Τον γύρο του διαδικτύου έκαναν στιγμιότυπα από ουρά δεκάδων υποψήφιων ενοικιαστών στο Ηράκλειο της Κρήτης, που συγκεντρώθηκαν έξω από διαμέρισμα 80 τ.μ. του οποίου το μίσθωμα ήταν 400 ευρώ σύμφωνα με την αγγελία που ανήρτησε ο ιδιοκτήτης του. Δεν είχαν περάσει λίγα λεπτά από τη στιγμή που ανέβασε την αγγελία, όταν δέχθηκε το πρώτο τηλεφώνημα ενώ οι ενδιαφερόμενοι δεν σταμάτησαν να τον καλούν μέχρι τα ξημερώματα της επόμενης ημέρας. «Εβδομήντα άτομα περίμεναν απέξω. Η γειτονιά νόμιζε ότι είχαμε κηδεία», σχολίασε ο ίδιος σε ενημερωτική εκπομπή της ΕΡΤ.
Ο λόγος που το διαμέρισμά του έγινε περιζήτητο ήταν το χαμηλό μηνιαίο αντίτιμο το οποίο ζητούσε, συγκριτικά με τα διαθέσιμα προς ενοικίαση διαμερίσματα στο Ηράκλειο της Κρήτης. Η εικόνα δεκάδων ενδιαφερομένων που συγκεντρώνονται για να δουν ένα σπίτι είναι οικεία σε όσους αναζητούν στέγη στα μεγάλα αστικά κέντρα της Ελλάδας, τα τελευταία χρόνια. Συγκεκριμένα για το Ηράκλειο, η αναζήτησή μας σε γνωστή ιστοσελίδα αγγελιών ακινήτων απέφερε 868 διαθέσιμα διαμερίσματα χωρίς περιορισμό τιμής. Με την οριοθέτηση του ύψους του μισθώματος στα 400 ευρώ, τα διαθέσιμα ακίνητα μειώθηκαν αυτομάτως σε 217, δηλαδή περίπου στο ¼. Από αυτά μόνο τα 17 είναι άνω των 50 τ.μ. Τα συνολικά 200 ακίνητα στο Ηράκλειο που διατίθενται έως 400 ευρώ αφορούν διαμερίσματα που δεν ξεπερνούν τα 40 τ.μ., ενώ αρκετά δεν βρίσκονται, σύμφωνα με τις περιγραφές των ιδιοκτητών και τις φωτογραφίες, σε καλή κατάσταση.
Η Αννα Β., ενοικιάστρια στο Ηράκλειο Κρήτης, κατάφερε πριν από 4 χρόνια και ύστερα από συντονισμένη αναζήτηση, να κλείσει ένα διαμέρισμα 60 τ.μ. με τον σύντροφό της, στην τιμή των 400 ευρώ τον μήνα. Η αγγελία, παρότι δεν είχε φωτογραφίες, είχε συγκεντρώσει τα βλέμματα πλήθους υποψηφίων ενοικιαστών και η Αννα κατάφερε να το κλείσει καθώς η ίδια και ο σύντροφός της είναι διορισμένοι στο Δημόσιο εκπαιδευτικοί, επομένως προτιμήθηκαν από τους ιδιοκτήτες λόγω της σταθερότητας της εργασίας τους. «Χρειάστηκε να πούμε, όμως, ότι ήμασταν παντρεμένοι, κάτι που δεν ίσχυε εκείνο τον καιρό, προκειμένου να θεωρήσουν οι ιδιοκτήτες ότι θα υπήρχε μια σταθερότητα στην παραμονή μας στο ακίνητο». Από το διαμέρισμα του δευτέρου ορόφου έλειπαν ορισμένες ανέσεις, όπως ανελκυστήρας και όταν η οικογένεια των νέων εκπαιδευτικών μεγάλωσε στόχευσαν σε μετάθεση στην πόλη καταγωγής τους, σε δικό τους σπίτι. Το μίσθωμα του διαμερίσματος στο Ηράκλειο αυξήθηκε αυτόματα για τον επόμενο ενοικιαστή, που το έκλεισε πια στα 500 ευρώ.
