Δεν έχουμε αποκτήσει ακόμα τις συνήθειες των Βορειοευρωπαίων που βγαίνουν από το σούπερ μάρκετ με… δυο πορτοκάλια, τρεις πατάτες και ένα γιαούρτι, ό,τι δηλαδή χρειάζονται για το βραδινό τους και στις ακριβείς ποσότητες που το χρειάζονται, αλλά, τουλάχιστον, βελτιωνόμαστε. Οι συνεχείς ανατιμήσεις σε εκατοντάδες είδη πρώτης ανάγκης δημιούργησαν προς στιγμήν αμηχανία και στους καταναλωτές που είχαν συνηθίσει να γεμίζουν το καρότσι ώς επάνω σε κάθε επίσκεψή τους στο σούπερ μάρκετ. Ομως η απάντησή τους ήρθε γρήγορα. «Ανατιμήσεις εσείς; Εκπτωτικά μαγαζιά και είδη ιδιωτικής ετικέτας εμείς».
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΣΥΕ, από τις 57 βασικές κατηγορίες προϊόντων που συμπεριλαμβάνονται στο «καλάθι της νοικοκυράς», οι 51 κατέγραψαν άνοδο τον Σεπτέμβριο του 2008 σε σχέση με τον αντίστοιχο περυσινό μήνα και από αυτές οι 30 σημείωσαν αύξηση από 4,6% και πάνω.
Ετσι, λοιπόν, δεν είναι τυχαίο ότι περισσότερα από ένα στα πέντε προϊόντα που ψωνίζουν σήμερα οι Ελληνες καταναλωτές είναι είδη «ιδιωτικής ετικέτας», προϊόντα δηλαδή με τη φίρμα του σούπερ μάρκετ, που ως γνωστόν πωλούνται πολύ φθηνότερα από τα «επώνυμα». Είναι χαρακτηριστικό ότι τα τελευταία 5 χρόνια, το μερίδιο των προϊόντων αυτών εκτοξεύθηκε από 7% σε 17%, με ανοδικές τάσεις. Στην ίδια λογική είναι και η προτίμηση των καταναλωτών για εκπτωτικά σούπερ μάρκετ, ο τζίρος των οποίων ξεπερνά το 1,7 δισ. ευρώ.
Δεν αγοράζουν ούτε πειρατικά cd
Αν «η πειρατεία σκοτώνει τη μουσική», η οικονομική κρίση τής επιφυλάσσει έναν αργό και επώδυνο θάνατο. Με τις τιμές των CD και DVD «στο ράφι» να παραμένουν σε υψηλά επίπεδα (περί τα 20 ευρώ), η λύση του «πειρατικού» αποτελεί συνειδητή επιλογή για όλο και περισσότερους. «Νομίζω έχω να αγοράσω «κανονικό» CD από το 2003», λέει χαρακτηριστικά στην «Κ» ο 25χρονος Νίκος, φοιτητής. «Τα κατεβάζω όλα από το Ιντερνετ. Δεν είναι κάτι για το οποίο καμαρώνω ούτε το θεωρώ καμιά επαναστατική πράξη κατά των «κακών» δισκογραφικών εταιρειών, όπως άλλοι. Ομως για έναν άνθρωπο που ζει και αναπνέει για τη μουσική όπως εγώ, δεν υπάρχει άλλη λύση σήμερα».
Η αλματώδης αύξηση των ευρυζωνικών συνδέσεων, που προσφέρουν υψηλές ταχύτητες «κατεβάσματος» έχει καταφέρει το τελειωτικό χτύπημα στην εγχώρια μουσική βιομηχανία. Ή μήπως όχι; «Η πειρατεία στην Ελλάδα κυμαίνεται σε τόσο υψηλά επίπεδα, που χειρότερα δεν γίνεται! Μεγαλύτερο πρόβλημα από τις ευρυζωνικές συνδέσεις και από την οικονομική κρίση δεν αντιμετωπίζουν οι δισκογραφικές, αλλά οι… Νιγηριανοί που πωλούν τα πειρατικά στο δρόμο. Ο κόσμος δεν δίνει πια ούτε 5 ευρώ για να αγοράσει ένα CD», λέει στην «Κ» η υπεύθυνη του Τμήματος Αντιπειρατείας της Ενωσης Φωνογραφικών Εταιρειών, ΙFΡΙ, κ. Ειρήνη Τσιλίρη.
