Η αντίστροφη μέτρηση για την αλλαγή στην κορυφή της πυραμίδας του Αρείου Πάγου έχει ξεκινήσει, με τους δικαστές για πρώτη φορά να έχουν λόγο στην επιλογή των συναδέλφων τους που θα ηγηθούν του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Ο νόμος που ψηφίστηκε τον Ιούλιο του 2024 τίθεται για πρώτη φορά σε εφαρμογή στο τέλος Μαΐου, όταν θα κληθούν οι διοικητικές ολομέλειες των δικαστηρίων να αναδείξουν σε μυστική ψηφοφορία τις επιλογές τους. Θα ψηφίσουν τις/τους υποψήφιες/υποψήφιους διαδόχους της προέδρου του Αρείου Πάγου Ιωάννας Κλάπα και της εισαγγελέως του Ανωτάτου Δικαστηρίου Γεωργίας Αδειλίνη, οι οποίες αφυπηρετούν λόγω συμπλήρωσης του ανωτάτου ορίου ηλικίας.
Οι έντονες επικρίσεις που έχουν διατυπωθεί για τον τρόπο επιλογής της ηγεσίας της Δικαιοσύνης επέβαλαν την αλλαγή που ήρθε τον περασμένο Ιούλιο, με την οποία οι ίδιοι οι δικαστές θα μετέχουν –έστω γνωμοδοτικά– στην ανάδειξη εκείνων που θα καθίσουν στους θώκους των ανωτάτων δικαστηρίων της χώρας.
Μπορεί η αλλαγή να ήρθε πριν από δέκα μήνες, όμως υπάρχει μια εκκρεμότητα που δημιουργεί αναστάτωση στο Θέμιδος Μέλαθρον, αφού εκκρεμεί στη Βουλή η ψήφιση της διάταξης που υποδεικνύει τον τρόπο διεξαγωγής της ψηφοφορίας, με τη διαδικασία να πρέπει να «τρέξει» στον Aρειο Πάγο στο τέλος Μαΐου.
Αρμόδια πηγή περιέγραφε στην «Κ» ότι οι περισσότεροι δικαστές είναι ικανοποιημένοι από την αλλαγή αυτή, καθώς αν και δεν έχουν τον τελικό λόγο –αφού την τελική επιλογή εξακολουθεί να την έχει η κυβέρνηση– είναι σημαντικό ότι θα υποβάλουν οι ίδιοι τις προτάσεις τους σε μια περίοδο που η Δικαιοσύνη είναι «πληγωμένη».
«Μπορεί οι προτάσεις προσώπων από τις ολομέλειες να μην είναι δεσμευτικές για την κυβέρνηση, όμως αν έχουν ψηφιστεί με διαφορά συγκεκριμένα πρόσωπα, καθίσταται πιο δύσκολη η επιλογή ενός άλλου προσώπου από το υπουργικό συμβούλιο», αναφέρει η ίδια πηγή. Ετσι εκτιμάται ότι μπορεί να «επουλωθεί» και η τραυματισμένη εμπιστοσύνη στην ανεξαρτησία του θεσμού.
Το νέο νομοθετικό πλαίσιο προβλέπει διεξαγωγή μυστικής ψηφοφορίας κεκλεισμένων των θυρών στις ολομέλειες των αρεοπαγιτών και των εισαγγελέων του Αρείου Πάγου. Με τη διάταξη που ψηφίζεται την ερχόμενη εβδομάδα στη Βουλή, κάθε δικαστής έχει δικαίωμα να επιλέξει ανάμεσα στους δέκα αρχαιοτέρους που δεν αφυπηρετούν μέχρι τον Ιούνιο. (Θα είναι άκυρο το ψηφοδέλτιο που δεν έχει τουλάχιστον τρία ονόματα.)
Μπορεί οι προτάσεις από τις Ολομέλειες να μην είναι δεσμευτικές, όμως αν έχουν ψηφιστεί με διαφορά συγκεκριμένα πρόσωπα, καθίσταται πιο δύσκολη η επιλογή άλλων από το υπουργικό συμβούλιο, αναφέρει αρμόδια πηγή.
