Μελέτη του Εθνικού Ινστιτούτου Καρκίνου των ΗΠΑ (NCI) καταγράφει την αύξηση της συχνότητας εμφάνισης καρκίνου σε άτομα κάτω των 50 ετών και κυρίως του καρκίνου του μαστού, του παχέος εντέρου, του ενδομητρίου, του παγκρέατος και του νεφρού. Η πλειονότητα δε των πρώιμων καρκίνων αφορά γυναίκες. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η αύξηση της συχνότητας εμφάνισης του καρκίνου σε νέες ηλικίες συνδέεται με πιθανές μεταβολές περιβαλλοντικών ή γενετικών παραγόντων κινδύνου και τονίζουν την ανάγκη για βελτιωμένα προγράμματα πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης.
Στα ευρήματα της μελέτης η οποία δημοσιεύθηκε στο Cancer Discovery, αναφέρονται οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (παθολόγος, καθηγήτρια Θεραπευτικής – Επιδημιολογίας – Προληπτικής Ιατρικής), δρ Μαρία Καπαρέλου (παθολόγος – ογκολόγος) και Θάνος Δημόπουλος (τ. πρύτανης ΕΚΠΑ, καθηγητής Θεραπευτικής – Ογκολογίας – Αιματολογίας, διευθυντής Θεραπευτικής Κλινικής). Οπως επισημαίνουν, η μελέτη ανέλυσε δεδομένα για την περίοδο 2010-2019 και διαπίστωσε ότι οι νεότερες γενιές παρουσιάζουν μεγαλύτερο κίνδυνο για ορισμένους τύπους καρκίνου σε σύγκριση με παλαιότερες γενιές.
Ειδικότερα, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν στοιχεία από τη βάση δεδομένων U.S. Cancer Statistics για την επίπτωση του καρκίνου μεταξύ 2010-2019 και τα ποσοστά θνησιμότητας μεταξύ 2010-2022. Εξέτασαν 33 τύπους καρκίνου, συγκρίνοντας ηλικιακές ομάδες 15-29, 30-39 και 40-49 ετών με μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες. Από τα 2.020.829 περιστατικά πρώιμων καρκίνων, το 63,2% αφορούσε γυναίκες. Οι πιο συχνοί τύποι καρκίνου ήταν στις γυναίκες: καρκίνος μαστού, θυρεοειδούς και μελάνωμα και στους άνδρες: καρκίνος παχέος εντέρου, όρχεων και μελάνωμα.
Σε 14 από τους 33 τύπους καρκίνου παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση της συχνότητας σε τουλάχιστον μία πρώιμη ηλικιακή ομάδα, ενώ 19 παρουσίασαν μείωση. Κάποιοι τύποι, όπως ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, του στομάχου και των οστών, αυξήθηκαν μόνο στις νεότερες ηλικίες. Αλλοι, όπως του μαστού, του παχέος εντέρου, του νεφρού, του όρχεως, του ενδομητρίου, του παγκρέατος και κάποιων λεμφωμάτων αυξήθηκαν τόσο σε νεότερες όσο και σε μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες.
Αυτή η τάση δεν αποδίδεται αποκλειστικά στη βελτίωση των διαγνωστικών εργαλείων, αλλά και σε πιθανές μεταβολές σε περιβαλλοντικούς ή γενετικούς παράγοντες κινδύνου.
Οι μεγαλύτερες αυξήσεις περιστατικών το 2019 σε σύγκριση με το 2010 παρατηρήθηκαν στον καρκίνο του μαστού, του παχέος εντέρου, του νεφρού και του ενδομητρίου. Ειδικότερα, το 2019 καταγράφηκαν 4.834 επιπλέον περιστατικά καρκίνου του μαστού, σε σύγκριση με τις αναμενόμενες διαγνώσεις με βάση τα δεδομένα του 2010, 2.099 περιστατικά καρκίνου του παχέος εντέρου, 1.793 νεφρού και 1.209 καρκίνου του ενδομητρίου. Σε 4 τύπους καρκίνου (παχέος εντέρου, ενδομητρίου, όρχεων, οστών) καταγράφηκε και αύξηση στη θνησιμότητα στις νεότερες ηλικίες.
Οπως αναφέρουν οι γιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής του ΕΚΠΑ, «η αύξηση στη συχνότητα εμφάνισης του καρκίνου δεν αποδίδεται αποκλειστικά στη βελτίωση των διαγνωστικών εργαλείων, αλλά και σε πιθανές μεταβολές σε περιβαλλοντικούς ή γενετικούς παράγοντες κινδύνου. Οι ερευνητές τονίζουν ότι οι παράγοντες αυτοί πιθανόν επηρεάζουν όλα τα ηλικιακά φάσματα. Η διαπίστωση αυτής της τάσης τονίζει την ανάγκη για βελτιωμένα προγράμματα πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης, καθώς και την κατανόηση των αιτίων που ενδέχεται να ευθύνονται για την αύξηση κάποιων καρκίνων σε νεαρά άτομα».
Εγχώριοι έλεγχοι
Υπενθυμίζεται ότι στη χώρα μας το πρόγραμμα «Προλαμβάνω» περιλαμβάνει τα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του μαστού, τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και τον καρκίνο του παχέος εντέρου, και όπως ανέφερε η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη, έως σήμερα έχουν σώσει 65.000 Ελληνες.
