Η υπηρεσία συνοριοφυλακής της Ευρωπαϊκής Ενωσης Frontex είναι απογοητευμένη από τις επανειλημμένες επαναπροωθήσεις μεταναστών από την Ελλάδα, και εξετάζει το ενδεχόμενο να καλέσει τις Βρυξέλλες να κινήσουν πειθαρχικές διαδικασίες κατά της Αθήνας, σύμφωνα με στέλεχός της που μίλησε στο Politico και στη γερμανική εφημερίδα WELT.
Σύμφωνα με τον Γιόνας Γκριμέντεν, υπεύθυνο Θεμελιωδών Δικαιωμάτων στη Frontex, ο οποίος κάνει συστάσεις στο διοικητικό συμβούλιο του οργανισμού, η συμπεριφορά της Ελλάδας αφήνει στη Frontex δύο επιλογές: να αναστείλει την αποστολή της ή να ζητήσει από την Κομισιόν να κινήσει διαδικασίες επί παραβάσει κατά της Ελλάδας.
Ανέφερε όμως ότι η διακοπή της αποστολής στην Ελλάδα δεν θα εξυπηρετούσε την αποστολή του οργανισμού. «Εάν η Frontex έφευγε από την Ελλάδα, δεν θα υπήρχε πλέον κανένας τρόπος να μάθουμε πώς αντιμετωπίζουν οι αρχές τους αφιχθέντες μετανάστες. Η υπηρεσία διασφαλίζει την παρακολούθηση και τη διαφάνεια», είπε χαρακτηριτικά.
Ετσι το πιθανότερο ενδεχόμενο είναι να προσφύγει η Frontex στην Κομισιόν, την ώρα που η Επιτροπή ελέγχει μεγάλο μέρος της χρηματοδότησης για τη συνοριακή υποστήριξη της Ελλάδας.
«Η Επιτροπή είναι σε θέση να κινήσει διαδικασίες επί παραβάσει κατά ενός κράτους-μέλους», δήλωσε ο Γκριμέντεν. «Η Frontex δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα μόνη της», πρόσθεσε.
Ο αξιωματούχος της Frontex είπε ότι η Επιτροπή θα μπορούσε να συνδέσει την πρόοδο της Ελλάδας στα ανθρώπινα δικαιώματα των μεταναστών με την πρόσβασή της σε κεφάλαια και, στην περίπτωση που η Αθήνα συνεχίσει να αποφεύγει τις ευθύνες της έναντι των μεταναστών, η Επιτροπή θα μπορούσε να κινήσει νομικές διαδικασίες ενώπιον του Δικαστηρίου της Ε.Ε.
Οι δηλώσεις αυτές γίνονται, έπειτα από την απειλή της Frontex να περικόψει τη χρηματοδότηση των πλοίων της ακτοφυλακής, εκτός εάν η Ελλάδα εφαρμόσει βασικές συστάσεις για τη μεταναστευτική πολιτική.
Η Επιτροπή δεν απάντησε σε επανειλημμένα αιτήματα για σχολιασμό.
Τον Μάιο του 2023, η Ε.Ε. κάλεσε την Ελλάδα να διερευνήσει τις καταγγελίες για εγκατάλειψη μεταναστών στη θάλασσα και για απελάσεις από τις αρχές της.
Εις βάρος της Ελλάδας υπάρχουν 13 ανοιχτές υποθέσεις έπειτα από καταγγελίες για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Είναι ο μεγαλύτερος αριθμός περιστατικών σε ολόκληρη την Ε.Ε., σύμφωνα με το Politico. Το 2024, σχεδόν το ένα τρίτο των 56 ανοιχτών υποθέσεων της Frontex αφορούσε την Ελλάδα.
«Η Ελλάδα παραμένει το μεγαλύτερο πρόβλημά μας όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα», είπε Γκριμέντεν.
Το 2023, ο Γκριμέντεν είχε πρoτείνει την προσωρινή αναστολή των δραστηριοτήτων του οργανισμού στην Αθήνα λόγω παραβιάσεων των θεμελιωδών δικαιωμάτων, κάτι που μπορεί να κάνει βάσει του άρθρου 46 του καταστατικού του. Εάν ο οργανισμός αναστείλει την αποστολή, αυτό θα σήμαινε την απόσυρση πλοίων, συνοριοφυλάκων και αεροσκαφών από έναν από τους πιο πολυσύχναστους διαδρόμους μετανάστευσης στην Ευρώπη.
