Τα τελευταία 50 χρόνια, χάρη στον εμβολιασμό με βασικά εμβόλια έχουν σωθεί τουλάχιστον 154 εκατομμύρια ζωές, που ισοδυναμεί με έξι ζωές το λεπτό, κάθε ημέρα, για πέντε δεκαετίες. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο εμβολιασμός συνέβαλε στη βελτίωση της βρεφικής επιβίωσης κατά 40% παγκοσμίως, με αποτέλεσμα περισσότερα παιδιά από ποτέ στην ανθρώπινη ιστορία να μπορούν να χαρούν τα πρώτα τους γενέθλια.
Εκτιμάται πως 60% των ανθρώπων που έχουν σωθεί χάρη στα εμβόλια οφείλουν τη σωτηρία τους αποκλειστικά στο εμβόλιο της ιλαράς. Αντιθέτως, ο μη εμβολιασμός, αλλά και η καθυστέρηση του εμβολιασμού, δημιουργεί θυλάκους ανεμβολίαστων, γεγονός που ευνοεί την κυκλοφορία και τη μετάδοση μεταδοτικών ασθενειών. Ετσι, τίθεται σε κίνδυνο η υγεία των ανεμβολίαστων και των ατελώς εμβολιασμένων ατόμων (επίνοσων) και ιδίως των ευάλωτων ατόμων με αυξημένο κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών ή και θανάτου.
Τα στοιχεία αυτά που αποδεικνύουν περίτρανα ότι ο εμβολιασμός είναι μία από τις πιο επιτυχημένες παρεμβάσεις υγείας παραθέτει ο Εθνικός Οργανισμός Υγείας ενόψει της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Υγείας, που φέτος έχει οριστεί η εβδομάδα από τις 27 Απριλίου έως τις 3 Μαΐου (διευκρινίζεται ότι η Παγκόσμια Εβδομάδα Εμβολιασμών έχει οριστεί από τις 24 έως τις 30 Απριλίου 2025).
Ο ΕΟΔΥ εστιάζει στην προστασία μέσω του έγκαιρου εμβολιασμού των εγκύων από νόσους που μπορούν να γίνουν εξαιρετικά επικίνδυνες για τις ίδιες και τα μελλοντικά τους βρέφη. Ειδικότερα, όπως επισημαίνει, το αδρανοποιημένο εμβόλιο της εποχικής γρίπης και το εμβόλιο που περιέχει κοκκύτη είναι ασφαλή, αποτελεσματικά και συνιστώνται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Τα αντισώματα που αναπτύσσονται προστατεύουν την έγκυο σε μια περίοδο που το ανοσοποιητικό της σύστημα είναι εξασθενημένο και μεταφέρονται στο έμβρυο για την προστασία του κατά τους πρώτους μήνες ζωής του. Οι έγκυοι με υποκείμενα νοσήματα θα πρέπει επίσης να εμβολιάζονται κατά της νόσου COVID-19. Ιδανικά, πριν από την εγκυμοσύνη, συστήνεται ο εμβολιασμός της γυναίκας με το εμβόλιο ιλαράς-ερυθράς-παρωτίτιδας, καθώς η μόλυνση της εγκύου από τους ιούς ιλαράς, ερυθράς μπορεί να βλάψει σοβαρά το έμβρυο.
Ο εμβολιασμός δεν αφορά μόνο τα παιδιά. Οι ενήλικοι με υποκείμενα νοσήματα και οι ηλικιωμένοι διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο σοβαρής νόσησης και θανάτου από τον ιό γρίπης, COVID-19, τον πνευμονιόκοκκο και τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό (RSV).
Οπως αναφέρουν σε κοινή ανακοίνωσή τους τέσσερις φορείς οικογενειακής/γενικής ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (Ιπποκράτης – Εταιρεία Γενικής/Οικογενειακής Ιατρικής Ελλάδας, Ελληνικό Κολλέγιο Γενικής Ιατρικής, Ελληνική Εταιρεία Ερευνας και Εκπαίδευσης στην ΠΦΥ και Ελληνική Ακαδημίας Γενικής/Οικογενειακής Ιατρικής και ΠΦΥ), «ο εμβολιασμός σώζει εκατομμύρια ζωές κάθε χρόνο και αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα για όλους ανεξαρτήτως ηλικίας. Οι ενήλικοι επωφελούνται σημαντικά από τα εμβόλια, καθώς μειώνουν τον κίνδυνο σοβαρών ασθενειών και προάγουν την υγιή γήρανση». Ειδικότερα, οι εμβολιασμένοι ενήλικοι ζουν περισσότερο και με καλύτερη υγεία. Σύμφωνα με μελέτη που επικαλούνται οι ειδικοί της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, ο εμβολιασμός αυξάνει την πιθανότητα επιβίωσης τον επόμενο χρόνο κατά 35% στην ηλικία των 25 ετών και κατά 16% στην ηλικία των 50 ετών σε σύγκριση με τους ανεμβολίαστους συνομηλίκους τους. Επιπροσθέτως ο εμβολιασμός των ηλικιωμένων ενηλίκων μπορεί να αποφέρει σοβαρά καρδιαγγειακά οφέλη.
Αποδοτική παρέμβαση
Εκτός από τα οφέλη στην υγεία ο εμβολιασμός των ενηλίκων είναι μια εξαιρετικά οικονομικά αποδοτική παρέμβαση, καθώς υπολογίζεται ότι προγράμματα εμβολιασμού ενηλίκων μπορούν να αποφέρουν έως και 19 φορές την αρχική επένδυση. Κάθε 1 ευρώ που επενδύεται στον εμβολιασμό ενηλίκων (ξεκινώντας από την ηλικία των 50 ετών) αποδίδει 4 ευρώ σε οφέλη μέσω μείωσης των δαπανών υγείας, αύξησης της παραγωγικότητας και της κοινωνικής συμβολής. Ο εμβολιασμός ενηλίκων ενισχύει τη συλλογική ανοσία προστατεύοντας ευάλωτες ομάδες όπως βρέφη, ηλικιωμένοι και ανοσοκατεσταλμένοι. Τέλος, με τον εμβολιασμό υποστηρίζεται η υγιής γήρανση και επομένως προλαμβάνονται ασθένειες που προκαλούν ευπάθεια, γνωστική έκπτωση και απώλεια αυτονομίας.
Οι αριθμοί
40% αυξήθηκε η βρεφική επιβίωση.
60% των ανθρώπων που έχουν σωθεί το οφείλουν στο εμβόλιο της ιλαράς.
4 ευρώ σε οφέλη αποδίδει κάθε ένα ευρώ που επενδύεται στον εμβολιασμό.
