Γεώργιος Η. Κριμπάς: Ενας δάσκαλος της ζωής και της γνώσης

Γεώργιος Η. Κριμπάς: Ενας δάσκαλος της ζωής και της γνώσης

O Γεώργιος Η. Κριμπάς (1936-2025), άνθρωπος γοητευτικός, χαρισματικός και υποστηρικτικός, με ακλόνητο αίσθημα της δικαιοσύνης και αστείρευτη αίσθηση του χιούμορ. Αν υπάρχει, όμως, μία λέξη στην οποία επιστρέφουν όλοι όσοι τον γνώρισαν, αυτή είναι η λέξη «δάσκαλος»

4' 48" χρόνος ανάγνωσης

Κάπου στα μέσα της δεκαετίας του 1980, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών τελεί υπό κατάληψη. Αντιπρύτανης τότε, ο καθηγητής Γεώργιος Η. Κριμπάς βρίσκεται στην αίθουσα του Πρυτανικού Συμβουλίου, όταν ένας φοιτητής-καταληψίας εισέρχεται στον χώρο φορώντας μια επίσημη τήβεννο (και καπέλο) από βελούδο. Αντικρίζοντάς τον, ο Κριμπάς γέρνει το κεφάλι προς μια πλευρά και λέει, κάπως σαρκαστικά: «Αχ, σου πάει πάρα πολύ». Την άμεση, αβίαστη αντίδραση του ομότιμου καθηγητή Πολιτικής Οικονομίας του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) κατέγραψε εκείνη την ημέρα η δημοσιογράφος Αλίκη Μάτση, η οποία βρισκόταν στο πανεπιστήμιο, για λογαριασμό της «Ελευθεροτυπίας».

Ο Γεώργιος Η. Κριμπάς, ο οποίος έφυγε από τη ζωή στις 25 Φεβρουαρίου του 2025, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του ΕΚΠΑ την περίοδο της Μεταπολίτευσης. Αρχικά έκτακτος –και στη συνέχεια τακτικός– καθηγητής από το 1977, διετέλεσε πρόεδρος του τμήματος από το 1982 μέχρι το 1989, αντιπρύτανης του πανεπιστημίου (1986-1989) και κοσμήτορας της τότε Σχολής Νομικών, Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών από το 1989 μέχρι το 1992. Στο βιογραφικό του, πρωταγωνιστικό ρόλο έχουν επίσης τα χρόνια κατά τα οποία υπηρέτησε ως πρέσβης (μόνιμος αντιπρόσωπος) της Ελλάδας στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) στο Παρίσι. Η πρώτη του θητεία ήταν το 2001-2004 και η δεύτερη την περίοδο 2015-2019.

Πόσο δύσκολο είναι να περιγράψει κανείς την ουσία ενός ανθρώπου. Πολλοί χαρακτηρίζουν τον Κριμπά ως ευπατρίδη και ευρυμαθή. Για τα παιδιά του, Ολιβερ και Τιτάνια Κριμπά, ήταν ο «dad». Υπήρξε ναυτοπρόσκοπος, πρωταθλητής ιστιοπλόος σε σκάφη Lightning, ακαδημαϊκός, διανοούμενος, καθηγητής και καπετάνιος. Ενας άνθρωπος γοητευτικός, χαρισματικός και υποστηρικτικός, με ακλόνητο αίσθημα της δικαιοσύνης. Και αστείρευτη αίσθηση του χιούμορ. Αλλά και «ξεροκέφαλος», όπως λένε τρυφερά οι πιο αγαπημένοι του άνθρωποι – ειδικά όταν βρισκόταν στο τιμόνι μιας βάρκας.

Αν υπάρχει, όμως, μία λέξη στην οποία επιστρέφουν όλοι όσοι τον γνώρισαν, αυτή είναι η λέξη «δάσκαλος». Οχι μόνο μέσω της επίσημης ιδιότητάς του ως εκπαιδευτικού, αλλά μέσα από την ευρύτερη έννοια ενός ανθρώπου ο οποίος εκτιμούσε βαθύτατα τη γνώση και η μεγάλη ικανοποίηση της ζωής του ήταν να τη μοιράζεται. Δεν ήταν λίγες οι φορές που φοιτητές του, μετά το τέλος μιας διάλεξης κατά την οποία ο Κριμπάς είχε αναφερθεί σε κάποιο πρόσφατο βιβλίο, κατευθύνονταν στη βιβλιοθήκη για να αναζητήσουν τη βιβλιογραφία και να συνεχίσουν τη διαδρομή που είχε ξεκινήσει εκείνος.

Γεννήθηκε στην Αθήνα τον Απρίλιο του 1936. Ανάμεσα στις παιδικές του αναμνήσεις ήταν και μία στην οποία περιέγραφε τον τρόμο που είχε βιώσει όταν ένας ιδιαίτερα ευγενικός Γερμανός αξιωματικός είχε εμφανιστεί στο οικογενειακό σπίτι για να πάρει τον πατέρα του, αφήνοντάς τον πίσω να αναρωτιέται αν θα τον έβλεπε ποτέ ξανά. Το 1944, ο 8χρονος Γεώργιος απέφυγε, κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, μια αδέσποτη ναζιστική σφαίρα η οποία καρφώθηκε τελικά σε έναν τοίχο – το σημείο μάρκαρε ο πατέρας του κολλώντας ένα στρογγυλό κομμάτι γυαλί πάνω από την τρύπα, σημειώνοντας την ημερομηνία.

