Σχεδόν όλοι οι Ελληνες έχουν ένα πτυχίο αγγλικών – και οι περισσότεροι το έχει αποκτήσει έως και τα 16 χρόνια τους, με την ολοκλήρωση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης. Πόσοι όμως γνωρίζουν αγγλικά σε τέτοιο βαθμό ώστε να μπορούν, τουλάχιστον, με άνεση να συνομιλήσουν στη γλώσσα και να συντάξουν ένα κείμενο; Ο φετινός διαγωνισμός PISA (Programme for International Student Assessment) του ΟΟΣΑ θα «μετρήσει» τις γνώσεις των αποφοίτων γυμνασίου στα αγγλικά αλλά και στην πληροφορική. Από την πλευρά του το υπουργείο Παιδείας θα δώσει κίνητρα στους εκπαιδευτικούς και στα σχολεία που θα συμμετάσχουν στον επόμενο διαγωνισμό, ώστε να τον πάρουν με… σοβαρότητα.
Ειδικότερα, ο επόμενος διαγωνισμός PISA 2025 θα διεξαχθεί το διάστημα 17/3-11/4/2025. Από την Ελλάδα, σύμφωνα με το υπουργείο Παιδείας, θα συμμετάσχουν συνολικά 245 σχολεία, εκ των οποίων 230 είναι δημόσια και 15 ιδιωτικά. Οι μαθητές που αναμένεται να λάβουν μέρος ξεπερνούν τις 9.000, ενώ τα σχολεία του δείγματος επιλέχθηκαν με αυστηρές μεθόδους δειγματοληψίας, ώστε να εξασφαλιστεί η αντιπροσωπευτικότητά τους σε επίπεδο μαθητών και σχολείων ανά τη χώρα.
Σε κάθε έρευνα-διαγωνισμό PISA αξιολογούνται οι γνώσεις των 15χρονων μαθητών σε τρεις βασικές δεξιότητες: την κατανόηση κειμένου, τα μαθηματικά και τις φυσικές επιστήμες, και επιπλέον προστίθενται ένα ή περισσότερα πεδία. Για φέτος θα είναι τα αγγλικά και η μάθηση στον ψηφιακό κόσμο.
Η έρευνα PISA παρέχει πολύτιμα δεδομένα όχι μόνο για το επίπεδο των μαθητών που συμμετέχουν αλλά και για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών συστημάτων. Δυστυχώς όμως από την έναρξη του προγράμματος PISA και τον πρώτο διαγωνισμό, το 2000, η Ελλάδα έχει μέτριες επιδόσεις. Μάλιστα, οι επιδόσεις των Ελλήνων μαθητών στον τελευταίο διαγωνισμό, το 2022, ήταν οι χειρότερες της τελευταίας δεκαετίας και στις τρεις δεξιότητες. Ενδεικτικά:
• Στα μαθηματικά στον διαγωνισμό του 2022 η Ελλάδα συγκέντρωσε 430 μονάδες και κατατάχθηκε στην 44η θέση. Στον διαγωνισμό του 2018 είχε συγκεντρώσει 451 βαθμούς και βρέθηκε στην 43η θέση. Το 2015 η Ελλάδα συγκέντρωσε 454 βαθμούς και κατετάγη επίσης 43η, ενώ το 2012 είχε 453 μονάδες και ήταν 42η.
9.000 είναι οι μαθητές που αναμένεται να διαγωνιστούν
• Στην κατανόηση κειμένου οι Ελληνες μαθητές το 2022 συγκέντρωσαν 438 μονάδες, το 2018 457 μονάδες, ενώ στους διαγωνισμούς του 2015 και του 2012 είχαν συγκεντρώσει 467 μονάδες και 477 μονάδες αντίστοιχα. Το 2022 η χώρα μας κατετάγη 41, το 2018 42η, το 2015 41η και το 2012 ήταν στην 39η θέση.
• Στις φυσικές επιστήμες η Ελλάδα στον διαγωνισμό του 2022 συγκέντρωσε 441 μονάδες και βρέθηκε στην 44η θέση. Σε σχέση με το 2018 η χώρα μας δεν άλλαξε θέση (44η), αλλά η επίδοσή της προ τετραετίας ήταν καλύτερη (συγκέντρωσε 452 βαθμούς). Στον διαγωνισμό του 2015 οι Ελληνες βαθμολογήθηκαν με 455 βαθμούς, οι οποίοι έφεραν τη χώρα μας στην 43η θέση. Το 2012 η χώρα μας συγκέντρωσε 467 μονάδες, επίδοση με την οποία κατετάγη 41η.
Οι δύο πρωτοβουλίες
Οι μέτριες επιδόσεις των Ελλήνων μαθητών αποδίδονται σε διαφόρους λόγους (π.χ. μορφή των θεμάτων) αλλά και στην έλλειψη ενδιαφέροντος εκ μέρους των μαθητών, αφού συμμετέχουν στην εξέταση ανώνυμα. Ετσι φέτος, για πρώτη φορά, το υπουργείο Παιδείας προχωρεί σε δύο πρωτοβουλίες για την ενίσχυση των σχολείων και των εκπαιδευτικών που θα συμβάλουν στην υλοποίηση της έρευνας σε κάθε σχολείο ως αναγνώριση της σημαντικής συμβολής τους. Οι πρωτοβουλίες εκτιμάται ότι θα λειτουργήσουν και ως κίνητρο για πιο ουσιαστική συμμετοχή των μαθητών στον διαγωνισμό.
Συγκεκριμένα, κάθε σχολική μονάδα που θα συμμετάσχει στον διαγωνισμό PISA 2025 θα ενισχυθεί περαιτέρω με τεχνολογικό εξοπλισμό προκειμένου να εξασφαλιστεί η απρόσκοπτη και κατά το δυνατόν ταχύτερη υλοποίηση της έρευνας. Αλλωστε, ευρύτερα έχει ήδη προκηρυχθεί διαγωνισμός για τον εξοπλισμό των σχολικών μονάδων με 4.500 φορητούς ηλεκτρονικούς υπολογιστές και 2.500 ενσύρματα ακουστικά.
Επίσης, οι εκπαιδευτικοί οι οποίοι θα συνδράμουν στη διεξαγωγή της έρευνας θα λάβουν αποζημίωση ανάλογα με τον αριθμό των μαθητών που θα ολοκληρώσουν την εξέταση στο σχολείο. Εχει ήδη υπογραφεί η σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση των υπουργών Παιδείας και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Η αποζημίωση είναι 10 ευρώ ανά μαθητή και με βάση τα σχολεία που θα συμμετάσχουν το μεγαλύτερο έχει 57 μαθητές.