Οι πλέον συντηρητικές εκτιμήσεις ανεβάζουν το ποσοστό των χρηστών Ιντερνετ που «κατεβάζουν» μουσική και κινηματογραφικά αρχεία στο 28,6%, ωστόσο 87,2% δηλώνουν πως θα αγόραζαν ευρυζωνική σύνδεση… ακριβώς γι’ αυτό το λόγο! Στην Ελλάδα, τρεις στις δέκα ταινίες είναι πειρατικές, ενώ το ίδιο ισχύει για το 65% των βιντεοπαιχνιδιών, το 65% του λογισμικού και το 50% των μουσικών cd.
Κίνημα φιλοξενίας με 770.000 πιστούς
Υπάρχουν κάποιοι που ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο και έχουν βρει τρόπο να μην πληρώνουν ούτε δραχμή για τη διαμονή τους. Ο λόγος για τους πιστούς του couchsurfing, ενός πρωτοποριακού κινήματος εθελοντικής φιλοξενίας που αριθμεί σήμερα 775.000 πιστούς από 230 χώρες, μεταξύ των οποίων βέβαια και τη χώρα μας. Με σύνθημα «φτιάχνουμε έναν καλύτερο κόσμο… έναν καναπέ τη φορά», οι couchsurfers προσφέρουν τους «καναπέδες» των σπιτιών τους σε όποιον ταξιδεύει στα μέρη τους (δηλαδή τη φιλοξενία τους) και αντίστοιχα χρησιμοποιούν τους διαθέσιμους… καναπέδες των μελών του κινήματος ανά την υφήλιο. Μόνο στην Ελλάδα υπάρχουν σήμερα 3.041 διαθέσιμοι «καναπέδες-κλίνες» για τους διερχόμενους ταξιδιώτες, με τον αριθμό τους να αυξάνεται συνεχώς. Ηδη, στο φόρουμ του site (couchsurfing.com), οι συζητήσεις για τις διακοπές των Χριστουγέννων έχουν ανάψει. «Γιατί κάποια πράγματα είναι δωρεάν, κάποια ακριβά, αλλά και κάποια -όπως αυτή η εμπειρία- ανεκτίμητα!».
Ας επιστρέψουμε πάλι στο χειροποίητο
Πώς ονομάζεται ο πρώτος και ο τελευταίος πόντος κάθε σειράς ενός πλεκτού; «Ούγια», μας πληροφορεί το ftiaxto.gr, το site που μας προτρέπει να… το «κάνουμε μόνοι μας». Δημιούργημα τεσσάρων γυναικών, της Βάλιας Μπινίκου, της Ελίνας Αντωνοπούλου, της Νατάσας Λιανοπούλου και της Ισιδώρας Κοντογιάννη, τις οποίες ένωσε η αγάπη τους για το πλέξιμο, η ιστοσελίδα επιχειρεί να μας αποδείξει ότι δεν είναι ανάγκη να αγοράζουμε τα πάντα, αφού υπάρχουν πάρα πολλά πράγματα που μπορούμε να φτιάξουμε με τα χέρια μας -από πλεκτά και κεντήματα, μέχρι κοσμήματα και διακοσμητικά. «Είναι μια ωδή στο χειροποίητο», λένε οι ίδιες, καλώντας μας να ανατρέξουμε στα άρθρα για τα υλικά και τις μεθόδους, στα πρωτότυπα videocast και τους διαγωνισμούς, για να ανακαλύψουμε δημιουργικούς τρόπους απασχόλησης, εξοικονομώντας παράλληλα χρήματα. Το ftiaxto.gr, που έκλεισε φέτος ένα χρόνο λειτουργίας, μεταξύ άλλων προτείνει να φτιάξουμε φουλάρια από παλιές γραβάτες, κοσμήματα από παλιά ρολόγια, μαξιλάρια από t-shirt και τσάντες από… μπατζάκια!
