Βία. Μια λέξη με πολλά πρόσωπα και πολλές παραλλαγές. Φυσική, οικονομική, φυλετική, ηθική, ψυχολογική, θρησκευτική. Οποια και αν είναι η μορφή της το αποτέλεσμα είναι ίδιο. Φόβος, αίσθημα καταπίεσης και ενδεχομένως εξώθηση σε πράξεις που δεν είναι επιλογή μας. H βία είναι πανταχού παρούσα. Από την οθόνη της τηλεόρασής μας μέχρι την προσωπική και την επαγγελματική μας ζωή. Οπως δε προκύπτει από έρευνα του μη κερδοσκοπικού σωματείου «Κόσμος χωρίς πολέμους και βία» η βία είναι παρούσα και στα πανεπιστήμια και η συνηθέστερη μορφή της είναι -όπως και στην προσωπική ζωή των ερωτηθέντων -η ψυχολογική.
Στο Πάντειο
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της δραστηριότητας «Πανεπιστήμια ενάντια στη Βία» που τελεί υπό την αιγίδα της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO. Το δείγμα της έρευνας, που πραγματοποιήθηκε το διάστημα Νοεμβρίου- Δεκεμβρίου του 2004, είναι 227 άτομα, άνδρες και γυναίκες, ηλικίας 18-26 ετών, όλοι φοιτητές του Πάντειου Πανεπιστημίου, ενώ στόχος της ήταν μία πρώτη καταγραφή του πώς οι φοιτητές βιώνουν την βία εντός και εκτός πανεπιστημίου, ποια είναι η συνηθέστερη μορφή της, πώς αυτό επηρεάζει την δική τους συμπεριφορά, πώς θα ήθελαν να συμπεριφέρονται πραγματικά και με ποιο τρόπο πιστεύουν ότι θα μπορούσε να σταματήσει η βία.
Συγκεκριμένα λοιπόν, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της έρευνας η συνηθέστερη μορφή βίας που συναντάται στο πανεπιστήμιο είναι η ψυχολογική. Την απάντηση αυτή έδωσε το 32% των ερωτηθέντων, ενώ το 17% απάντησε η ηθική βία και το 16% απάντησε η οικονομική βία.
Ως προς την ψυχολογική βία το 30% των ερωτηθέντων απάντησε ότι την εισπράττει ώς άγχος και καταπίεση, 10% ως απόρριψη και αποκλεισμό, ενώ άλλο ένα 10% ως ρατσισμό ή διάκριση. Αντίστοιχα ως προς την ηθική βία, το 27% των ερωτηθέντων απάντησε ότι την εισπράττει λεκτικά, το 15% δεν μπορούσε να κατονομάσει ακριβώς το είδος της ηθικής βίας που εισπράττει, ενώ το 13% απάντησε ότι την εισπράττει από την συμπεριφορά των άλλων. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, η οικονομική βία σε ποσοστό 23% εισπράττεται ως αισχροκέρδεια και εκμετάλλευση, το 21% δεν μπορούσε να προσδιορίσει τον τρόπο, ενώ το 19% ως πίεση. Ως προς την φυσική βία η οποία δηλώθηκε από χαμηλό ποσοστό των ερωτηθέντων φοιτητών (μόλις 10%), εξ αυτών το 53% απάντησε ότι την εισπράττει ως ξυλοδαρμό, το 13% λεκτικά και το 22% δεν ανέφερε με ποιον τρόπο ακριβώς την εισπράττει.
Οι φοιτητές πάντως σε ποσοστό 64% απάντησαν ότι βιώνουν τη βία και εκτός του πανεπιστημίου. H συνηθέστερη μορφή της είναι και πάλι η ψυχολογική (38%), ενώ το 60% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι ανατροφοδοτεί τη βία με τη μορφή που την εισπράττει ή κάποια άλλη μορφή. Ωστόσο στην ερώτηση «πώς θα ήθελαν να συμπεριφέρονται πραγματικά» το 15% απάντησε «να κάνει διάλογο» και το 13% «δεν θα ήθελα ή δεν μπορώ να αλλάξω».
Πάντως το καλύτερο «αντίδοτο» στη βία σύμφωνα με τους ερωτηθέντες είναι η παιδεία και η αγωγή μέσω της οικογένειας ή του σχολείου (29%) με δεύτερη «λύση» την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση (11%).
