Την αύξηση στις τιμές των προϊόντων που συνθέτουν το καλάθι των νοικοκυριών, αλλά και τη μεταβολή του διαθέσιμου εισοδήματος, την τελευταία 15ετία, καταγράφει μελέτη του Ινστιτούτου Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ).
Οπως προκύπτει από τη μελέτη, οι αυξήσεις σε είδη πρώτης ανάγκης είναι σημαντικά μεγαλύτερες από την αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος.
Ειδικότερα οι τιμές των τροφίμων στην Ελλάδα έχουν αυξηθεί την τελευταία 15ετία κατά 38,97%, ενώ το διαθέσιμο εισόδημα την περίοδο 2010-2023 –για το 2024 δεν υπάρχουν στοιχεία– κατά μόλις 14,79%.
Την ίδια περίοδο στην Ε.Ε. κατά μέσο όρο οι τιμές αυξήθηκαν κατά 56,17% και το διαθέσιμο εισόδημα κατά 46,29%.
Οι μεταβολές τιμών και εισοδημάτων
Σύμφωνα με τη μελέτη οι τιμές των τροφίμων στην Ελλάδα έχουν αυξηθεί την τελευταία 15ετία κατά 38,97%, ενώ στην Ευρωπαϊκή Ενωση κατά 56,17%, δηλαδή 44% περισσότερο απ’ ό,τι στη χώρα μας. Η Ελλάδα παρουσίασε μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης τιμών 2,59% ενώ η Ευρωπαϊκή Ενωση 3,74%.
Από το 2010 έως το 2021 η Ελλάδα κατέγραψε αύξηση τιμών 8,14% με μέσο ετήσιο ρυθμό 0,67% ενώ στην Ε.Ε. η αύξηση ήταν 21,11% με μέσο ετήσιο ρυθμό 1,75%, δηλαδή τριπλάσιο αυτού της Ελλάδας. Από το 2021 έως το 2024 οι τιμές στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 28,50% με μέση ετήσια αύξηση 9,50% ενώ στην Ευρωπαϊκή Ενωση κατά 28,94% με μέση ετήσια αύξηση 9,64%.
Σε μόνο μία από τις 9 κατηγορίες προϊόντων, στα λίπη και έλαια, οι αυξήσεις στη χώρα μας ήταν μεγαλύτερες από τον μέσο όρο στην Ε.Ε.
Τα είδη φροντίδας για το σπίτι (απορρυπαντικά, καθαριστικά κ.λπ.), ανατιμήθηκαν κατά 7,7% στην Ελλάδα, έναντι 35,9% στην Ευρωπαϊκή Ενωση, ενώ οι τιμές στα είδη προσωπικής φροντίδας, για τα οποία υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία από το 2016, στην Ελλάδα μειώθηκαν κατά 3,3% και αυξήθηκαν κατά 19,7% στην Ε.Ε.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, ο μέσος ρυθμός αύξησης των τιμών τροφίμων στην Ελλάδα είναι χαμηλότερος από τον αντίστοιχο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ενώ ο μέσος πληθωρισμός τροφίμων από το 2011 μέχρι το 2021 ήταν σχεδόν μηδενικός με σταθερές τιμές.
Επίσης οι αυξήσεις της τελευταίας 3ετίας 2022-2024 ήταν σε πλήρη αναλογία με τις αυξήσεις του μέσου όρου των 27 χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Ωστόσο, όπως διαπιστώνει το ΙΕΛΚΑ, αν και «σαφώς μικρότερες οι αυξήσεις επηρεάζουν πολύ περισσότερο τα ελληνικά νοικοκυριά εξαιτίας του πολύ μικρότερου ρυθμού αύξησης των εισοδημάτων μέχρι το 2021». Την περίοδο 2021-2023 «τα εισοδήματα ακολουθούν την τάση του ευρωπαϊκού μέσου όρου, αλλά υπολείπονται σημαντικά σε βάθος χρόνου και απαιτούνται γρηγορότεροι ρυθμοί σύγκλισης» τονίζει το Ινστιτούτο.
