Νέο τοπίο στα ελληνικά πανεπιστήμια από το 2006. H αλλαγή στο νόμο πλαίσιο αναμένεται να συνδυαστεί με μια σειρά σημαντικών -κάποιες ίσως αποδειχθούν ιστορικές- μεταρρυθμίσεων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται το «άνοιγμα» των ιδρυμάτων σε χορηγίες ιδιωτών καθώς και η ανάληψη της οικονομικής διαχείρισης των ιδρυμάτων από μάνατζερ. H αξιολόγηση θα διατρέξει όλο το σύστημα, και βάρος θα δοθεί στη διά βίου εκπαίδευση, με επέκταση του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου με νέο παράρτημα στην Αθήνα. Οι αλλαγές αυτές εξετάζονται ήδη από το υπουργείο Παιδείας, όπως διαβεβαίωσε χθες η κ. Μαριέττα Γιαννάκου σε συνάντηση με τους εκπαιδευτικούς συντάκτες.
Ειδικότερα, η υπουργός ξεκαθάρισε ότι «θα έχουμε νόμο πλαίσιο για τη λειτουργία των πανεπιστημίων έως τον προσεχή Ιούνιο». H αλλαγή αυτή θα συνδυαστεί με την αξιολόγηση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, η έναρξη της οποίας προσδιορίζεται το ακαδημαϊκό έτος 2006-2007. Μάλιστα, η κ. Γιαννάκου -ερωτηθείσα για τις αντιδράσεις των πανεπιστημιακών να συμμετάσχουν στις διαδικασίες αξιολόγησης- τόνισε ότι εάν δεν προχωρήσει η αξιολόγηση τότε θα περικοπούν κονδύλια από την E.E. προς τα ιδρύματα, καθώς τα ελληνικά πανεπιστήμια θα τεθούν στο περιθώριο και εκτός του ενιαίου ευρωπαϊκού χώρου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Πιο συγκεκριμένα, μεταξύ των αλλαγών που εξετάζει θετικά η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας είναι οι ακόλουθες:
ΒΗ τοποθέτηση στελεχών στο χώρο των πανεπιστημίων με κύριες αρμοδιότητες την οικονομική διαχείριση των ιδρυμάτων. H πρόταση κρίνεται από το υπουργείο Παιδείας ώριμη, καθώς συνάδει και με σχετικές εισηγήσεις πανεπιστημιακών. H ανάθεση της οικονομικής διαχείρισης σε τεχνοκράτες αναμένεται να απεγκλωβίσει τις πρυτανικές αρχές από το έργο αυτό, να βάλει… τάξη στα οικονομικά, εξασφαλίζοντας τη συνέχεια -και παράλληλα την ανάληψη των ευθυνών- στο διαχειριστικό έργο των ιδρυμάτων. H δημιουργία της θέσης αυτής αναμένεται να συνδεθεί και με την υλοποίηση του τετραετούς σχεδιασμού των δράσεων του κάθε ιδρύματος με βάση τα κονδύλια που χορηγούνται.
ΒΤο «άνοιγμα» των πανεπιστημίων στις χορηγίες ιδιωτών, πιθανότατα με την ίδρυση εδρών. Πρόκειται για ένα θεσμό που εφαρμόζεται σε όλη την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, και είναι ένας τρόπος μέσω του οποίου τα πανεπιστήμια θα προσελκύσουν πόρους πέραν της κρατικής χρηματοδότησης.
ΒΗ αλλαγή του τρόπου επιλογής των πανεπιστημιακών στις θέσεις μονίμων μελών εκπαιδευτικού και διδακτικού προσωπικού. Το ισχύον σύστημα πάσχει καθώς πολλές εκλογές γίνονται με όρους αδιαφάνειας.
ΒΒάρος θα δοθεί στη διά βίου εκπαίδευση, τόσο με νέα προγράμματα όσο και με τη λειτουργία νέου παραρτήματος του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστήμιου στην Αθήνα, το οποίο θα λειτουργεί πρωτίστως για εργαζομένους. Αλλωστε, η διά βίου εκπαίδευση αποτελεί βασική προτεραιότητα της E.E. και περιλαμβάνεται και στον προγραμματισμό του υπουργείου για την αξιοποίηση των κονδυλίων που θα εισρεύσουν στη χώρα μας για την περίοδο 2007 – 2013, όπως αποτυπώθηκαν και σε χθεσινή σχετική ημερίδα. Μεταξύ των βασικών στόχων βρίσκεται η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, η μείωση της σχολικής διαρροής, η ενίσχυση της διά βίου μάθησης, η ανάπτυξη της έρευνας.
ΒΗ ανάπτυξη της έρευνας, από την άλλη, στοχεύει εμμέσως και στη μείωση της διαρροής εγκεφάλων από την Ε.Ε.
Τέλος, δεν είναι στις βασικές προτεραιότητες του υπουργείου η μείωση της συμμετοχής της εκλογής των φοιτητών στο εκλεκτορικό σώμα για τις θέσεις πρύτανη, αντιπρύτανη. Οι αλλαγές θα εξετασθούν σε διάλογο με την πανεπιστημιακή κοινότητα, αλλά και στο πλαίσιο της επιτροπής «σοφών» για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, που λειτουργεί στο πλαίσιο του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας.
Αυστηρές προδιαγραφές για τα κολέγια
Αποφασισμένη να θέσει ποιοτικές προδιαγραφές λειτουργίας στα ελληνικά κολέγια που συνεργάζονται -ως παραρτήματα- με ευρωπαϊκά πανεπιστήμια είναι η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας. Μετά και τη δημοσίευση της ευρωπαϊκής οδηγίας 36/2005 η Ελλάδα δεν έχει περιθώρια για την μη αναγνώριση των πτυχίων των κολεγίων. Ετσι, πλέον το υπουργείο Παιδείας θα ζητήσει να είναι τα κολέγια «πιστά αντίγραφα» των πανεπιστημίων. Μεταξύ των κρίσιμων μεγεθών είναι τα ακαδημαϊκά προσόντα των διδασκόντων, τα προγράμματα σπουδών, η υλικοτεχνική υποδομή. Σε αντίθετη περίπτωση θα επιχειρηθεί να θωρακιστεί νομικά η προσφυγή κατά των ξένων πανεπιστημίων, που συνάπτουν αυτές τις συμφωνίες.
