Αρχαία, Ιστορία, Βιολογία, Χημεία, Μαθηματικά, Φυσική, Πληροφορική, Οικονομία και Γλώσσα – Εκθεση) με θέματα επιλεγμένα από τράπεζα θεμάτων. Μάλιστα προτάθηκε να μετράει όχι μόνον ο βαθμός από τις εξετάσεις της Γ΄ Λυκείου, αλλά και ο βαθμός της Β΄ Λυκείου (π.χ. 60%-40% ή 70%-30%).
Παράλληλα, υψηλόβαθμα στελέχη του υπ. Παιδείας είχαν επικοινωνήσει με τα στελέχη του διεθνούς oργανισμού International Baccalaureate – IB (IBO) στη Γενεύη της Ελβετίας, ενώ υπήρξαν και επαφές με στελέχη γνωστών ιδιωτικών σχολείων που οργανώνουν το πρόγραμμα του IB, για να εξετασθεί αν ήταν εφικτό να προσαρμοστεί στην ελληνική πραγματικότητα.
Τι συνέβη και έως τώρα το υπουργείο Παιδείας δεν καταστάλαξε σε μια τελική πρόταση προς διαβούλευση; Τα βασικά «αγκάθια» αφορούν τη διασφάλιση του αδιάβλητου των εξετάσεων και το πολιτικό κόστος που τυχόν θα προκαλέσει η θεσμοθέτηση «διπλών Πανελλαδικών Εξετάσεων».
Χθες πάντως η υπουργός Παιδείας Σοφία Ζαχαράκη, μετέχοντας σε ημερίδα, δήλωσε ότι έχουν ήδη αρχίσει οι συζητήσεις για την αναμόρφωση των Πανελλαδικών Εξετάσεων. Οπως υπενθύμισε, εκτός από τις Πανελλαδικές, «εξετάζουμε και την εφαρμογή του IB σε δημόσια σχολεία από το 2026».