Ο Κριμπάς μαθήτευσε στο Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Αθηνών (1942-1946) και στη συνέχεια στο Κολλέγιο Αθηνών (1946-1955). Ως υπότροφος Fulbright, σπούδασε Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Τέξας από το 1955 μέχρι το 1958. Στη συνέχεια εργάστηκε ως ερευνητής στο London School of Economics (1958-1963). Εκλέχθηκε λέκτορας στο Μεταπτυχιακό Τμήμα Οικονομικού Προγραμματισμού και Ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης (1963-1965). Από το 1967 μέχρι το 1977 ήταν λέκτορας και στη συνέχεια αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Brunel, όπου έλαβε και το διδακτορικό του, το οποίο δημοσιεύθηκε το 1975 («Labour Input and the Theory of the Labour Market», London, Duckworth). Μετακεϊνσιανός οικονομολόγος, o Κριμπάς συνεργάστηκε με τις οικονομολόγους Τζόαν Ρόμπινσον και Βικτόρια Τσικ, ενώ δημοσίευσε τις διαλέξεις του για τον Τζον Μέιναρντ Κέινς το 1974 («Keynes’ General Theory»). Επίσης, οι διαλέξεις του στην Ιστορία Οικονομικών Θεωριών στο ΕΚΠΑ δημοσιεύθηκαν το 1979 («Θεωρία Οικονομικής Εξέλιξης», Παπαζήσης). Επιπλέον, ο ίδιος βοήθησε στη δημιουργία του διδακτορικού προγράμματος σπουδών του Τμήματος (UADPhilEcon) παραδίδοντας ένα masterclass για τη Γενική Θεωρία του Τζον Μέιναρντ Κέινς. Το 2022 δημοσιεύθηκε ένα πιο προσωπικό βιβλίο, η «Σεμνή ομήγυρις – Ο περίπατος της θεάς» (Παπαζήσης), όπου ο Κριμπάς αναλύει την ιδέα της «ελληνικής ιδιαιτερότητας».

Εξόριστος την περίοδο της δικτατορίας, ο Κριμπάς συμμετείχε στον αντιδικτατορικό αγώνα μέσα από τις τάξεις της Δημοκρατικής Αμυνας. Αργότερα πολιτεύθηκε με το Κόμμα Δημοκρατικού Σοσιαλισμού του Γιάγκου Πεσμαζόγλου και του Μπάμπη Πρωτοπαπά, χωρίς όμως να εκλεγεί. Επιπλέον, υπηρέτησε ως πρόεδρος της Ενωσης των Φίλων Ακροπόλεως πάνω από 12 χρόνια, ενώ αργότερα έλαβε τον τίτλο του προέδρου επί τιμή.

Πολλές οι ιστορίες που διηγούνται οι φίλοι του. Οπως εκείνη που θυμάται ο Τάκης Θωμόπουλος, πρώην υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος. Φοιτητές στη Βρετανία ο Θωμόπουλος και ο Κριμπάς, μαζί με ένα φίλο τους, Γερμανοϊταλό φοιτητή, θέλησαν να επισκεφθούν την παραγωγική μονάδα της Renault στην περιοχή Μπουλόν-Μπιγιανκούρ στο Παρίσι. Για να το καταφέρουν, προσποιήθηκαν ότι ήταν Βρετανοί φοιτητές που εκπροσωπούσαν το London School of Economics. Η επιθυμία τους τελικά πήρε κάτι παραπάνω από σάρκα και οστά, καταλήγοντας σε ραντεβού για τσάι με τον διευθύνοντα σύμβουλο της γαλλικής αυτοκινητοβιομηχανίας, αλλά και τον Βρετανό πρέσβη στο Παρίσι. Για να μην αποκαλυφθεί η πραγματική τους ταυτότητα, οι τρεις φίλοι συμφώνησαν ότι ο μόνος που θα συνομιλούσε με τον διευθύνοντα σύμβουλο και τον πρέσβη θα ήταν ο Κριμπάς, λόγω της άψογης βρετανικής προφοράς του. Ετσι, καθώς οι άλλοι δύο αρκέστηκαν σε κοφτές απαντήσεις του τύπου «ναι» και «όχι», ο Κριμπάς ήταν απόλυτα πειστικός στον ρόλο του βέρου Βρετανού.

Οι δικοί του άνθρωποι θα τον θυμούνται κοντά στη θάλασσα ή πάνω σε μια βάρκα, με συντροφιά λίγους στίχους από την αγαπημένη του «Τρικυμία» του Σαίξπηρ:

«Μη φοβάσαι. Το νησί είναι γεμάτο βρόντους,

αχούς και γλυκούς ήχους, που τέρπουν και δεν πειράζουν·

πότε μύρια γύρου λεπτά λαλούμενα σιγοκελαϊδούν στ’ αυτιά

μου· πότε φωνές, και ας ξυπνάω από πολύ ύπνο, με κάνουν και

ξαναποκοιμάμαι –

και τότε στης υπνοφαντασίας μου τα νέφη, φαίνεται να

σχίζονται, και φανερώνουν πλούτη έτοιμα να πέσουν απάνω

μου, και όταν ξυπνάω φωνάζω να μεταϊδώ τα όνειρά μου».

comment-below Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή

Editor’s Pick

ΤΙ ΔΙΑΒΑΖΟΥΝ ΟΙ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ

MHT