Το άγγιγμά τους, έχει το άγγιγμα φτερούγας λευκού περιστεριού. Περιφέρεται στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Μπαίνει στα αμφιθέατρα, σπρώχνει αναπηρικά καροτσάκια στις ράμπες, διαβάζει φωναχτά στα παγκάκια και στο γρασίδι, φέρνει το φως εκεί όπου δεν τρυπώνει, τα δειλινά λέει με τρυφερότητα «αύριο πάλι…».
Αλλες φορές είναι το αστείο στο κυλικείο της σχολής, το κουράγιο σε μια δύσκολη στιγμή ή απλώς μια σπίθα που βάζει φωτιά στο ερώτημα: τι χρειάζεται ένα σχολείο για να γίνει ιδανικό;
Οι περίπου 60 φοιτητές του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης που συμμετέχουν στο πρόγραμμα της Επιτροπής Κοινωνικής Πολιτικής, βοηθώντας εθελοντικά δεκάδες συμφοιτητές τους με κινητικές δυσκολίες απαντούν με τον δικό τους τρόπο στο ερώτημα αυτό. Συνοδεύουν στο μάθημα έναν συμφοιτητή τους που κινείται με αναπηρικό καροτσάκι, κρατούν σημειώσεις ή ηχογραφούν την παράδοση για εκείνον που δεν μπορεί να παρακολουθήσει, γίνονται για λίγες ώρες τα μάτια ενός ατόμου με προβλήματα όρασης σε μια συναυλία, εξηγούν δύσκολους όρους σε πρωτοετή αλλοδαπό φοιτητή της Νομικής ή βοηθούν στα διαβάσματά τους παιδιά πολύτεκνων.
Δεν χρηματοδοτείται
Το πρόγραμμα ξεκίνησε πριν από πέντε χρόνια και φέτος συμμετέχουν σ’ αυτό και σύμβουλοι σπουδών. Το σώμα των εθελοντών είναι κυρίως φοιτητές και μέλη του διοικητικού προσωπικού απ’ όλες τις σχολές, «παιδιά που είναι ανοιχτά στην εμπειρία», τονίζει η πρόεδρος της Επιτροπής Κοινωνικής Πολιτικής του ΑΠΘ, καθηγήτρια Ψυχολογίας κ. Αναστασία Ευκλείδη-Κωσταρίδου.
Το πρόγραμμα συντονίζεται από μια γραμματεία που φέρνει σε επαφή τους φοιτητές και δεν χρηματοδοτείται, «δεν έχει τα κλισέ άλλων προγραμμάτων», λέει η καθηγήτρια Ψυχολογίας. «Οι φοιτητές με κινητικά ή άλλα προβλήματα, για να τα καταφέρουν στις σπουδές τους χρειάζονται βοήθεια που δεν μπορεί να δοθεί από τους γονείς τους, παρά μόνο από τους συμφοιτητές τους με τους οποίους φτιάχνουν παρέες, φιλίες και κινούνται μαζί στις εκδηλώσεις του πανεπιστημίου. Είναι μια ανθρωπιστική στάση απέναντι στα πράγματα, η απάντηση σ’ ένα απρόσωπο σύστημα από νεανικές καρδιές που θέλουν την επικοινωνία».
Η Επιτροπή έχει προχωρήσει σε ειδικά σεμινάρια για το πώς φοιτητές και διοικητικό προσωπικό μπορούν να βοηθούν τα άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα όρασης, κινητικών αναπηριών και επικοινωνίας, ενώ ιδιαίτερο κεφάλαιο αποτελούν οι εθελοντές-φοιτητές του Παιδαγωγικού που βοηθούν στα μαθήματά τους παιδιά πολύτεκνων οικογενειών της Θεσσαλονίκης.
Ηθικό το κέρδος
Παλαιότερη έρευνα του ΑΠΘ είχε δείξει ότι το 76% των φοιτητών με αναπηρίες θεωρούν πολύ σημαντική την έγκυρη πληροφόρηση σε θέματα σπουδών. Οι περισσότεροι αξιολογούν ως θετική τη στάση των άλλων φοιτητών, αλλά το 1/3 αποδίδει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει στην έλλειψη ενημέρωσης και συνεργασίας των καθηγητών. Παρά τα προβλήματα, όμως, σε ποσοστό 87% είναι αισιόδοξοι για το μέλλον.
«Δεν σκέφτεσαι το υλικό, αλλά το ηθικό κέρδος που θα έχεις από την προσφορά σου», δηλώνει η φοιτήτρια Ψυχολογίας Ερατώ Ζυμβραγού που παίρνει μέρος στο πρόγραμμα εθελοντών για τρίτη χρονιά. Μαζί της συμφωνεί και η φοιτήτρια της Φιλοσοφικής Ντίνα Γιαννουλάκη, που εντάχθηκε στον πρόγραμμα των εθελοντών μαζί με άλλους συμφοιτητές της με αφορμή την Ολυμπιάδα της Αθήνας συνοδεύοντας σε εκδρομές εντός Ελλάδας αλλοδαπούς φοιτητές. Οι δύο εθελόντριες συμφωνούν ότι στην Ελλάδα ο εθελοντισμός είναι παρεξηγημένος και πολλοί τον θεωρούν ισοδύναμο της φιλανθρωπίας.
Ο Φώτης Μπίμπασης τελειόφοιτος του Παιδαγωγικού, που αντιμετωπίζει προβλήματα όρασης και χρειάζεται αρκετές φορές τη βοήθεια των εθελοντών επισημαίνει ότι «και μόνο που μπαίνουν κάποιοι στη λογική να βοηθήσουν άτομα με κινητικά προβλήματα αρκεί για την επιτυχία του προγράμματος. Ο χώρος, τονίζει ο Φώτης, μπορεί να σε κάνει πιο ανάπηρο από την αναπηρία που έχεις». Και ως παράδειγμα φέρνει τις περιπτώσεις οδηγών που κλείνουν με αυτοκίνητα τις ράμπες πρόσβασης ή τους διαδρόμους, όπου κινούνται άτομα με αναπηρίες.
