Αυτονομία, άμιλλα, αξιολόγηση. Στις τρεις αυτές λέξεις στηρίζονται οι προτάσεις του Ελληνικού Ιδρύματος Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ) για ένα καλύτερο τοπίο στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η έρευνα, τα κεντρικά σημεία της οποίας παρουσίασε η «Κ» στο φύλλο της περασμένης Κυριακής, τονίζει ότι είναι απαραίτητη η μεγαλύτερη αυτονομία των ΑΕΙ, η άμιλλα μεταξύ τους καθώς και αξιολόγηση του έργου που παράγουν, σε συνδυασμό με αύξηση των κρατικών και μη πόρων και την αποτελεσματικότερη χρήση τους. Δομικά προβλήματα των ελληνικών ιδρυμάτων είναι ο κρατικός συγκεντρωτισμός, η εσωστρέφεια, η έλλειψη διαφάνειας, οι αναποτελεσματικοί εσωτερικοί έλεγχοι, ο χαμηλός βαθμός κοινωνικής λογοδοσίας. Ετσι, οι αλλαγές κρίνονται επιτακτικές και όπως ανέφερε ο πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ κ. Λουκάς Τσούκαλης, αυτοί που αντιδρούν είναι «πανεπιστημιακοί που είτε χρησιμοποιούν το πανεπιστήμιο ως πάρεργο είτε δεν κάνουν τίποτε εδώ και χρόνια. Αντιδράσεις υπάρχουν και από τους συνδικαλιστές των φοιτητικών παρατάξεων που χρησιμοποιούν το πανεπιστήμιο για να ανέλθουν, ενώ υπάρχουν φοιτητές που το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να πάρουν ένα πτυχίο -έστω ευτελούς αξίας- για να διεκδικήσουν κατόπιν μία θέση εργασίας στον δημόσιο τομέα».
Εξειδικεύοντας τις διαπιστώσεις και τις προτάσεις της έρευνας, ο κ. Τσούκαλης ανέφερε ότι απαραίτητη είναι η αξιολόγηση και ο ίδιος συνέδεσε τα αποτελέσματά της με τη χρηματοδότηση των ιδρυμάτων. Ο ίδιος παραδέχθηκε ότι το πρόβλημα δεν είναι μόνο η μικρή χρηματοδότηση αλλά και η κακή χρήση πόρων. Τόνισε δε ότι τα ΑΕΙ δεν πρέπει να στηρίζονται μόνο στην κρατική χρηματοδότηση. «Μπορούν να εκμεταλλευτούν τα προγράμματα της διά βίου εκπαίδευσης, μπορούν να εκμεταλλευτούν και τους χορηγούς. Ομως, αυτοί δεν μπορούν να συνεισφέρουν χωρίς να γνωρίζουν πού πηγαίνουν οι δωρεές τους» ανέφερε ο κ. Τσούκαλης.
Βέβαια, όπως ανέφερε ο πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ «ο έλεγχος του κράτους να γίνεται στις επιδόσεις των ιδρυμάτων και όχι προληπτικά» τονίζοντας ότι πρέπει να μειωθεί ο κρατικός εναγκαλισμός των ιδρυμάτων με ενίσχυση των δομών της αυτοδιοίκησής τους. Ταυτόχρονα, ζήτησε την κατάργηση των «αιώνιων φοιτητών», τον επαναπροσδιορισμό του πανεπιστημιακού ασύλου, το άνοιγμα των ιδρυμάτων στο εξωτερικό, τη δυνατότητα εκμάθησης των αγγλικών εντός του ιδρύματος, τη μεγαλύτερη σύνδεση των ιδρυμάτων με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Ο κ. Τσούκαλης αρνήθηκε ότι υπάρχει ταύτιση των προτάσεων της έρευνας με το προσχέδιο αλλαγών που έχει δώσει στη δημοσιότητα το υπουργείο Παιδείας καθώς και με το πόρισμα του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας (ΕΣΥΠ). «Το υπουργείο Παιδείας έχει μία καθαρά συγκεντρωτική πολιτική. Κάτι που ζητάμε να αλλάξει» τόνισε ο κ. Τσούκαλης.
Τέλος, το μέλος του διοικητικού συμβουλίου του ΕΛΙΑΜΕΠ και πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας κ. Θ. Βερέμης, μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό ΣΚΑΪ 100,3 ανέφερε ότι «είναι μια μελέτη εις βάθος για την παιδεία πάρα πολύ σοβαρή και θα αποτελέσει και τη βάση για τις μελλοντικές μεταρρυθμίσεις στην παιδεία γιατί πράγματι κάνει διαγνώσεις πολύ σοβαρές για όλα τα θέματα».
Συλλαλητήρια και απεργία δασκάλων
Νέα εκπαιδευτικά συλλαλητήρια πραγματοποιούνται σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, ενώ προβλήματα θα υπάρξουν στη λειτουργία των δημόσιων δημοτικών σχολείων λόγω της 48ωρης απεργίας που έχει κηρύξει η Διδασκαλική Ομοσπονδία Ελλάδος (ΔΟΕ).
Ειδικότερα, τα συλλαλητήρια θα αρχίσουν στις 12 το μεσημέρι (από τα Προπύλαια στην Αθήνα, από το Αγαλμα Βενιζέλου στη Θεσσαλονίκη) και εκτός των δασκάλων θα συμμετάσχουν καθηγητές (η ΟΛΜΕ έχει κηρύξει τρίωρες στάσεις εργασίας από τις 11 π. μ. για τα σχολεία του πρωινού και του απογευματινού κύκλου), πανεπιστημιακοί (η ομοσπονδία έχει κηρύξει 24ωρη απεργία) και φοιτητές.
Ταυτόχρονα, σήμερα το διοικητικό συμβούλιο της ΔΟΕ θα συναντηθεί με τον υφυπουργό Παιδείας κ. Γεώργιο Καλό για να καταθέσει τις προτάσεις του για το τελικό σχέδιο αναπλήρωσης της χαμένης ύλης λόγω της επί έξι εβδομάδες απεργίας των δασκάλων. Χθες, το διοικητικό συμβούλιο της ομοσπονδίας συνεδρίασε και αποφάσισε για την αναπλήρωση της χαμένης ύλης να προτείνει κυρίως την αξιοποίηση των ωρών της «ευέλικτης ζώνης», την αναδιάταξη της διδακτέας ύλης. Βέβαια, όλα θα κριθούν από την απόφαση του υπουργείου Παιδείας ενώ θεωρείται ότι και ο κάθε σύλλογος διδασκόντων θα κρίνει τον τρόπο αναπλήρωσης με βάση τις χαμένες ώρες ανά τμήμα.

