Εντός του σχολείου θα παραμένει ο μαθητής που αποβάλλεται για περιστατικά ενδοσχολικής βίας. Πρόκειται για ένα από τα μέτρα που εισηγείται η επιτροπή που συνέταξε την Εθνική Στρατηγική για τη Βία και την Παραβατικότητα των Ανηλίκων (την παρουσίασε η «Κ» στις 10/11/2024). Το πολυσέλιδο κείμενο της επιτροπής, που παρουσιάστηκε χθες παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και των συναρμόδιων υπουργών, εστιάζεται στις πέντε βασικές μορφές βίας με τις οποίες μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπος ένας ανήλικος: την ενδοοικογενειακή, τη διαδικτυακή και την κοινοτική βία, τον ενδοσχολικό εκφοβισμό και την ένδικη παραβατικότητα.
Τα τρία στάδια
Συνολικά προτείνονται 158 μέτρα-δράσεις, το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των οποίων ορίζεται με σαφήνεια σε τρία χρονικά στάδια: έως το 2026, έως το 2028 και έως το 2030.
Πυρηνικό στοιχείο για την πρόληψη της βίας των ανηλίκων είναι η οικογένεια, και γύρω από αυτήν ένα πλήθος φορέων και υπηρεσιών θα πρέπει να εφαρμόσει το πλαίσιο των στρατηγικών στόχων. Ενδεικτικά προτείνονται:
• Τυποποίηση και απλοποίηση διαδικασιών ως προς την καταγραφή, παρακολούθηση και διαχείριση του φαινομένου και εκπαίδευση όλων των μελών του σχολείου.
• Παροχή αυξημένης νομικής προστασίας σε εκπαιδευτικούς που καταγγέλλουν περιστατικά ενδοσχολικής βίας, στα πρότυπα της αντιμετώπισης των επαγγελματιών που διαχειρίζονται περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας. Μεταξύ των στόχων είναι να αναφέρουν τις περιπτώσεις που μαθητές στοχοποιούν συμμαθητή τους στο σχολείο και τον προπηλακίζουν εκτός σχολικού ωραρίου.
• Εμπλοκή των ίδιων των μαθητών στην αντιμετώπιση του προβλήματος. Γι’ αυτό οι μαθητές θα εκπαιδευθούν στη σχολική διαμεσολάβηση μεταξύ συνομηλίκων.
• Στελέχωση των σχολικών μονάδων με σταθερό προσωπικό (ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί) και συστηματική αύξηση του αριθμού των ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών, ώστε να μεγαλώσει χρονικά και ποιοτικά η παρουσία τους στα σχολεία. Ο αριθμός τους σήμερα ανέρχεται σε 4.226.
• Αύξηση των συμβούλων εκπαίδευσης και έμφαση στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών που είναι επιφορτισμένοι με την αντιμετώπιση των περιστατικών ενδοσχολικής βίας. Ηδη έχουν επιμορφωθεί 22.663 εκπαιδευτικοί.
• Αλλαγή της φιλοσοφίας και του στόχου της αποβολής. Το παιδί που παίρνει αποβολή δεν θα τίθεται εκτός σχολικής ζωής. Θα βρίσκεται μεν εκτός σχολικής τάξης, αλλά θα παρακολουθεί συγκεκριμένο πρόγραμμα. Υιοθετείται το μοντέλο της προσφοράς κοινωνικής εργασίας. Δηλαδή, θα μπορεί το παιδί να συμμετέχει σε κάποια κοινωνική δραστηριότητα ή να παρέχει βοήθεια (π.χ. σε κάποιον βρεφονηπιακό σταθμό).
Το κείμενο της αρμόδιας επιτροπής εστιάζεται στις πέντε βασικές μορφές βίας με τις οποίες μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπο ένα παιδί, αλλά και στην οικογένεια ως πυρηνικό στοιχείο για την πρόληψη.
• Προσεκτική εφημερία, ιδίως σε μέρη του σχολείου που θεωρούνται λιγότερο ασφαλή με μεγάλο μαθητικό πληθυσμό, υψηλή ιδιωτικότητα και «τυφλά σημεία» (π.χ. τουαλέτες, προαύλιο, εσωτερικοί διάδρομοι).
• Δημιουργία χώρων στα σχολεία για ατομικές συζητήσεις του θύτη με τον εκπαιδευτικό ή την υπεύθυνη διεπιστημονική ομάδα.
• Τακτική επικοινωνία και συνεργασία σχολείου – οικογένειας, με σκοπό τη γνωριμία και τη μεταξύ τους ενημέρωση και ανταλλαγή πληροφοριών για τον εντοπισμό δυνητικών περιστατικών ή/και την από κοινού αντιμετώπισή τους.
• Ιδρυση 10 τεχνικών γυμνασίων (από το σχολικό έτος 2026-2027, το νωρίτερο) σε περιοχές με υψηλά ποσοστά παραβατικότητας. Τα τεχνικά γυμνάσια αρχικά θα ξεκινήσουν πιλοτικά και ακαδημαϊκά θα συνδεθούν με το πρόγραμμα σπουδών και τις ειδικότητες των επαγγελματικών λυκείων. Η συμμετοχή των μαθητών θα είναι προαιρετική.
• Συμφωνία του υπουργείου Παιδείας με τους παρόχους κινητής τηλεφωνίας για ασθενές σήμα Διαδικτύου, μειωμένη ταχύτητα και αδυναμία πρόσβασης σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης εντός και γύρω από κάθε σχολική μονάδα της χώρας.
• Δημιουργία μηχανισμού ελέγχου και ηλικιακής ταυτοποίησης των ανήλικων χρηστών του Διαδικτύου, όπως το Kids Wallet. Μέσω του Kids Wallet θα δίνεται η δυνατότητα επιβεβαίωσης της ηλικίας του χρήστη. Επίσης, το Kids Wallet θα έχει προεγκατεστημένες λειτουργίες γονικού ελέγχου.
«Ως ευκαιρία»
Στη συνέντευξη Τύπου μετείχαν η υπουργός Παιδείας Σοφία Ζαχαράκη, ο υπουργός Επικρατείας Ακης Σκέρτσος, η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας Δόμνα Μιχαηλίδου, ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης, ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου, ο αναπληρωτής υπουργός Αθλητισμού Γιάννης Βρούτσης, και ο υφυπουργός Υγείας Δημήτρης Βαρτζόπουλος. Καθένας παρουσίασε μέτρα που προβλέπει το σχέδιο και όσα έχουν ήδη έχουν γίνει.
«Είναι ώρα να δούμε την τιμωρία ως ευκαιρία – να γίνει το λάθος αφορμή για αλλαγή και προσωπική εξέλιξη. Ολες οι παρεμβάσεις στοχεύουν στο να φτιαχτεί ένα πλαίσιο ασφάλειας και προστασίας που αξίζει να έχει κάθε παιδί στο σχολείο, αλλά και εκτός αυτού», τόνισε η κ. Ζαχαράκη. «Κανένα παιδί δεν γεννιέται φοβισμένο ή βίαιο. Μαθαίνουν στο σπίτι τους να ανέχονται τον φόβο και τη βία. Πολλά παιδιά γίνονται από θύματα θύτες και αυτό ξεκινά από το σπίτι», πρόσθεσε η κ. Μιχαηλίδου.
Η Εθνική Στρατηγική για τη Βία και την Παραβατικότητα των Ανηλίκων εμπλέκει τους φορείς εννέα υπουργείων, οι οποίοι πρέπει να συντονιστούν για τη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητά του.
