Τρόπο για να κλείσει ένα σημαντικό κενό στη διαδικασία ελέγχου και αποκατάστασης των σεισμοπλήκτων οικισμών προτείνουν οι σεισμοπαθείς του Αρκαλοχωρίου Ηρακλείου Κρήτης. Κρίνοντας εξ ιδίων, υποστηρίζουν ότι ο έλεγχος ή η μελέτη ενίσχυσης ή ανακατασκευής κτιρίων «κολλάει» στην αμοιβή του μηχανικού, που αντιπροσωπεύει ένα σεβαστό ποσό. Και προτείνουν αυτή να καλύπτεται μέσω voucher το οποίο θα χρηματοδοτεί το κράτος. Μάλιστα υποστηρίζουν ότι το voucher θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο στη Σαντορίνη για τη διενέργεια προληπτικών ελέγχων.
Η πρόταση κατατέθηκε στα υπουργεία Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας (υπεύθυνο για τη διαδικασία αποκατάστασης φυσικών καταστροφών) και Υποδομών από τον σύλλογο σεισμοπλήκτων Δήμου Μινώα Πεδιάδας «Η Ελπίδα». «Η εμπειρία μας από τον σεισμό της 27ης Σεπτεμβρίου 2021 ανέδειξε ένα μεγάλο κενό στη διαδικασία αποκατάστασης: το σημαντικό κόστος των μελετών και των αμοιβών των μηχανικών, το οποίο δεν καλύπτεται από την κρατική στεγαστική συνδρομή. Αυτό έχει αποτέλεσμα πολλοί σεισμόπληκτοι πολίτες να αδυνατούν να προχωρήσουν τις αναγκαίες εργασίες για την αποκατάσταση των κατοικιών, των επιχειρήσεων και των κοινωφελών κτιρίων», αναφέρει ο σύλλογος. Προτείνει ένα πρόγραμμα που ονόμασε «Υπο-στηρίζω Αρκαλοχώρι+» και βασίζεται σε voucher (κουπόνια οικονομικής ενίσχυσης), με τα οποία οι δικαιούχοι θα μπορούν να πληρώνουν τους μηχανικούς για να καλύψουν:
• Σύσταση φακέλου αποκατάστασης – έκδοση αδειών, που αποτελεί βασική προϋπόθεση για κάθε επισκευή.
• Μελέτες στατικής επάρκειας για τα σεισμόπληκτα κτίρια.
• Προληπτικό πρωτοβάθμιο προσεισμικό έλεγχο για όλα τα κτίρια.
«Το κόστος της αμοιβής του μηχανικού για έναν φάκελο αποκατάστασης είναι 2.000-3.000 ευρώ», εξηγεί ο πρόεδρος του συλλόγου Κώστας Γκαντάτσιος. «Καλύπτοντας ένα μέρος αυτού, ακόμη κι αν δεν είναι το σύνολο, το κράτος παρέχει σημαντική βοήθεια, καθώς το μεγαλύτερο μέρος των σεισμοπλήκτων δεν έχει τα χρήματα για να προχωρήσει. Ανάλογα προγράμματα έχουν χρηματοδοτηθεί μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης σε Ιταλία, Πορτογαλία, Ισπανία». Σύμφωνα με την πρόταση που κατέθεσε ο σύλλογος του Αρκαλοχωρίου, η ανάγκη για ένα τέτοιο πρόγραμμα δεν αφορά αυτούς. «Χαρακτηριστικό και πρόσφατο παράδειγμα η Σαντορίνη, όπου υπάρχει έντονη σεισμική δραστηριότητα. Ενα ανάλογο πρόγραμμα θα μπορούσε να προλάβει σοβαρές ζημιές μέσω προληπτικών ελέγχων», αναφέρουν.
Οσον αφορά την κατάσταση στο Αρκαλοχώρι, δεν είναι ιδανική. «Η εικόνα της περιοχής μας είναι περίπου όπως την πρώτη ημέρα μετά τον σεισμό. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατατέθηκαν 3.500 φάκελοι αποκατάστασης από σεισμοπλήκτους, εκδόθηκαν 240 άδειες και δεν έχει προχωρήσει ούτε μία, εκτός από όσους έβαλαν όλα τα λεφτά από την τσέπη τους», λέει ο κ. Γκαντάτσιος. «Από τη μια το ποσό της επιδότησης είναι πολύ μικρό, βασίζεται σε τιμολόγια του 2011. Από την άλλη, οι τράπεζες αρνούνται να χορηγήσουν τα άτοκα δάνεια, παρότι η πολιτεία εξασφάλισε 25 εκατ. ευρώ για να τα χρηματοδοτήσει. Εχουμε προσφύγει παντού, στον Σύνδεσμο των τραπεζών, στον Συνήγορο, αλλά δεν έχει γίνει τίποτα. Μας λένε ότι οι τράπεζες έχουν το δικαίωμα να αρνηθούν. Η πολιτεία το γνωρίζει, αλλά δεν μπορεί να κάνει κάτι γι’ αυτό».
