Η σύγχρονη τέχνη απλώνεται στο ελληνικό Δημόσιο. Η αρχή έγινε το 2017 από το κτίριο του υπουργείου Παιδείας. Τότε, συνολικά 600 έργα τέχνης από τη συλλογή της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών (ΑΣΚΤ), τα οποία βρίσκονταν κάπου αποθηκευμένα στους χώρους της σχολής, «ταξίδεψαν» στο κτίριο του υπουργείου στο Μαρούσι. Σήμερα, πάνω από 2.000 έργα –πίνακες, φωτογραφίες, γλυπτά, χαρακτικά, σχέδια, αλλά και μικρές εγκαταστάσεις– βρίσκονται σε διάφορα δημόσια κτίρια στην Αθήνα. Η αρχική ιδέα και η υλοποίησή της ανήκει στον αείμνηστο γενικό γραμματέα του υπουργείου Παιδείας Γιάννη Παντή. Τον Μάιο του 2017, οι τρεις όροφοι του υπουργείου Παιδείας γέμισαν με έργα αποφοίτων της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών –και όχι μόνο– που τοποθετήθηκαν στους τοίχους των διαδρόμων, αλλά και σε γραφεία. «Η προσπάθειά μας είναι να συνδέσουμε την εκπαίδευση με την τέχνη. Αλλά ας μην το παραβλέπουμε και αυτό. Κοιτάξτε πόσο εντυπωσιακά αλλάζει η όψη ενός δημόσιου κτιρίου όταν οι τοίχοι του κοσμούνται από έργα τέχνης», έλεγε στην «Κ» στις 12 Μαΐου του 2017 ο πρόωρα χαμένος Γιάννης Παντής.
Τα έργα δόθηκαν από την ΑΣΚΤ με χρησιδάνειο στο υπουργείο Παιδείας, και έκτοτε και άλλοι δημόσιοι φορείς ενστερνίστηκαν την ιδέα. Ετσι, σήμερα, έργα αποφοίτων της ΑΣΚΤ βρίσκονται στο υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης, στο υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, στην Ανεξάρτητη Αρχή ∆ημόσιων Εσόδων, στο Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού και στο κτίριο που στεγάζει το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, όπως ανέφερε στην «Κ» ο κ. Μανόλης Καρτεράκης, ιστορικός τέχνης και επιμελητής της συλλογής της ΑΣΚΤ. Τα έργα που έχουν δοθεί ανήκουν σε σύγχρονους καλλιτέχνες, οι οποίοι φοίτησαν στη σχολή μετά το 1980, και πολλά εξ αυτών είναι και διπλωματικές τους εργασίες.
«Τα έργα αυτά κατάφεραν να ακυρώσουν τον άχαρο χαρακτήρα του κτιρίου, μεταμορφώνοντας το εσωτερικό του. Κατάφεραν, επίσης, να “ζωντανέψουν” το κτίριο. Πολλά δημοτικά σχολεία ανταποκρίθηκαν στην πρόσκλησή μας να επισκεφθούν το υπουργείο και έτσι γίναμε ένα μεγάλο εικαστικό εργαστήριο», τονίζει στην «Κ» ο πρώην υπουργός Κώστας Γαβρόγλου. «Πρόκειται για πρωτοβουλία κοινωνικής φύσης, που αναβαθμίζει μια δημόσια υπηρεσία. Παράγει εκπαιδευτικό και πολιτιστικό έργο», λέει από την πλευρά του ο κ. Καρτεράκης.
Παρότι τα έργα, μερικά εκ των οποίων, και ιδίως τα γλυπτά και οι εγκαταστάσεις, κεντρίζουν το ενδιαφέρον υπαλλήλων και επισκεπτών στις δημόσιες υπηρεσίες, δεν αφήνουν αδιάφορους τους υπουργούς και τα κυβερνητικά στελέχη. Ο νυν υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης, μάλιστα, έχει από καιρό σκεφτεί να αντικαταστήσει έναν πίνακα που υπάρχει στο γραφείο του και δεν του «πολυαρέσει», με κάποιον άλλο που εκτίθεται σε όροφο του κτιρίου, και είναι αποφοίτου της ΑΣΚΤ.
Επίσης, ουκ ολίγα στελέχη κατά την ανάληψη των καθηκόντων τους έχουν επιλέξει να βγάλουν φωτογραφίες για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με φόντο τα εντυπωσιακά γλυπτά που υπάρχουν στην εσωτερική είσοδο του κτιρίου του υπουργείου Παιδείας.
Ιδιαίτερη σημασία έχουν, βέβαια, οι επισκέψεις των σχολείων της Αθήνας στο υπουργείο Παιδείας. Μάλιστα, αξία έχει ένα περιστατικό που θυμάται ο κ. Γαβρόγλου. «Στο υπουργείο είχαμε πολλές επισκέψεις και “επισκέψεις”. Οι δεύτερες ήταν δύσκολες και ενίοτε ενδιαφέρουσες», σημειώνει, και εννοεί μαθητές που μετείχαν σε σχολική κατάληψη. «Μετά από μια τέτοια “επίσκεψη” είδαμε πως ανάμεσα σε δύο πίνακες στην είσοδο, είχε γραφτεί στον τοίχο με μαύρη μπογιά “Η Ιστορία Γράφεται με Ανυπακοή” και για υπογραφή “ανυπόταχτος μαθ.” Να σημειώσω πως όλοι οι επισκέπτες –και θέλω να το υπογραμμίσω– σεβάστηκαν τα έργα τέχνης, δεν είχαμε καμία καταστροφή. Θεώρησα ότι η συγκεκριμένη παρέμβαση θα έπρεπε να μείνει έτσι όπως ήταν. Και έμεινε έτσι για σχεδόν ένα χρόνο, όταν κάποιος γραφειοκράτης χωρίς να έχει πάρει καμία εντολή, πήρε την πρωτοβουλία να καθαρίσει τον τοίχο».
Η συλλογή της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών περιλαμβάνει περίπου 9.000 έργα και συνεχώς ανανεώνεται. Είναι μια σπουδαία ευκαιρία για λίγη τέχνη στα γκρίζα δημόσια κτίρια…
