Ανησυχητική αύξηση των περιστατικών της νόσου mpox, που είναι γνωστή και ως λοίμωξη από τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων, παρατηρείται τους τελευταίους δύο μήνες στη χώρα μας. Το διάστημα μεταξύ Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου έχουν δηλωθεί 18 επιβεβαιωμένα κρούσματα (πέντε τον Νοέμβριο και 13 τον Δεκέμβριο), όταν τον Οκτώβριο του 2024 δεν είχε αναφερθεί κανένα. Από τον Ιανουάριο του 2022 έως σήμερα έχουν αναφερθεί περίπου 120 επιβεβαιωμένα περιστατικά της νόσου. Οι ειδικοί επιστήμονες του ΕΟΔΥ υπενθυμίζουν τα συμπτώματα της νόσου που θα πρέπει να κινητοποιήσουν τους ασθενείς, τους τρόπους μετάδοσης και προστασίας, καθώς και την ανάγκη εμβολιασμού των ομάδων υψηλού κινδύνου.
Αύξηση των περιστατικών mpox καταγράφεται τους τελευταίους μήνες σε πολλές χώρες της Ευρώπης. Οπως αναφέρει ο ΕΟΔΥ, «λόγω της παρατηρούμενης αύξησης των περιστατικών mpox το τελευταίο διάστημα στην Ελλάδα, θα πρέπει να αναφερθεί ότι η διασπορά του ιού mpox συνεχίζεται στη χώρα μας και διεθνώς». Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, από τον Ιανουάριο του 2022 έως τις 30 Νοεμβρίου 2024, έχουν αναφερθεί συνολικά 117.663 επιβεβαιωμένα περιστατικά της mpox συμπεριλαμβανομένων 263 θανάτων από 127 χώρες. Τον περασμένο Νοέμβριο δηλώθηκαν 2.726 νέα περιστατικά παγκοσμίως, η πλειονότητα των οποίων (71,2%) από την Αφρική και ακολουθούν με 294 περιστατικά οι χώρες του Δυτικού Ειρηνικού και με 277 περιστατικά η Ευρώπη. Στην Ευρώπη το μεγαλύτερο φορτίο καταγράφεται στην Ισπανία (97 περιστατικά), στη Γερμανία (60), στην Ολλανδία (38) και στο Ηνωμένο Βασίλειο (36). Η Ευρώπη είναι και η μόνη περιοχή του πλανήτη όπου παρατηρήθηκε αύξηση στα περιστατικά mpox τον Νοέμβριο σε σχέση με τον Οκτώβριο 2024.
Αύξηση των περιστατικών της νόσου παρατηρείται τους τελευταίους δύο μήνες στη χώρα – Για ποιους συνιστάται ο εμβολιασμός.
Πώς μεταδίδεται
Βάσει των υφιστάμενων επιδημιολογικών δεδομένων στην Ελλάδα, η νόσος μεταδίδεται κυρίως σεξουαλικά. Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο γίνεται μέσω της επαφής με δερματικές βλάβες, σωματικά υγρά του πάσχοντος ή/και μολυσμένα αντικείμενα, όπως κλινοσκεπάσματα και είδη ρουχισμού, καθώς και μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων κατόπιν παρατεταμένης στενής επαφής σε μικρή απόσταση. Ολοι κινδυνεύουν να νοσήσουν κατόπιν έκθεσης στον ιό. Υπάρχουν ενδείξεις ότι ομοφυλόφιλοι και αμφιφυλόφιλοι άνδρες διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο έκθεσης, καθώς και όσοι έχουν ταξιδέψει πρόσφατα σε χώρες της Αφρικής.
Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πυρετό, πονοκέφαλο, μυαλγίες, οσφυαλγία, λεμφαδενοπάθεια, ρίγος και εξάντληση, ενώ συνήθως εμφανίζεται χαρακτηριστικό εξάνθημα (σαν το εξάνθημα της ανεμοβλογιάς) 1 με 5 ημέρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων. Παρότι δεν υπάρχει ειδική θεραπεία οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν πλήρως σε λίγες εβδομάδες.
Ο ΕΟΔΥ συνιστά την αποφυγή της στενής επαφής με άτομα που έχουν συμπτώματα, ενώ συμβουλεύει τα άτομα που θα εμφανίσουν συμπτώματα να αναζητήσουν άμεσα ιατρική βοήθεια και να αποφύγουν τη στενή επαφή με άλλους. Τονίζει δε την ανάγκη εμβολιασμού έναντι της νόσου mpox των ομάδων υψηλού κινδύνου. Σε αυτές περιλαμβάνονται ομοφυλόφιλοι και αμφιφυλόφιλοι άνδρες, άτομα τρανς και μη δυαδικά άτομα, που έχουν πρόσφατο ιστορικό πολλαπλών ερωτικών συντρόφων ή έχουν νοσήσει από κάποιο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα τους τελευταίους τρεις μήνες. Επίσης, ο εμβολιασμός συστήνεται και στους επαγγελματίες υγείας οι οποίοι εργάζονται σε χώρους ή σε συνθήκες με αυξημένο κίνδυνο έκθεσης στον ιό, άτομα που συμμετέχουν σε ανθρωπιστικές αποστολές ειδικά σε περιοχές όπου ενδημεί η νόσος, άτομα που επισκέπτονται συγγενείς και φίλους τα οποία ταξιδεύουν σε περιοχές των χωρών που είναι επηρεαζόμενες και άτομα τα οποία έχουν έρθει σε στενή σωματική επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα του ιού της ευλογιάς τύπου mpox. Το εμβόλιο πρέπει να χορηγείται κατά προτίμηση εντός τεσσάρων ημερών από την έκθεση.
Στην Ελλάδα έχει ξεκινήσει εμβολιαστικό πρόγραμμα έναντι του mpox από τον Ιούλιο του 2024. Σήμερα είναι σε λειτουργία έξι εμβολιαστικά κέντρα σε Αττική, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Αλεξανδρούπολη και Ηράκλειο. Σύμφωνα με τα δεδομένα του ΕΟΔΥ, από τον Ιούλιο 2024 έως τον Νοέμβριο 2024 είχαν χορηγηθεί 1.198 δόσεις (1η και 2η) σε 662 άτομα, στη συντριπτική πλειονότητά τους προληπτικά. Οκτώ δόσεις χορηγήθηκαν ως προληπτικός εμβολιασμός μετά την έκθεση στον ιό. Αναλυτικές πληροφορίες για τον εμβολιασμό και τα εμβολιαστικά κέντρα είναι αναρτημένες στην ιστοσελίδα του ΕΟΔΥ.
