Η Ολγα Αντωνέα είναι γραφίστρια, η Μαρία Αγραφιώτη γεωπόνος και η Μυρτώ Βλαχάκη-Σταματοπούλου πολιτικός μηχανικός. Συναντήθηκαν σε μια ιδιωτική σχολή όπου σπούδασαν σχέδιο και κατασκευή δερμάτινης τσάντας. Αυτός είναι ο κοινός παρονομαστής τους: η αγάπη τους για το χειροποίητο και τη δημιουργία, που εντάθηκε στη διάρκεια της πανδημίας. Εδεσαν ως ομάδα και αποφάσισαν να συνεταιριστούν, να μεταφέρουν σε έναν κοινό χώρο τα μηχανήματα που είχαν στα σπίτια τους και να κάνουν το χόμπι τους επάγγελμα – παράλληλα με την άλλη επαγγελματική δραστηριότητά τους.
Ετσι προέκυψε το «Just around the corner», ένα μικρό γωνιακό (όπως φανερώνει και το όνομά του) κατάστημα που άνοιξε πριν από λίγους μήνες στο Παγκράτι, στην Πρατίνου 47. Από τις μεγάλες τζαμαρίες αποκαλύπτεται το εσωτερικό του: οι ραπτομηχανές, οι πάγκοι εργασίας, τα πολύχρωμα δέρματα, οι κλωστές, τα πατρόν, τα διάφορα εργαλεία. «Είθισται τα εργαστήρια να είναι σχεδόν κρυμμένα, σε υπόγεια, πίσω από τοίχους ή παραβάν. Εμείς θελήσαμε ακόμη και ένας περαστικός, που δεν θα μπει στο μαγαζί μας για να ψωνίσει, να πάρει μια γεύση από το τι σημαίνει χειροποίητο», λέει η Μυρτώ.
Δύσκολη απόφαση
Δύσκολη απόφασηΗ… βουτιά τους στο επιχειρείν δεν ήταν εύκολο εγχείρημα. «Από πού να αρχίσουμε να εξιστορούμε όσα περάσαμε με την ελληνική γραφειοκρατία; Ευτυχώς είμαστε τρεις και μοιραζόμασταν τις υποχρεώσεις και τα τρεξίματα από τη μια υπηρεσία στην άλλη», λέει η Μαρία. «Αυτό που ζήσαμε με τους Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριοτήτων της εφορίας, για παράδειγμα, ήταν τραγέλαφος. Οι τσάντες, τα πορτοφόλια και οι ζώνες έχουν διαφορετικούς κωδικούς κι αυτό σημαίνει επιπλέον διαδικασίες για την άδεια. Είναι σπαζοκεφαλιά να ανταποκριθείς σε όλες αυτές τις συχνά παράλογες απαιτήσεις του συστήματος αν θέλεις να είσαι απολύτως νόμιμος στα πάντα», προσθέτει η Ολγα.
Ομως, η ταλαιπωρία ανήκει πια στο παρελθόν. Οι τρεις γυναίκες βλέπουν πια μόνο το μέλλον. Διαθέτουν τα προϊόντα τους μέσω Instagram και ετοιμάζουν την ιστοσελίδα τους που θα επιτρέπει και διαδικτυακές πωλήσεις. «Θέλουμε οι τσάντες μας να είναι βολικές, πρακτικές και ταυτόχρονα ξεχωριστές, με χρωματικούς συνδυασμούς που θα αναδεικνύουν ένα ενδυματολογικό σχέδιο. Αυτή η φιλοσοφία διέπει τη δουλειά όλων μας, αν και καθεμιά έχει το δικό της brand· συναντιόμαστε, βέβαια, σε κάποια κοινά πρότζεκτ, όπως τα δερμάτινα χριστουγεννιάτικα στολίδια που φτιάχνουμε αυτόν τον καιρό», εξηγεί η Μαρία. Τις αποχαιρετώ, δίνω ένα τελευταίο χάδι στην Τζεμιλέ, τη σκυλίτσα της Ολγας που με συνοδεύει μέχρι την πόρτα, και βγαίνω ξανά στην οδό Πρατίνου.
