«Πόσοι στις τέσσερις γωνιές του πλανήτη ενδιαφέρονται να μάθουν σήμερα νέα ελληνικά ως δεύτερη ή ξένη γλώσσα; Αν περιοριστούμε στη γλώσσα των αριθμών, την απάντηση την έχει το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας: κάπου 9.000 ρέκτες κατ’ έτος, όσοι δηλαδή είναι αυτοί και αυτές που δίνουν εξετάσεις για πιστοποίηση της ελληνομάθειας σε περισσότερα από 160 εξεταστικά κέντρα ανά τον κόσμο. Και επειδή ο αριθμός τους, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, αυξάνεται, ιδού το χαρμόσυνο νέο. Το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας», λέει στην «Κ» ο πρόεδρός του, ακαδημαϊκός, Θεόδωρος Παπαγγελής, «δρομολογεί από τις 13 Ιανουαρίου 2025 πρόγραμμα εξ αποστάσεως διδασκαλίας της νέας ελληνικής στο εξωτερικό».
Δηλαδή θα μπορεί ο καθένας, και στην πιο μακρινή γωνιά της γης, και μεταξύ αυτών παιδιά ομογενών δεύτερης, τρίτης γενιάς, να μάθουν διαδικτυακά ελληνικά με τα πιο προηγμένα τεχνολογικά μέσα. Οσο μιλιέται η γλώσσα, μένει ζεστή από ζωή η πατρίδα. Η γλώσσα κρατάει ζωντανά τόσο πολλά, ιδέες, παραδόσεις, μνήμες, αισθήματα, με τόσο λίγα – τις λέξεις.
Το υπουργείο Παιδείας ήταν που απευθύνθηκε στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας «για να φέρει “από απόσταση” όσο γίνεται πιο πολύ κόσμο “κοντά” στα ελληνικά», όπως αναφέρει ο κ. Παπαγγελής. Οι λόγοι, προφανείς. Το Κέντρο είναι ο μοναδικός επίσημος φορέας που πιστοποιεί στην Ελλάδα και το εξωτερικό τη γνώση της ελληνικής. Διαθέτει πολύ επιτυχημένα διδακτικά εγχειρίδια («ΚΛΙΚ στα ελληνικά»). Γνωρίζει πώς να επιμορφώνει άριστα δασκάλους. Εχει παρελθόν στις ψηφιακές τεχνολογίες («Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα», το ψηφιακό «Ευαγγέλιο» για τη γλώσσα στα σχολεία).
Μεγάλης εθνικής σημασίας εγχείρημα η διάδοση των ελληνικών στο εξωτερικό. Πληθυσμιακά συρρικνωνόμαστε. Την ελληνική, τη γλώσσα του κλασικού φωτός με τις 100.000 λέξεις και 300.000 σημασίες, τη μοναδική που μιλιέται και γράφεται αδιάλειπτα επί 3.400 χρόνια, μιλάει ως μητρική το 0,17% του παγκόσμιου πληθυσμού. Ευτυχώς πολύ περισσότεροι τη μαθαίνουν ως ξένη γλώσσα – για παράδειγμα, ελληνικά γνωρίζει το 6% του κινεζικού πληθυσμού. Η ενίσχυση αυτής της τάσης, που υφαίνει δεσμούς και σχέσεις, κάνει περισσότερο διακριτή την παρουσία της χώρας στις πρώτες γραμμές του κόσμου. Ψηλώνει το ανάστημά της.
Δεν είναι ότι δεν διδάσκονται τα ελληνικά στο εξωτερικό, οι απανταχού Εδρες ελληνικών σπουδών, η Εκκλησία και άλλοι φορείς προσφέρουν σπουδαίο έργο. Ομως το διαδικτυακό εγχείρημα του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας είναι η πρώτη προσπάθεια συνολικής οργάνωσης της διδασκαλίας της γλώσσας μας εκτός Ελλάδας, από ένα δημόσιο φορέα, υπό την εποπτεία του υπουργείου Παιδείας. Επιπλέον, θα ανοίξει τον δρόμο «στη δημιουργία ενός μεγάλου και ενιαίου συστήματος στήριξης με πόρους και εργαλεία, όλων των δομών –έδρες, πανεπιστημιακά τμήματα κ.ά.– που διδάσκουν ελληνικά στο εξωτερικό», λέει η κ. Μαρία Αραποπούλου, γλωσσολόγος, συντονίστρια των προγραμμάτων του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας.
Σύγχρονες διδακτικές αρχές
«Ο πρώτος κύκλος μαθημάτων ξεκινάει τον Ιανουάριο, ολοκληρώνεται τον Μάιο και αφορά το επίπεδο Α1. Από τον Σεπτέμβριο του 2025 θα αναπτυχθούν σταδιακά κύκλοι για όλα τα επίπεδα ελληνομάθειας», μας πληροφορεί η κ. Αραποπούλου. «Οι καθηγητές, πολύ καλοί γνώστες των ψηφιακών μέσων και των σύγχρονων πρακτικών διδακτικής που κάνουν το μάθημα ενδιαφέρον, θα δουλεύουν με δύο τύπους εκπαίδευσης, τη σύγχρονη και την ασύγχρονη. Δηλαδή μέσα στο σύστημα LMS-Moodle για το εξ αποστάσεως μάθημα έχει ενσωματωθεί η πλατφόρμα Zoom για τη συνάντηση πρόσωπο με πρόσωπο καθηγητή/καθηγήτριας και μαθητών, και μια εξαιρετικά προηγμένη πλατφόρμα για την ασύγχρονη διαδραστική επικοινωνία. Είναι το πλέον αξιόπιστο εργαλείο για την εκμάθηση γλωσσών, που χρησιμοποιείται για πρώτη φορά στα ελληνικά στη χώρα μας, και το οποίο δίνει δυνατότητες ανεστραμμένης τάξης», εξηγεί η κ. Αραποπούλου. Δηλαδή εξατομικευμένης παράδοσης στο σπίτι, μέσω ψηφιακού υλικού, ώστε να υπάρχει χρόνος για πιο ενεργή εμπλοκή του μαθητή κατά τη διδακτική ώρα. «Ο μαθητής μπορεί να ετοιμάζει τη δουλειά του, ασκήσεις, κουίζ, βίντεο, κάθε είδος γραπτού και προφορικού λόγου, εκτός διδακτικής ώρας και να την παρουσιάζει εντός. Γίνεται ένα πάντρεμα των πιο σύγχρονων γλωσσοδιδακτικών αρχών με τη σωστή αξιοποίηση της τεχνολογίας», καταλήγει η ίδια.
Ο κάθε κύκλος διαρκεί τέσσερις μήνες, περιλαμβάνει δύο διαδικτυακά μαθήματα την εβδομάδα, συνολικά 65 διδακτικές ώρες. Τα τμήματα είναι δεκαμελή και τα δίδακτρα για τις 16 εβδομάδες μαθημάτων ανέρχονται στα 150 ευρώ.