Η Frontex είχε δηλώσει προηγουμένως στο Politico ότι είχε κάνει συγκεκριμένες προτάσεις στην Ελλάδα και πως υπάρχουν συνέπειες εάν αυτές αγνοηθούν.
Το πιο πρόσφατο περιστατικό (3 Απριλίου) αφορά τουλάχιστον επτά μετανάστες, μεταξύ των οποίων δύο παιδιά, που έχασαν τη ζωή τους όταν το σκάφος τους βυθίστηκε κοντά στη Λέσβο, σύμφωνα με καταγγελία που έλαβε η Frontex. Η Frontex έχει ξεκινήσει έρευνα και συλλέγει αποδεικτικά στοιχεία, όπως φωτογραφίες, βίντεο και μαρτυρίες επιζώντων.
Αξιωματούχος της ελληνικής ακτοφυλακής δήλωσε ότι η καταγγελία προήλθε από έναν από τους 23 διασωθέντες μετανάστες. Η ακτοφυλακή ισχυρίστηκε ότι το σκάφος ήταν γεμάτο με κόσμο, με αποτέλεσμα να ανατραπεί.
Πολλές από τις ανοιχτές υποθέσεις αφορούν καταγγελλόμενες αναγκαστικές μετακινήσεις χιλιάδων ανθρώπων από Ελληνες αξιωματούχους, στα χερσαία και στη θάλασσα σύνορα. Η πρακτική, γνωστή ως pushback (επαναπροώθηση), είναι παράνομη σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες και το Διεθνές Δίκαιο. Τον Ιανουάριο, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε τις ελληνικές αρχές ένοχες για συστηματικές επαναπροωθήσεις μεταναστών και για παραβίαση της νομοθεσίας για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Να σημειωθεί ότι η ίδια η Frontex αντιμετώπισε κατηγορίες για ανάρμοστη συμπεριφορά κατά τον χειρισμό μεταναστών και τη χρήση τακτικών επαναπροώθησης το 2022, με αποτέλεσμα την παραίτηση του τότε επικεφαλής της.
Τι λέει η Aθήνα
«Το ανθρωπιστικό έργο της ελληνικής ακτοφυλακής είναι αδιαμφισβήτητο και γι’ αυτό ακριβώς αναγνωρίζεται ευρέως διαχρονικά», δήλωσε στο Politico ο υπεύθυνος Τύπου του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής, Νικόλαος Αλεξίου.
«Σε περίπτωση πιθανών αποκλίσεων από την απαιτούμενη συμπεριφορά, ενεργοποιούνται μηχανισμοί εσωτερικής έρευνας και παρακολούθησης, ανεξάρτητα ή παράλληλα με τις δικαστικές διαδικασίες ή έρευνες που διεξάγονται από άλλες αρμόδιες αρχές. Η ελληνική ακτοφυλακή συνεργάζεται πλήρως με αυτές τις αρχές», πρόσθεσε.
Κατά τη διάρκεια ενημέρωσης Τύπου της ελληνικής κυβέρνησης την περασμένη εβδομάδα, ο εκπρόσωπος Τύπου της κυβέρνησης, Παύλος Μαρινάκης, απαντώντας στο δημοσίευμα του Politico, ότι η Frontex σκέφτεται να περιορίσει τη χρηματοδότηση για σκάφη της ακτοφυλακής, δήλωσε ότι η Frontex δεν έχει αναφέρει επίσημα κάτι σχετικό.
«Η χώρα μας είναι αυτή που προστατεύει τα θαλάσσια σύνορα της Ευρώπης στη συντριπτική πλειοψηφία των αφίξεων», είπε. «Σε κάθε περίπτωση, η Frontex διερευνά όλες τις καταγγελίες, ακόμη και αυτές από ανεπιβεβαίωτες πηγές».
Αξιωματούχοι της ελληνικής κυβέρνησης δεν απάντησαν σε αίτημα για σχόλιο, σημειώνει το Politico.
Πηγή: Politico