Η μυρωδιά από φρεσκοψημένα γλυκά θα με οδηγήσει λίγο πιο κάτω, στον αριθμό 51, στο… μίνι ζαχαροπλαστείο του Παύλου Τσιολέκα, ένα ανοιχτό εργαστήριο και μια μικρή βιτρίνα όλο κι όλο. «Moden» ονομάζεται, δηλαδή ωρίμανση στα δανέζικα – ωρίμανση της ζύμης, εν προκειμένω, που πρέπει να μείνει στο ψυγείο τουλάχιστον 24 ώρες πριν χρησιμοποιηθεί, αλλά και του ίδιου, που αγάπησε την ενασχόληση με τα γλυκά χάρη στη Χιώτισσα μητέρα του («Φτιάχνει μια εκπληκτική μους σοκολάτα και ασυναγώνιστο τιραμισού») και οδηγήθηκε σ’ αυτόν τον επαγγελματικό δρόμο. Σπούδασε ζαχαροπλαστική και αρτοποιία, εργάστηκε σε εστιατόρια, στη συνέχεια διέθετε για ένα διάστημα τα γλυκά του μέσω Instagram και πρόσφατα, στα είκοσι έξι του χρόνια, απέκτησε τον δικό του χώρο. «Λίγα γλυκά φτιάχνουμε καθημερινά –ρολά κανέλας με κρέμα ή σκέτα, σοκολατένια babka και buns κάρδαμου, μηλόπιτα με crumble, κέικ λάιμ ή σοκολάτας και κάποια ακόμη–, προσεγμένα σε κάθε τους λεπτομέρεια, με αληθινές πρώτες ύλες, όπως αυγά και γάλα και όχι με σκόνες. Με ενδιαφέρει η ποιότητα, όχι η ποσότητα».
Μιλούν στην «Κ» οι ιδιοκτήτες τριών νέων επιχειρήσεων, που ιδρύθηκαν σε μια γειτονιά που αλλάζει, μετά το βαθύ αποτύπωμα της κρίσης της δεκαετίας του 2010.
Και στη δική του περίπτωση η πολιτεία δεν στάθηκε αρωγός στην προσπάθειά του. «Ακούμε κάθε τόσο ότι το κράτος στηρίζει την επιχειρηματικότητα των νέων, όμως η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική. Αποδεικνύεται τόσο δύσκολο και πολύπλοκο να βγάλεις άκρη και να εξασφαλίσεις μια βοήθεια, έστω και μικρή, που στο τέλος εξουθενώνεσαι. Η ταλαιπωρία λειτουργεί αποτρεπτικά. Προσπάθησα, για παράδειγμα, να ενταχθώ σε κάποιο ΕΣΠΑ για να αγοράσω ένα μηχάνημα, αλλά άκρη δεν έβγαλα. Δεν πειράζει, είπα, θα κάνω το κουμάντο μου και θα το αγοράσω μόνος», λέει ο Παύλος, που στην αρχή της χρονιάς θα αποκτήσει δεύτερη επαγγελματική στέγη: ένα μικρό καφέ σκανδιναβικού στυλ, πολύ κοντά στο «Moden».