Το πρακτικό με τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας, κατά φθίνοντα αριθμό ψήφων, θα περάσει και από το «φίλτρο» της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής, που θα διατυπώσει την άποψή της, ενώ η τελική απόφαση ανήκει στο υπουργικό συμβούλιο μετά την πρόταση του υπουργού Δικαιοσύνης.
Οι επικρατέστερες
Θολό μοιάζει ακόμη το τοπίο για τη διάδοχη κατάσταση στο Μέγαρο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, αλλά οι πληροφορίες φέρουν ως επικρατέστερες τις αντιπροέδρους Αναστασία Παπαδοπούλου και Αικατερίνη Χονδρορίζου.
Ικανή, με υψηλή νομική κατάρτιση και εξαιρετικές διοικητικές ικανότητες, περιγράφουν την Αναστασία Παπαδοπούλου οι συνάδελφοί της, με την ίδια να συγκεντρώνει σημαντικές πιθανότητες, αφού βρίσκεται ψηλά στην επετηρίδα. Μετράει 36 χρόνια στο δικαστικό σώμα και προήχθη σε αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου τον Αύγουστο του 2024, ενώ σε περίπτωση που επιλεγεί, θα παραμείνει για ένα έτος, καθώς αποχωρεί τον Ιούνιο του 2026.
Από το 2022 είναι διευθύντρια της Εθνικής Σχολής Δικαστών με τη σημερινή πρόεδρο του Αρείου Πάγου Ιωάννα Κλάπα να λέει για εκείνη τον Φεβρουάριο του 2025 στην τελετή ορκωμοσίας των σπουδαστών της σχολής πως «επί δυόμισι χρόνια αφοσιώθηκε ψυχή τε και σώματι στην προαγωγή και στην αναβάθμιση της σχολής», επιδεικνύοντας «εξαιρετική διοικητική ικανότητα, δημιουργικότητα, καθημερινή ακαταπόνητη εργασία, δυναμικότητα και ζήλο».
Ψηλά στις προτιμήσεις των συναδέλφων της φαίνεται πως βρίσκεται και η Αικατερίνη Χονδρορίζου, που χαρακτηρίζεται ως μια επιλογή «μακράς πνοής», αφού αφυπηρετεί σε τέσσερα χρόνια.
Πρώτος στην επετηρίδα για τη θέση του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και εκ των φαβορί για το πόστο του εισαγγελέα του ανωτάτου δικαστηρίου είναι ο αντεισαγγελέας Κωνσταντίνος Τζαβέλλας. Εχει διατελέσει πρόεδρος της Ενωσης Εισαγγελέων Ελλάδος και έχει γράψει πολλά χιλιόμετρα στην Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία ως εποπτεύων εισαγγελέας της για περίπου οκτώ έτη μέχρι και το 2023. Αν επιλεγεί, θα παραμείνει για ένα έτος στη θέση του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου.
«Δυνατά» ακούγεται και το όνομα της αντεισαγγελέως Ελένης Καρκαμπούνα, που έχει θητεύσει για πολλά χρόνια σε δικαστήρια εκτός Αθηνών. Συμμετείχε σε σημαντικές δίκες, όπως αυτή της δολοφονίας του Μάριου Παπαγεωργίου. Το 2021 είχε διεκδικήσει την ψήφο των συναδέλφων της για τη θέση της προϊσταμένης της Εισαγγελίας Εφετών, καταλαμβάνοντας την τρίτη θέση, πίσω από τον Κωνσταντίνο Τζαβέλλα.
Σε εκείνες τις εκλογές αναδείχθηκε στη θέση της προϊσταμένης η Μαρία Γκανέ, που κλείνει και την «τριάδα» των φαβορί για τη θέση της Γεωργίας Αδειλίνη, μόλις εκείνη κρεμάσει την τήβεννο στις 30 Ιουνίου. Ιδιαίτερα αγαπητή στους συναδέλφους της, η αντεισαγγελέας Μαρία Γκανέ, αν επιλεγεί, θα έχει τρία χρόνια θητείας μέχρι την αφυπηρέτησή της.
