Θετικά εμφανίζονται τα στελέχη των τμημάτων τεχνών των ελληνικών ΑΕΙ στην ίδρυση Ανωτάτης Σχολής Παραστατικών Τεχνών (ΑΣΠΤ). Ομως, όπως προκύπτει από τα ερωτήματά τους, ζητούν να έχουν ισχυρό λόγο σε αυτήν. Κάτι που απεύχονται καλλιτέχνες, οι οποίοι γνωρίζουν τα… παραλειπόμενα του εγχειρήματος αλλά και την κατάληξη της ανάλογης εξαγγελίας το 2007.
Ειδικότερα, χθες τριμελής συντονιστική επιτροπή (αποτελούμενη από την κ. Αναστασία Γεωργακά, πρόεδρο του τμήματος Μουσικών Σπουδών ΕΚΠΑ, τον κ. Κωνσταντίνο Τηλιγάδη, αναπληρωτή πρόεδρο του Τμήματος Τεχνών Ηχου και Εικόνας στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο και την κ. Μαρίνα Κοτζαμάνη, πρόεδρο στο Τμήμα Παραστατικών και Ψηφιακών Τεχνών του Παν. Πελοποννήσου) παρουσίασε κείμενο που υπογράφεται από 20 προέδρους Τμημάτων Τεχνών και κοσμήτορες των ελληνικών ΑΕΙ για την αναγγελία ίδρυσης της ΑΣΠΤ (το κυβερνητικό σχέδιο παρουσίασε η «Κ» στις 31/10). «Υπάρχει μία πολύπλευρη και ισχυρότατη παράδοση διδασκαλίας των Τεχνών στο πανεπιστήμιο, η οποία εκτείνεται από το 1837 (ίδρυση Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών – ΑΣΚΤ) έως σήμερα», αναφέρει το κείμενο και προσθέτει ότι «σημαντικό υπόβαθρο για τη δημιουργία της νέας σχολής είναι η πολυτελής θεραπεία των παραστατικών τεχνών στο πανεπιστήμιο. Η αξιοποίηση αυτής της παράδοσης επιβάλλεται να αποτελεί από τα κύρια σημεία του νομοσχεδίου». Ωστόσο τονίζεται ότι «σε ένα πιο βασικό επίπεδο, το νομοσχέδιο θα πρέπει να αποσαφηνίζει πως η ΑΣΠΤ διακρίνεται από τα υφιστάμενα τμήματα παραστατικών τεχνών».
Οι πανεπιστημιακοί φοβούνται επικαλύψεις της ΑΣΠΤ με τα υφιστάμενα τμήματα, παρότι είναι σαφές ότι οι καλλιτεχνικές σχολές (π.χ. Δραματικές, Ωδεία, Κρατική Σχολή Ορχηστικής Τέχνης) δίνουν πτυχίο καλλιτέχνη, ενώ τα πανεπιστημιακά τμήματα δίνουν περισσότερο βάρος στη θεωρία.
Με δεδομένο ότι η ΑΣΠΤ προβλέπεται να έχει πέντε τμήματα που προέρχονται από την ενσωμάτωση υφιστάμενων σχολών (Εθνικού Θεάτρου, Εθνικής Λυρικής Σκηνής, Κρατικής Σχολής Ορχηστικής Τέχνης, του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος και Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης) οι πανεπιστημιακοί θεωρούν ότι θα υπάρχουν επικαλύψεις καλλιτεχνικών αντικειμένων εντός της ΑΣΠΤ.
Επίσης, θεωρούν ότι καθώς τα πέντε τμήματα θα είναι διάσπαρτα, «δεν είναι σαφές πως η ΑΣΠΤ θα δημιουργήσει συνεκτική ακαδημαϊκή κοινότητα διδασκόντων και φοιτητών με τμήματα σε μεγάλη γεωγραφική απόσταση μεταξύ τους». Βέβαια οι πανεπιστημιακοί παραβλέπουν ότι τα πέντε τμήματα θα καλύπτουν τη ζήτηση για καλλιτεχνικές σπουδές στη νότια (τα τμήματα της Αθήνας) και στη βόρεια Ελλάδα (της Θεσσαλονίκης).
Παραβλέπουν επίσης ότι στα ελληνικά ΑΕΙ μόνο στο ΑΠΘ υπάρχουν τμήματα για όλες τις τέχνες πλην του χορού (Εικαστικών, Θεάτρου, Μουσικής, Κινηματογράφου), ενώ υπάρχουν διάσπαρτα τμήματα στην Αθήνα, στα Ψαχνά Ευβοίας, στην Πάτρα, στο Ναύπλιο, στη Φλώρινα και ένα ακόμη μουσικών σπουδών στη Θεσσαλονίκη (Παν. Μακεδονίας). Οι πανεπιστημιακοί γιατί δεν συναινούν στις συγχωνεύσεις τους, «ώστε να τηρείται η ακαδημαϊκή δεοντολογία», όπως ζητούν για την ΑΣΠΤ;
Με βάση το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας, η ΑΣΠΤ θα λειτουργεί στα πρότυπα της εμβληματικής ΑΣΚΤ, με το ανάλογο σύστημα οργάνωσης και τρόπο εισαγωγής των υποψηφίων. Οι πανεπιστημιακοί από την πλευρά τους ζητούν η ΑΣΠΤ να οργανωθεί με βάση το τι ισχύει στο ελληνικό πανεπιστήμιο για τα τμήματα τεχνών, δηλαδή ελάχιστη προϋπόθεση για την πρόσληψη σε θέσεις καθηγητών να είναι η κατοχή πτυχίου ΑΕΙ. Δηλαδή αποκλείουν τους καλλιτέχνες χωρίς πτυχίο, ενώ προκρίνουν η ΑΣΠΤ «να στελεχωθεί τόσο από καλλιτέχνες υψηλού κύρους, χωρίς διδακτορικό, όσο και από καλλιτέχνες-ερευνητές κατόχους διδακτορικού». Η τριμελής επιτροπή, πάντως, δεν θέλησε να προτείνει την αναλογία πανεπιστημιακών – καλλιτεχνών στο διδακτικό προσωπικό της ΑΣΚΤ, ούτε και εάν οι απόφοιτοί της θα πρέπει να μπορούν να διδάσκουν στα σχολεία, όπως εκείνοι των πανεπιστημιακών τμημάτων.
Θετικά είναι τα στελέχη των τμημάτων τεχνών στον προτεινόμενο τρόπο εισαγωγής των υποψηφίων στην ΑΣΠΤ, κατά το πρότυπο της ΑΣΚΤ. Ταυτόχρονα, προτείνουν αύξηση των ωρών των καλλιτεχνικών μαθημάτων στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, ώστε τα παιδιά να αναδεικνύουν τις κλίσεις τους και να προετοιμάζονται καλύτερα για την ΑΣΠΤ.
Πάντως, ο κ. Τηλιγάδης πρότεινε να δημιουργηθεί και ένα νέο επιστημονικό πεδίο, των τεχνών, στο Λύκειο (δίπλα στα τέσσερα υπάρχοντα) για την εισαγωγή μέσω των Πανελλαδικών στην ΑΣΠΤ – σχήμα που προσιδιάζει με το μοντέλο του International Baccalaureate.
