Δίκαια τα αιτήματα των αγροτών που αφορούν τις αποζημιώσεις για τις καταστροφές στις εκμεταλλεύσεις τους, αλλά αδύνατη η επίλυσή τους λόγω έλλειψης χρημάτων. Η συγκεκριμένη φράση περιγράφει το αδιέξοδο όσον αφορά τη δυνατότητα αντιμετώπισης ενός προβλήματος το οποίο οξύνεται ολοένα και περισσότερο λόγω της κλιματικής κρίσης. Ο Ανδρέας Λυκουρέντζος, διοικητής του Ελληνικού Οργανισμού Αγροτικών Αποζημιώσεων (ΕΛΓΑ), τονίζει στην «Κ» ότι «δεν υπάρχει η δυνατότητα θεαματικής αναμόρφωσης του κανονισμού του ΕΛΓΑ ώστε να καλυφθούν οι απαιτήσεις των αγροτών. Μπορούμε να συζητήσουμε ανοιχτά αλλά θα πρέπει να είμαστε και ειλικρινείς, πρόκειται για μια δυσχερή συζήτηση υπό το βάρος των οικονομικών δεδομένων».
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι εδώ και μία τουλάχιστον πενταετία προετοιμάζεται η αναμόρφωση του κανονισμού του ΕΛΓΑ, ο οποίος αναμένεται να ανακοινωθεί, σύμφωνα με τις δηλώσεις των ανθρώπων που βρέθηκαν στη θέση της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων όλα αυτά τα χρόνια.
«Οταν ένας αγρότης πάθει μια καταστροφή ύψους 300.000 ευρώ και θα εισπράξει αποζημίωση 100.000 ευρώ μετά από δύο χρόνια καταλαβαίνουμε ότι θα αναγκαστεί είτε να εγκαταλείψει είτε να χρεωθεί. Οι αγρότες χρειάζονται ασφάλεια για να μπορέσουν να συνεχίσουν τη δουλειά τους», λέει στην «Κ» ο Γιώργος Δρόσος, αγρότης, ο οποίος άφησε την καριέρα του στα ναυτιλιακά στο Λονδίνο και επέστρεψε για να ασχοληθεί με την καλλιέργεια διαφόρων προϊόντων στα Φάρσαλα, όπου γεννήθηκε.
Οι αποζημιώσεις που δίνει ο ΕΛΓΑ σε πολλές περιπτώσεις δεν μπορούν να στηρίξουν τους αγρότες που υπέστησαν καταστροφές εδώ και πολλά χρόνια. Ομως το πρόβλημα έχει οξυνθεί τελευταία, καθώς υπολογίζεται ότι οι συνέπειες των έντονων καιρικών φαινομένων εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής στην ύπαιθρο πλήττουν σε ποσοστό 60% τις καλλιέργειες. Νέοι εχθροί έχουν εμφανιστεί στις καλλιέργειες, οι υποδομές –κτίρια, θερμοκήπια, μηχανήματα– πλήττονται πολύ περισσότερο, ενώ όπως έχουμε δει τα τελευταία χρόνια ολόκληρες εκτάσεις μετατρέπονται σε λίμνες.
Τα παράδοξα
Κάποιες ενδεικτικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στην αγροτική παραγωγή, οι οποίες έπληξαν τα τελευταία δύο χρόνια τις καλλιέργειες και δεν αποζημιώνονται.
• H υπερβολική ζέστη την άνοιξη κάνει το πεπόνι να βράζει και άρα να γίνεται μη εμπορεύσιμο.
Οι προκλήσεις της κλιματικής κρίσης επιβάλλουν αναμόρφωση του κανονισμού του ΕΛΓΑ, ώστε να διευρυνθεί το εύρος των καλυπτόμενων ζημιών.
• Τα ελαιόδεντρα ανθοφορούν την άνοιξη. Ομως, λόγω του πρώιμου καύσωνα δεν μπορεί να γίνει η καρπόδεση των λουλουδιών με αποτέλεσμα να μην υπάρχει παραγωγή το φθινόπωρο.
• Λόγω της έλλειψης βροχών και της ξηρασίας ο καρπός των ελαιόδεντρων γίνεται μικρός σαν στραγάλι οπότε δεν αξίζει καν να συγκομιστεί.
• Οι έντονες εναλλαγές ζέστης και υγρασίας την άνοιξη οδηγούν σε επιδημία περονόσπορου στα αμπέλια, που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί. Ωστόσο ο περονόσπορος δεν αποζημιώνεται.
Η αναμόρφωση του κανονισμού του ΕΛΓΑ έτσι ώστε να καλύπτει μεγαλύτερο εύρος καταστροφών και να αποδίδει μεγαλύτερες αποζημιώσεις απαιτεί μια προϋπόθεση που δεν υφίσταται: Περισσότερους πόρους για τον οργανισμό. «Τις μεγάλες ζημιές δεν είναι δυνατόν να μπορέσει να τις αποζημιώσει ο κρατικός προϋπολογισμός. Χρειάζεται να ιδρυθεί ένα ταμείο στην Ε.Ε. από όπου θα αντλούνται πόροι σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών στα κράτη-μέλη», προτείνει για μια ακόμη φορά. Οσον αφορά την εμπλοκή ιδιωτικών εταιρειών στην ασφάλιση των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, ο κ. Λυκουρέντζος επισημαίνει ότι «έως τώρα δεν έχει υπάρξει πρόταση για κάποιο πρόγραμμα ανταγωνιστικό του ΕΛΓΑ».
Οι ασφαλιστικές εισφορές για να αναμορφωθούν πλήρως οι καλύψεις του ΕΛΓΑ θα έπρεπε να ανέβουν υπέρογκα, προσθέτει ο πρόεδρος του οργανισμού.
Τα μπλόκα
Στο μεταξύ, τα αγροτικά μπλόκα συνεχίζονται και οι ζυμώσεις για την επόμενη ημέρα είναι έντονες. Με συμβολικούς αποκλεισμούς των δρόμων στα σημεία όπου έχουν στήσει τα τρακτέρ τους κάθε απόγευμα κλιμακώνουν τις κινητοποιήσεις τους οι αγρότες στην περιοχή της Θεσσαλίας. Η αστυνομία εκτρέπει την κίνηση των οχημάτων σε άλλους δρόμους κατά τη διάρκεια των αποκλεισμών.
