Η πίεση από τον τουρισμό στην Αθήνα αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο, ειδικά σε συγκεκριμένες περιοχές, καθώς δημιουργούνται όλο και περισσότερα ξενοδοχεία και πολλά οικήματα μετατρέπονται σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης. Χαρακτηριστικά, στην περιοχή του εμπορικού τριγώνου, το 2018 λειτουργούσαν 16 ξενοδοχειακές μονάδες ενώ το 2023 έχουν φτάσει στις 35. Τρεις περιοχές παρουσιάζουν τον υψηλότερο δείκτη τουριστικής πυκνότητας σε Airbnb και ξενοδοχείο: εμπορικό κέντρο, Ψυρρή – Κουμουνδούρου, Μοναστηράκι – Πλάκα. Η αύξηση των τουριστικών καταλυμάτων επηρεάζει την αγορά ακινήτων αλλά και τις τιμές των ενοικίων.
Το αθηναϊκό παράδοξο είναι ότι η περίοδος που πιέζονται περισσότερο οι υποδομές από τον τουρισμό δεν είναι το καλοκαίρι, δεδομένου ότι από τη μία έρχονται πολλοί τουρίστες, αλλά ταυτόχρονα πολλοί μόνιμοι κάτοικοι βρίσκονται εκτός πόλης. Οπως αναφέρουν τα αποτελέσματα της μελέτης για τη φέρουσα τουριστική ικανότητα του Δήμου Αθηναίων, που πραγματοποίησε η Αναπτυξιακή Εταιρεία της Αθήνας Α.Ε. για λογαριασμό του Δήμου Αθηναίων, ο Σεπτέμβριος είναι ο πλέον δύσκολος μήνας για την Αθήνα. Τον συγκεκριμένο μήνα παρουσιάζονται οι μεγαλύτερες πληρότητες σε ξενοδοχεία και καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης στην πόλη και παράλληλα οι κάτοικοί της επιστρέφουν από τις καλοκαιρινές διακοπές τους.
Η πίεση στις υποδομές της και στις υπηρεσίες αυξάνεται σταθερά χρόνο με τον χρόνο. Από το 2012-2023 παρατηρείται αύξηση του όγκου των απορριμμάτων από 2,6% έως και 6,3%. Καταγράφεται αύξηση της συνολικής κατανάλωσης νερού την περίοδο 2022-2023 κατά 2,4% (και μάλιστα τη μη τουριστική περίοδο, από Νοέμβριο έως Απρίλιο). Αύξηση της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας καταγράφεται σε όλη την Αθήνα με πρωταθλήτρια την 1η Δημοτική Κοινότητα (Κολωνάκι, Εξάρχεια, Ακρόπολη, Κουκάκι, Σύνταγμα, Λυκαβηττός, πλατεία Ομονοίας, Πλάκα, Ψυρρή) όπου το 50% της κατανάλωσης οφείλεται στον τουρισμό.
Διαμόρφωση των τιμών
Η επίδραση της πυκνότητας των τουριστικών καταλυμάτων σε περιοχές της πόλης είναι καταλυτική για τη διαμόρφωση των τιμών πώλησης ανά τετραγωνικό, αλλά και των ενοικίων. Στην περιοχή του Μακρυγιάννη καταγράφεται η υψηλότερη τιμή όσον αφορά την πυκνότητα για τα διαμερίσματα βραχυχρόνιας μίσθωσης σε όλη την πόλη με 13.003 κλίνες ανά τ. χλμ. – ενώ για τα ξενοδοχεία η υψηλότερη τιμή καταγράφεται στην Αγίου Κωνσταντίνου – πλ. Βάθης: 16.615 κλίνες ανά τ. χλμ.
Σε 27 γειτονιές (που αποτελούν το 19% του συνόλου της Αθήνας) ο βαθμός κορεσμού φτάνει στο 96% και οι αντίστοιχες τιμές ενοικίου που διαμορφώνονται είναι υψηλές. Συγκεκριμένα, στις περιοχές Ψυρρή – Κουμουνδούρου η μέση τιμή ενοικίου φτάνει στα 1.280 ευρώ, στην περιοχή Μακρυγιάννη στα 1.450 ευρώ και στην περιοχή Πλάκα – Μοναστηράκι τα 1.700 ευρώ. Αντιθέτως, οι γειτονιές με τον χαμηλότερο κορεσμό 13%- 16% είναι τα Θυμαράκια, ο Αγιος Κωνσταντίνος και ο Αγιος Λουκάς, και η μέση τιμή ενοικίου σε αυτές τις περιοχές είναι 610-635 ευρώ. Αντίστοιχα, σε 4 γειτονιές, στην πλατεία Αττικής, στον Αγιο Ελευθέριο και στα Ανω Πατήσια, ενώ υπάρχει υψηλός κορεσμός, τα ενοίκια διατηρούνται σχετικά χαμηλά και σε 10 γειτονιές στην περιοχή Ελληνορώσων, στον Λυκαβηττό και στο Γηροκομείο ενώ ο κορεσμός είναι χαμηλός, τα ενοίκια είναι υψηλά.
Ο Δήμος Αθηναίων ξεκίνησε τον Ιούνιο σχετική συζήτηση με τους εμπλεκόμενους φορείς, η οποία θα συνεχιστεί με βάση και τα αποτελέσματα της μελέτης που πραγματοποιήθηκε με τη συνεργασία του Πανεπιστημίου Πειραιά και του τεχνικού γραφείου Gimisis Associates. Ο δήμαρχος Αθηναίων, Χάρης Δούκας, κατά τη διάρκεια παρουσίασης της μελέτης σε όλους τους εμπλεκομένους σημείωσε ότι ο δήμος σχεδιάζει καμπάνια ευαισθητοποίησης των επισκεπτών της Αθήνας, ώστε να μπορέσουν να απολαύσουν τις εμπειρίες που προσφέρει η πόλη με βιώσιμο τρόπο.
Οι αριθμοί
35 ξενοδοχειακές μονάδες λειτουργούν στο εμπορικό τρίγωνο, από 16 το 2018.
2,6% – 6,3% αύξηση του όγκου των απορριμμάτων στην Αθήνα το 2023 σε σύγκριση με το 2012.
96% ο βαθμός κορεσμού σε 27 γειτονιές.
1.700 ευρώ η μέση τιμή ενοικίου σε Πλάκα και Μοναστηράκι και 1.450 στην περιοχή Μακρυγιάννη.
610 ευρώ η μέση τιμή ενοικίου σε Θυμαράκια, Αγιο Κωνσταντίνο και Αγιο Λουκά.