«Περισσότερες από 100 καταγγελίες μέσα στο 2024»
Η πρόεδρος της Ενωσης Καταναλωτών Κρήτης, Ιωάννα Μελάκη, εξηγεί στην «Κ» ότι οι καταγγελίες για στρεβλώσεις που αφορούν στην ενοικίαση διαμερισμάτων στην Κρήτη ξεπερνούν τις 100 το 2024 και αφορούν μόνον όσες έχουν διαχειριστεί οι ίδιοι. «Σε αυτές έχουμε αναλάβει εμείς τη διαμεσολάβηση, τηλεφωνικά όμως έχουμε δεχθεί πολύ περισσότερες», λέει η ίδια. «Προσπαθούμε να βρίσκουμε λύσεις ακόμα και δικαστικά όσο μπορούμε, αλλά είναι μικρή η αστική διαφορά και δεν είναι εύκολο πάντα να πάει κάποιος στο δικαστήριο. Κάποιες διέξοδοι έχουν αποκλειστεί λόγω ακρίβειας: οι δικηγόροι θέλουν κι αυτοί χρήματα, το δικαστήριο είναι ακριβή λύση. Βρισκόμαστε στο έλεος της μοίρας μας».
Οι καταγγελίες συνήθως αφορούν εξαπάτηση του ενοικιαστή ως προς την κατάσταση του ακινήτου. «Εχουμε καταγγελίες από ενοικιαστές, οι οποίοι ενώ έχουν δώσει μια προκαταβολή δεν έχουν δει το σπίτι από κοντά για να διαπιστώσουν την ακαταλληλότητά του και μετά αρνείται ο ιδιοκτήτης να το επιστρέψει. Οι ενοικιαστές με τη βιασύνη που έχουν να νοικιάσουν ένα σπίτι λόγω του υψηλού ανταγωνισμού, δεν το ελέγχουν και υπογράφουν μία σύμβαση στα τυφλά». Η μεγάλη ζήτηση και η μικρή προσφορά οικονομικών ενοικίων φαίνεται να δημιουργούν συνθήκες πανικού στους ενοικιαστές που αντικατοπτρίζεται και στις μεγάλες ουρές για να εξασφαλιστεί ένα «λογικό» μίσθωμα.
«Εχουμε στείλει και στον εισαγγελέα καταγγελία καταναλώτριας η οποία τηλεφωνικά ήρθε σε επαφή με ιδιοκτήτη και προέβη σε σύμβαση χωρίς να δει το σπίτι. Οταν διαπίστωσε πως τελικά ήταν ακατάλληλο για διαβίωση ο ιδιοκτήτης δεν δέχθηκε να επιστρέψει την προκαταβολή, ούτε το μίσθωμα που είχε δοθεί, αλλά συν τοις άλλοις ζητούσε και μέρος των εξόδων για το πετρέλαιο», λέει η κ. Μελάκη. «Εχουμε τώρα την περίπτωση μιας τριμελούς οικογένειας που νοικιάζει το σπίτι με 1.200 ευρώ. Στο Ηράκλειο και στα Χανιά είναι τραγική η κατάσταση. Στις υπόλοιπες περιοχές υπάρχουν περιπτώσεις για εξωφρενικά μισθώματα κατά την τουριστική περίοδο, ή και την χειμερινή που απευθύνονται σε εκπαιδευτικούς και το καλοκαίρι οι ιδιοκτήτες θέλουν να διαθέσουν τα ακίνητά τους στη βραχυχρόνια μίσθωση. Οι άνθρωποι δεν βρίσκουν μέρος για να μείνουν», προσθέτει.
Ευθύνη και στους καταναλωτές
Η κ. Μελάκη σημειώνει ωστόσο πως δεν είναι όλοι οι ιδιοκτήτες ίδιοι. «Υπάρχουν και άνθρωποι που παραχωρούν τα σπίτια τους σε κοινωνικές οργανώσεις ή στεγάζουν οικογένειες που είναι ευάλωτες, χωρίς ενοίκιο», λέει. «Χρειάζεται και από την Πολιτεία μία μέριμνα αλλά και από εμάς τους ίδιους γιατί εμείς κάνουμε την Πολιτεία.
»Το έχουμε παρατηρήσει και ως Ενωση Καταναλωτών ότι οι καταγγέλλοντες έρχονται σε εμάς αλλά δεν τους ενδιαφέρει συνολικά το πρόβλημα. Ο καθένας σκέφτεται τι θα κερδίσει και πώς θα λύσει το πρόβλημά του. Εχουμε γίνει πολύ ατομικιστές και δεν ξέρω τι φταίει: η ακρίβεια, ο Covid, ή η πολιτική εν συνόλω;», αναρωτιέται ρητορικά.
Η Ενωση ζητάει την αλλαγή της νομοθεσίας «καθώς το πάνω χέρι έχουν οι ιδιοκτήτες και κουνάνε το δάχτυλο» και την προστασία των δικαιωμάτων των ενοικιαστών, στην εύρεση αξιοπρεπούς και οικονομικής στέγης.