«Από την πρώτη στιγμή αγάπησα αυτή την περιοχή, είναι κέντρο – απόκεντρο και σου δίνει την αίσθηση της γειτονιάς. Βλέποντας το ενοικιαστήριο σ’ αυτόν τον χώρο –μακρόστενο, ψηλοτάβανο και με παριζιάνικη αισθητική, όπως τον φανταζόμουν– ενθουσιάστηκα». Και κάπως έτσι η κεραμίστρια Δήμητρα Αρκάλη δημιούργησε το πρώτο της εργαστήριο στην οδό Πρατίνου 87. Ανακάλυψε το πάθος της για την κεραμική μέσα από άλλους δρόμους –υποκριτική, μουσική και γλυπτική– και πλέον της έχει αφοσιωθεί, γιατί «μέσα από τον πηλό εκφράζομαι σε απόλυτο βαθμό». Σήμερα φτιάχνει χρηστικά και διακοσμητικά αντικείμενα και φωτιστικά, προσαρμόζοντας το υλικό στις ανάγκες και τις αισθητικές απαιτήσεις της κάθε δημιουργίας της και δοκιμάζοντας διάφορους τύπους γυαλωμάτων, άλλοτε για γυαλάδα και άλλοτε για ματ υφή. Εφαρμόζει και μια πολύ ιδιαίτερη τεχνική, την οποία διδάχτηκε σε workshop στο London Fashion Academy, υπό τη διεύθυνση του Jimmy Choo: συνδυασμού του πηλού με ύφασμα ή οικολογικό δέρμα από καρύδα, κάκτο ή ανανά. «Τέχνη χωρίς περιβαλλοντική συνείδηση για μένα δεν νοείται», τονίζει.
Οι δυσκολίες δεν λείπουν, όμως ο ενθουσιασμός και η αγάπη της γι’ αυτό που κάνει την κρατούν σε εγρήγορση και δεν την αφήνουν να αποθαρρυνθεί. «Πολλές φορές πετάγομαι από το κρεβάτι μου στη διάρκεια της νύχτας με σκέψεις για το μέλλον και ιδέες για νέα έργα. Ονειρεύομαι να μπορέσω να ανοίξω και δεύτερο εργαστήριο σε κάποιο νησί των Κυκλάδων. Προς το παρόν απολαμβάνω το σήμερα σ’ αυτόν τον δρόμο που με αγκάλιασε αμέσως. Δουλεύω με μουσική και στην αρχή ανησυχούσα μήπως ενοχληθούν οι γείτονές μου. Τώρα, αν καμιά μέρα ξεχαστώ και δεν ανοίξω το ραδιόφωνο, όλο και κάποιος θα περάσει να δει μήπως κάτι μου συμβαίνει…».
H αγορά μετακινείται
Η κρίση της δεκαετίας του 2010 άφησε βαθύ αποτύπωμα στην οδό Πρατίνου στο Παγκράτι, γεμάτο με καταστήματα κάποτε: δεκάδες χώροι έμειναν άδειοι και αναξιοποίητοι, μέσα από τις θαμπές τζαμαρίες τους έβλεπες τα πατώματα γεμάτα διαφημιστικά φυλλάδια και ανεπίδοτους λογαριασμούς. Ομως, μετά την πανδημία κάτι έχει αρχίσει να κινείται. Καινούργια μαγαζιά ανοίγουν, νέοι άνθρωποι δοκιμάζουν τις δυνάμεις τους στην επιχειρηματικότητα, κάνουν το όνειρό τους πραγματικότητα δημιουργώντας. «Είναι αλήθεια ότι αργά αλλά σταθερά μια νέα πιάτσα “γεννιέται”, η αγορά μετακινείται προς την Πρατίνου, κυρίως από την Αρχελάου και την Αρριανού – δρόμους εντελώς αδιάφορους μέχρι πριν από δέκα χρόνια, που όμως έχουν φτάσει πια τις τιμές του Κολωνακίου», επιβεβαιώνει ο Σταύρος Καντζίκης, ιδιοκτήτης μεσιτικού γραφείου στην περιοχή. «Το έχουμε δει παλαιότερα να συμβαίνει σε περιοχές όπως το Κουκάκι, θα το δούμε σύντομα να συμβαίνει ξανά στου Γκύζη, στους Αμπελοκήπους, αλλά και στην οδό Μάρνη, όπου δύο μεγάλες ξένες επενδυτικές εταιρείες αγοράζουν ακίνητα… σαν να μην υπάρχει αύριο».
______________________________________________________________________
Κεντρική φωτό. ΝΙΚΟΣ ΚΟΚΚΑΛΙΑΣ
