Μακριά από το στόχο του υπουργείου Μεταφορών – Επικοινωνιών, που ήθελε το 50% των καθημερινών μετακινήσεων το 2008 να πραγματοποιείται με κάποιο Μέσο Μαζικής Μεταφοράς φαίνεται ότι βρίσκονται οι προτιμήσεις του επιβατικού κοινού. Η επιβατική κίνηση αυξάνεται με το σταγονόμετρο, ενώ η στροφή του κοινού προς τα μέσα σταθερής τροχιάς είναι έκδηλη. Η πρωτεύουσα θυμίζει πόλη έτοιμη να εκραγεί και οι συγκοινωνιολόγοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου προβλέποντας ότι ελλείψει διαρθρωτικών μέτρων σε λίγα χρόνια δεν θα «πέφτει ούτε καρφίτσα» στους δρόμους. Παρά τις διάφορες εξαγγελίες που έχουν γίνει κατά καιρούς για μεγαλόπνοους σχεδιασμούς συγκοινωνιακών χαρτών, τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς δεν γίνονται ιδιαίτερα ελκυστικά, παρέχοντας την καλύτερη δικαιολογία στον Ελληνα να παραμένει καθηλωμένος πίσω από το τιμόνι του Ι.Χ. Τα μόνιμα μποτιλιαρίσματα επηρεάζουν σημαντικά την αξιοπιστία των λεωφορείων και των τρόλεϊ, με αποτέλεσμα το επιβατικό κοινό να προτιμά τα μέσα σταθερής τροχιάς και κυρίως αυτά που κινούνται με μεγαλύτερες ταχύτητες.
Πρωτιά στα λεωφορεία
Ωστόσο τα λεωφορεία διατηρούν το μεγαλύτερο μερίδιο των μετακινήσεων μεταξύ των ΜΜΜ, καθώς διαθέτουν το πιο διευρυμένο δίκτυο. Μεγαλύτερη, από την άλλη, αύξηση στην επιβατική κίνηση παρατηρείται στον ηλεκτρικό σιδηρόδρομο, στο Μετρό αλλά και στο Τραμ, με τα λεωφορεία να παρουσιάζουν ελαφρά μείωση της επιβατικής κίνησης. Αξίζει βεβαίως να σημειωθεί ότι τα δίκτυα του μετρό και του τραμ παρουσιάζουν σημαντική διεύρυνση, γεγονός το οποίο φυσικά δικαιολογεί (εκτός από τη φύση του μέσου) και την άνοδο των επιβιβάσεων σε αυτά.
Η επιβατική κίνηση του συνόλου των Μέσων Μεταφοράς παρουσιάζει περιορισμένη αύξηση την τελευταία εξαετία με δεδομένο ότι οι συγκοινωνίες έχουν «κερδίσει» μόλις 61 εκατομμύρια μετακινήσεις από το 2001 έως το 2006. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι, ενώ το 51% των μετακινήσεων με ΜΜΜ πραγματοποιείται με λεωφορεία της ΕΘΕΛ, η επιβατική κίνηση εμφανίζεται μειωμένη κατά 21,2 εκατ. από το 2001 και κατά 5,4 εκατ. σε σχέση με το 2005. Αντίστοιχα, 2,5 εκατομμύρια λιγότεροι επιβάτες επέλεξαν τα τρόλεϊ το 2006 σε σχέση με το 2001, παρουσιάζοντας όμως σημαντική αύξηση σχεδόν 3 εκατ. συγκρινόμενοι με το 2005, οπότε και παρατηρήθηκε μεγάλη κάμψη σε σχέση με τις υπόλοιπες χρονιές. Ενισχυμένοι κατά 14,7 εκατ. επιβάτες ήταν οι συρμοί του ηλεκτρικού σιδηρόδρομου το 2006 σε σχέση με το 2001, οι οποίοι εμφανίζουν ανοδική πορεία τα τελευταία τρία χρόνια. Σημαντική αύξηση παρατηρείται τόσο στο μετρό όσο και στο τραμ, εικόνα η οποία φυσικά συνδέεται με το γεγονός ότι από το 2001 έως σήμερα έχει διευρυνθεί σημαντικά το δίκτυο του μετρό, όπως και του τραμ από το 2004 έως το 2006.
«Η προώθηση των επιβατών στα ΜΜΜ δεν επιτυγχάνεται από τη μία ημέρα στην άλλη και προϋποθέτει έργα διαχειριστικά», εξηγεί στην «Κ» ο συγκοινωνιολόγος κ. Πάνος Παπαδάκος που προσθέτει ότι τα έργα υποδομής είναι άχρηστα εάν δεν συνοδεύονται από τον κατάλληλο σχεδιασμό και διαχείριση. «Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι λεωφορειολωρίδες, η επιτήρηση των οποίων θα μπορούσε να περιορίσει σημαντικά τους χρόνους των δρομολογίων των λεωφορείων», τονίζει ο κ. Παπαδάκος. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΑΣΑ, το δίκτυο των λεωφορειολωρίδων μετράει αυτή τη στιγμή 51,3 χιλιόμετρα, τα οποία αστυνομεύονται από άνδρες της Τροχαίας αλλά και από τις φωτογραφικές συσκευές που έχουν τοποθετηθεί κατά μήκος τους. Μέσα στο 2006, οι κάμερες τράβηξαν 36.988 φωτογραφίες εκ των οποίων μόνο οι 8.612 απεικόνιζαν παράβαση. Σε αυτές προστέθηκαν άλλες 25.976 κλήσεις που επιδόθηκαν επί τόπου από άνδρες της Τροχαίας. Η πλειονότητα των παραβάσεων, όπως είναι αναμενόμενο, παρατηρείται κατά τους χειμερινούς μήνες με έμφαση στην περίοδο κοντά στα Χριστούγεννα, οπότε και η κυκλοφορία στους δρόμους παρουσιάζει αύξηση όπως και την άνοιξη (Απρίλιος – Μάιος) λόγω βελτιωμένου καιρού. Ωστόσο, οι συγκοινωνιολόγοι επιμένουν ότι οι παραβιάσεις είναι πολύ περισσότερες, η αστυνόμευση φθίνει, ενώ όλοι γινόμαστε καθημερινά μάρτυρες συχνής διέλευσης Ι.Χ. μέσα στις λωρίδες αποκλειστικής κυκλοφορίας.
