«Η κατάσταση είναι πλέον εκρηκτική και επικίνδυνη. Ασθενείς με οξεία ψυχιατρική συμπτωματολογία και διαταραχές συμπεριφοράς παραμένουν για 12 ώρες ή και περισσότερο στα ΤΕΠ των ψυχιατρικών ή των γενικών νοσοκομείων μέχρι να βρεθεί κρεβάτι στο επόμενο εφημερεύον νοσοκομείο. Συνεχείς αντεγκλήσεις μεταξύ των εφημερευόντων ψυχιάτρων και της αστυνομίας, απειλές για προσαγωγές και απείθεια που φθάνουν στο σημείο να εξαπολύεται ανθρωποκυνηγητό εις βάρος των εφημερευόντων γιατρών».
Αυτή την περιγραφή κάνουν οι εκπρόσωποι των νοσοκομειακών γιατρών οι οποίοι διαμαρτύρονται για τη δραματική συρρίκνωση και υποβάθμιση της δημόσιας ψυχιατρικής περίθαλψης στην Ελλάδα, φέρνοντας ως παράδειγμα τον τρόπο διαχείρισης των ψυχιατρικών περιστατικών που προωθούνται στα δημόσια νοσοκομεία κατόπιν εισαγγελικής εντολής.
Ανεφάρμοστα βήματα
Οπως τονίζει η Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος, στη διαδικασία της ακούσιας ψυχιατρικής εξέτασης και νοσηλείας κανένα από τα προβλεπόμενα, από τη σχετική νομοθεσία, στάδια που αφορούν στην επίσκεψη κατ’ οίκον από μεικτό κλιμάκιο κινητής μονάδας ψυχικής Υγείας και τη μεταφορά του ασθενούς σε ψυχιατρικό τμήμα, εφόσον χρειάζεται, από την κινητή μονάδα παρουσία ειδικών, δεν εφαρμόζεται. Το αποτέλεσμα είναι να εμπλέκεται η αστυνομία για τη συνοδεία των ασθενών σε όλες τις περιπτώσεις και όχι μόνο στις εξαιρετικές –όταν απαιτείται για την ασφάλεια του ασθενούς– όπως ορίζει η νομοθεσία.
Πριν από περίπου ένα χρόνο, με εγκύκλιο που εξέδωσε ο υφυπουργός Υγείας Δημήτρης Βαρτζόπουλος ζητούσε από τους υπευθύνους των ψυχιατρικών δομών να παραλαμβάνουν το ταχύτερο δυνατόν τα περιστατικά που φθάνουν συνοδεία αστυνομικών, «αποφεύγοντας οιεσδήποτε καθυστερήσεις», να αποδεσμεύουν αμέσως τον αστυνομικό υπάλληλο και να αναλαμβάνουν με δικά τους μέσα την οποιαδήποτε περαιτέρω μετακίνηση του ασθενούς εντός ή εκτός της νοσηλευτικής μονάδας υποδοχής.
Η εγκύκλιος είχε προκαλέσει και τότε την έντονη διαμαρτυρία των γιατρών. Λάδι στη φωτιά, όμως, ρίχνει ένα πρόσφατο έγγραφο (υπ’ αρ. πρωτ.: 2000/25/271693) του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης Αττικής, με το οποίο, όπως επισημαίνει η Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος, «οι εφημερεύοντες ψυχίατροι είναι πλέον υπόλογοι και έρχονται αντιμέτωποι με την κατηγορία της παράβασης καθήκοντος αν κρίνουν ότι ο ασθενής που προσήλθε μετά από εισαγγελική παραγγελία για εξέταση πρέπει να υποβληθεί σε παρακλινικό έλεγχο προκειμένου να αποφασιστεί αν χρήζει νοσηλείας, ή αν ενημερώσουν την αστυνομία που συνοδεύει το περιστατικό ότι δεν υπάρχουν διαθέσιμα κρεβάτια για νοσηλεία».
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με το έγγραφο του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης Αττικής, και στις δύο αυτές περιπτώσεις –εφόσον ζητηθεί από τους αστυνομικούς υπαλλήλους περαιτέρω εμπλοκή, όπως συνοδεία του ασθενούς για εξετάσεις ή φύλαξή του έως ότου βρεθεί κλίνη, ή ακόμη και φιλοξενία του στο αστυνομικό κατάστημα– οι αστυνομικοί «θα αναφέρουν στον διοικητή τους, ο οποίος θα ενημερώνει τον εισαγγελέα Ακροάσεων και θα λαμβάνει οδηγίες», ενώ θα συνταχθεί και σχετική έκθεση για το περιστατικό.
«Μετακυλίουν τις ευθύνες»
«Η αυξημένη προσέλευση ασθενών, τόσο εκούσιων όσο και μετά από εισαγγελική παραγγελία, λόγω της αύξησης της ψυχιατρικής νοσηρότητας, σε συνδυασμό με τη δραματική συρρίκνωση της δημόσιας ψυχιατρικής περίθαλψης, αποτέλεσμα της ολοκλήρωσης της αντιδραστικής ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, έχει ως αποτέλεσμα τα διαθέσιμα κρεβάτια για νοσηλεία σε κάθε εφημερία να είναι ελάχιστα, πολύ πίσω από τις ανάγκες για νοσηλεία. Αντί η κυβέρνηση και το υπουργείο Υγείας να αναπτύξουν και να στελεχώσουν τον αναγκαίο αριθμό δημόσιων ψυχιατρικών δομών (ψυχιατρικές κλινικές, ΚΨΥ, κινητές μονάδες ψυχικής υγείας κ.λπ.) ώστε να καλύπτονται όλες οι ανάγκες, ενοχοποιούν και στοχοποιούν τους εφημερεύοντες ψυχιάτρους για τις αναμονές και μετακυλίουν σε αυτούς τις ευθύνες τους για την έλλειψη κρεβατιών», τονίζει η Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος.
