Εκτός των κανονικών εξαμήνων βρίσκονται οι περισσότεροι φοιτητές, στοιχείο πρωτοφανές για τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Μάλιστα, σε ένα από τα πλέον παλαιά ελληνικά πανεπιστήμια -την πρώην ΑΣΟΕΕ, νυν Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών- οι «συνταξιούχοι» φοιτητές (εκείνοι που διατηρούν τον τίτλο επί 15 και πλέον έτη) ξεπερνούν τους 7.000, δηλαδή είναι περισσότεροι απ’ όσους φοιτούν κανονικά στα τέσσερα έτη και είναι περί τις 5.000. Συνολικά, οι φοιτητές του ιδρύματος πέραν των κανονικών εξαμήνων έφθαναν το 2002 τους 12.972.
Γενικότερα, περίπου το 53% των φοιτητών στα ελληνικά πανεπιστήμια έχουν καθυστερήσει τις σπουδές τους ή τις έχουν εγκαταλείψει. Είναι ενδεικτικό ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας Ελλάδας και του υπουργείου Παιδείας, το ακαδημαϊκό έτος 1999-2000 οι φοιτητές σε κανονικά εξάμηνα σπουδών ήταν 131.109, αλλά οι φοιτητές εκτός των κανονικών εξαμήνων 145.693. Μάλιστα, το 2000 ήταν η χρονιά που για πρώτη φορά στην τελευταία εικοσαετία ο αριθμός των «αργοπορούντων» φοιτητών ξεπέρασε τον αριθμό όσων δεν έχουν ολοκληρώσει τα τέσσερα ή έξι (κατά περίπτωση σχολής) χρόνια κανονικής φοίτησης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που διέθεσε στην «K» ο επίκουρος καθηγητής της Ιστορίας της Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου της Πάτρας κ. Παντελής Κυπριανός, το πρόβλημα είναι οξυμένο στα μεγάλα κεντρικά πανεπιστήμια. Αντίθετα, όπως αποδεικνύεται, οι φοιτητές των περιφερειακών πανεπιστημίων ολοκληρώνουν πολύ γρηγορότερα τις σπουδές τους. Πιο συγκεκριμένα, σχεδόν υπερδιπλάσιος είναι ο αριθμός των «αργοπορούντων» φοιτητών του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Συνολικά, το 2000, εντός των τεσσάρων ετών ήταν 4.991 φοιτητές και εκτός 12.972. «Είναι ένα θέμα που απασχολεί τα ελληνικά πανεπιστήμια. Στο εξωτερικό εάν κάποιος φοιτητής ξεπεράσει ένα συγκεκριμένο όριο χρόνου σπουδών (π.χ. 5 ή 6 έτη) διαγράφεται. Αυτό στην Ελλάδα θεωρείται αντιδημοτικό μέτρο, ενώ υπάρχει αντίλογος ότι δεν πρέπει να στερήσουμε τη δυνατότητα των πανεπιστημιακών σπουδών από κάποιον -έστω και έναν- φοιτητή», ανέφερε, μιλώντας στην «K», η αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών Υποθέσεων του Οικονομικού Πανεπιστημίου κ. Νάνθη Παπαλεξανδρή. «Κάθε χρόνο υπάρχουν τέσσερα-πέντε άτομα 40-45 ετών που τα βλέπουμε να επιστρέφουν στα αμφιθέατρα», προσθέτει η κ. Παπαλεξανδρή. Ενα μέτρο που θα διευκόλυνε στο ξεκαθάρισμα της κατάστασης, ώστε να μπορέσει να υπάρξει καλύτερος προγραμματισμός και εικόνα στα ιδρύματα, είναι η δυνατότητα αναστολής των σπουδών για όσους το επιθυμούν. Μέτρο που δεν ισχύει στη χώρα μας.
Εξίσου μεγάλος -υπερδιπλάσιος των κανονικά φοιτούντων- είναι ο αριθμός, βάσει των στοιχείων της αρμόδιας υπηρεσίας του υπουργείου Παιδείας, των φοιτητών πέραν των κανονικών εξαμήνων στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς (13.050 οι αργοπορούντες, 6.373 οι κανονικοί). Ανάλογο φαινόμενο παρατηρείται στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (32.045 φοιτητές εντός των κανονικών εξαμήνων – 51533 εκτός), στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (31.644 -33.351) και στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας (4.012 – 7.371).
Οπως τόνισε στην «K» ο κ. Κυπριανός, «στην εγκατάλειψη των σπουδών συνηγορούν πέντε βασικές παράμετροι: η αγορά εργασίας, η κοινωνική αξία των πτυχίων, το φύλο, ο τρόπος εισαγωγής στο Δημόσιο και ο βαθμός δυσκολίας απόκτησης του πτυχίου». Εξειδικεύοντας τα στοιχεία, ο κ. Κυπριανός ανέφερε ότι από τα μέσα της δεκαετίας του ’80 και ύστερα έχει αντιστραφεί η τάση και πλέον σήμερα περισσότερα είναι τα αγόρια που καθυστερούν ή εγκαταλείπουν τις σπουδές τους σε σχέση με τα κορίτσια. H εγκατάλειψη ή η διακοπή είναι, επίσης, μεγαλύτερη σε τμήματα όπου μπορεί κάποιος να πάρει πτυχίο χωρίς να παρακολουθήσει τα μαθήματα (κυρίως σε θεωρητικές σχολές) καθώς και σε σχολές με χαμηλό αντίκρισμα στην αγορά εργασίας. Τέλος, το γεγονός ότι πολλοί φοιτητές αναγκάζονται να παραμελήσουν τις σπουδές τους για να εργασθούν, μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι φοιτητές αυτοί προέρχονται κυρίως από χαμηλά οικονομικά στρώματα.
