Σημαντικές μολυσματικές ασθένειες που προσβάλλουν τον άνθρωπο, τα ζώα και τις γεωργικές καλλιέργειες αποτελούν σήμερα αναδυόμενη απειλή για την ευρωπαϊκή ήπειρο. Ειδικά η Νότια Ευρώπη και η Μεσόγειος, όπου το κλίμα και ο πλούτος των υγροτόπων επιτρέπουν τον πολλαπλασιασμό παθογόνων μικροοργανισμών, είναι ιδιαίτερα ευάλωτες περιοχές, σημειώνει σε συνέντευξή της στην ευρωπαϊκή ιστοσελίδα EU-LIFE η καθηγήτρια του Τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και υποδιευθύντρια του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας (ΙΜΒΒ-ΙΤΕ), Ηλέκτρα Γκιζελή. Ωστόσο και η υπόλοιπη Ευρώπη απειλείται πλέον από αυτές τις ασθένειες λόγω κλιματικής αλλαγής, αστικοποίησης και κινητικότητας των πολιτών. Το πρώτο βήμα για την αντιμετώπισή τους είναι η γρήγορη και ακριβής διάγνωση, ιδανικά στο σημείο της λοίμωξης, με τη χρήση ειδικών, εξαιρετικά ευαίσθητων, διαγνωστικών εργαλείων, συμπληρώνει.
Σε αυτή την προσπάθεια θα έρθει να συμβάλει ένα νέο Kέντρο Aριστείας (DxHub) για την προώθηση καινοτόμων λύσεων ανίχνευσης μεταδοτικών ασθενειών, το οποίο δημιουργείται στο Ιδρυμα Τεχνολογίας και Ερευνας (ΙΤΕ) από την 1η Ιανουαρίου 2025. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα για τη δημιουργία του DxHub, που υλοποιείται υπό τον συντονισμό του ΙΜΒΒ-ΙΤΕ από την Ελλάδα και του Πανεπιστημίου NOVA της Λισσαβώνας από την Πορτογαλία, έχει λάβει ανταγωνιστική χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ενωση 4,7 εκατ. ευρώ.
«Το καινούργιο Κέντρο Αριστείας DxΗub θα στοχεύσει στη δημιουργία καινοτόμων μεθόδων και εργαλείων διάγνωσης, στη δημιουργία νέων επιχειρηματικών ευκαιριών, και στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας και βιωσιμότητας στις δύο περιοχές», ανέφερε η δρ Γκιζελή. «Δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς θα έχουν στα χέρια τους συσκευές και μεθόδους για τον έλεγχο μολυσματικών ασθενειών, κάτι ιδιαίτερα σημαντικό κατά τη διάρκεια μιας πανδημίας όπως αυτή που βιώσαμε πρόσφατα, η οποία επηρέασε πάρα πολύ τις τοπικές οικονομίες», συμπλήρωσε.
Στο Κέντρο Αριστείας DxΗub θα συνεργαστούν με το ΙΤΕ το Πανεπιστήμιο Κρήτης, η περιφέρεια, ο ΕΟΠΥΥ Κρήτης και ο ιδιωτικός τομέας.
Η έρευνα της ομάδας της δρος Γκιζελή συνδυάζει τη μοριακή βιολογία, τη βιοϊατρική μηχανική και τη νανο-βιοτεχνολογία και έχει οδηγήσει σε κορυφαίες καινοτομίες, με τη δημιουργία απλών μεθόδων μοριακής διάγνωσης ασθενειών στο σημείο φροντίδας, χωρίς να απαιτείται η μεταφορά δειγμάτων σε ειδικό εργαστήριο. Οι τεχνολογίες αυτές χρησιμοποιούνται για την παρακολούθηση ασθενειών που μεταδίδονται από τον άνθρωπο, τα φυτά και τα τρόφιμα.
