Τα τελευταία χρόνια το Παγκράτι έχει υποστεί ραγδαίες και βίαιες αλλαγές.
Κυρίως μετά την κρίση, κατά τη διάρκεια της οποίας κατέρρευσε ο εμπορικός άξονας της Υμηττού, αναδύθηκαν νέες «πιάτσες» κατανάλωσης και αναψυχής σε δρόμους οι οποίοι ήταν ενταγμένοι πιο βαθιά στον αστικό ιστό του Παγκρατίου και αποτελούσαν συνεκτικά κομμάτια γειτονιών στις οποίες έμεναν κατά κύριο λόγο μόνιμοι κάτοικοι. Λειτουργούσαν ως αρτηρίες μεικτών χρήσεων και εξυπηρετούσαν πραγματικές, καθημερινές ανάγκες των κατοίκων τους. Σταδιακά άρχισε να εξαπλώνεται ανεξέλεγκτα μια μονοκαλλιέργεια χρήσεων που απευθύνεται στους εφήμερους επισκέπτες ή κατοίκους. Τα δύο είδη χρήσεων που ανθίζουν πλέον στη περιοχή είναι τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος κάθε ποικιλίας και είδους και οι βραχυχρόνιες μισθώσεις.
Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις, πέρα από τα θετικά της ανακαίνισης των διαμερισμάτων και της προσέλκυσης τουριστών, μειώνουν το οικιστικό απόθεμα για τους πραγματικούς κατοίκους και οδηγούν νομοτελειακά στην αύξηση των ενοικίων. Οι (μελλοντικοί) νέοι κάτοικοι δεν έχουν πρόσβαση σε αξιοπρεπή διαμερίσματα και αποθαρρύνονται βέβαια από το να έρθουν στην περιοχή. Ετσι, απομένουν οι παλιοί, ηρωικοί κάτοικοι, οι οποίοι καλούνται να αντεπεξέλθουν καθημερινά στις βάναυσες συνέπειες της έτερης χρήσης της μονοκαλλιέργειας: των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος (ΚΥΕ).
Η ασύδοτη, χωρίς έλεγχο από κάθε έκφραση δημόσιας Αρχής (δήμος, περιφέρεια κ.λπ.) και χωρίς μέτρο εξάπλωση των ΚΥΕ επιφέρει μια άνευ προηγουμένου υποβάθμιση στην ποιότητα ζωής των κατοίκων. Ο αστικός δημόσιος χώρος, ο οποίος αρχίζει έξω από το κατώφλι του σπιτιού μας, ευτελίζεται, υποβαθμίζεται, διαμοιράζεται, καταστρέφεται και ποσοτικοποιείται με βάση τις ανάγκες των ΚΥΕ. Το πεζοδρόμιο, όποια και αν είναι η διάστασή του, γίνεται προέκταση του καταστήματος, με τις ευλογίες του Δήμου Αθηναίων. Τα τραπεζοκαθίσματα αγγίζουν σχεδόν τα παρκαρισμένα αυτοκίνητα, ακυρώνουν σημάνσεις και οδεύσεις για ΑμεΑ, φτάνουν μπροστά από τις (σβησμένες από χρόνια) διαβάσεις πεζών και τους φωτεινούς σηματοδότες. Τα όποια δέντρα επιζούν, γίνονται κρεμάστρες για λαμπάκια, κλαδεύονται άγαρμπα, κλείνουν οι δενδροδόχοι τους ή και κόβονται εντελώς για να βολευτούν οι τέντες, οι θερμάστρες, το επιπλέον κάθισμα στο τραπέζι. Κάθε αστικό κενό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να μπει ένα τραπεζοκάθισμα, «αξιοποιείται». Το αποτέλεσμα; Μηδενική περιβαλλοντική βιωσιμότητα, μηδενική κοινωνική βιωσιμότητα και κάποια στιγμή, όταν παρέλθει η μόδα, θα καταστεί και μηδενική οικονομική βιωσιμότητα.
*Ο κ. Λάμπρος Σεκλιζιώτης είναι αρχιτέκτονας και κάτοικος Παγκρατίου.
